Arıların yaşam döngüsü için önemi tartışılmaz. Ancak son yıllarda arı popülasyonunda ciddi bir azalma gözlemleniyor. Bu durumun temelinde ekosistemdeki bozulmalar ve özellikle kış aylarındaki mevsim geçişleri yatıyor. Hacettepe Üniversitesi Arı ve Arı Ürünleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Aslı Özkırım, arı kayıplarının en fazla kış mevsiminin sonunda yaşandığını belirtiyor. Peki, bu durumun nedenleri neler ve ne gibi önlemler alınabilir?

Arı Ölümlerinin Nedenleri

Prof. Dr. Aslı Özkırım, Kırklareli Ticaret ve Sanayi Odasınca yürütülen "Istranca Arıcılığının İklim Değişikliğine Uyum Kapasitesinin Arttırılması Projesi"nin kapanış programında yaptığı konuşmada, iklimsel değişimlerin gezegenin oluşumundan bu yana yaşandığını ancak insanoğlunun bu değişimi hızlandırdığını vurguladı. Arıların 100 milyon yıldır varlığını sürdürdüğünü belirten Özkırım, dinozorlar ve mamutlar yok olurken arıların hala hayatta kalmasının, onların çevresel koşullara ne kadar dirençli olduğunu gösterdiğini ifade etti.

Ancak, her canlının belli ölçüde iklim koşullarına adapte olabileceğini belirten Özkırım, bu doğal döngüye insan eliyle müdahale edildiğini kaydetti. Arı ölümlerinin en çok iklim geçişlerinde görüldüğünü ifade eden Özkırım, "En büyük arı kayıpları kışın sonunda veriliyor çünkü arıyı öldüren asıl neden, değişkenliktir. Çok soğukta ya da çok sıcakta değil, hava değişimlerinin ani ve düzensiz olduğu dönemlerde kayıplar yaşanıyor. Bu durum ilkbahar ve sonbahar geçişlerinde daha belirgin hale geliyor" dedi.

• İklim değişikliğinin hızlanması
• Hava değişimlerinin ani ve düzensiz olması
• İnsan eliyle yapılan müdahaleler
• Çevre kirliliği

Çevre Kirliliğinin Etkileri

Prof. Dr. Aslı Özkırım, çevre kirliliğinin kuşlar başta olmak üzere pek çok canlı türünü tehdit ettiğini aktardı. Bazı kuş türlerinin gagalarına yapışan sakızlar nedeniyle hayatını kaybettiğini anlatan Özkırım, atmosferdeki karbondioksit artışının temel nedenlerinden birinin bireysel yaşam alışkanlıkları olduğuna işaret etti. "Deodorant kullanıyoruz, tek başımıza arabaya binip işe gidiyoruz, toplu taşıma tercih etmiyoruz. Oysa okyanuslar dünyanın oksijeninin yüzde 70'ini sağlıyor. Buzullar eridiğinde okyanusların tuzluluk dengesi bozuluyor ve oksijen üreten canlılar azalıyor. Bu nedenle iklim değişikliği sadece kar yağmaması değil, tüm ekosistemin dengesinin bozulmasıdır" diye konuştu.

Arıcılıkta ürün çeşitliliğinin artırılması gerektiğini vurgulayan Özkırım, sadece bal arılarının değil, yaban arılarının da korunmasının ekosistem açısından hayati öneme sahip olduğunu belirtti.

Sonuç

Arı ölümlerinin artması, ekosistemdeki dengenin bozulduğunun önemli bir göstergesi. İklim değişikliği, çevre kirliliği ve insan eliyle yapılan müdahaleler, arıların yaşam koşullarını olumsuz etkiliyor. Bu durumun önüne geçmek için bireysel ve toplumsal olarak daha duyarlı davranmak, çevre dostu uygulamaları teşvik etmek ve arıcılıkta sürdürülebilir yöntemleri benimsemek gerekiyor. Aksi takdirde, arıların yok olmasıyla birlikte ekosistemde geri dönüşü olmayan hasarlar meydana gelebilir.