Eski Filipinler Devlet Başkanı Rodrigo Duterte'nin tutuklanmasıyla dünya sarsılırken, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) aradığı diğer liderlerin akıbeti merak konusu oldu. İnsanlığa karşı suç işlediği iddialarıyla yargılanan Duterte'nin ardından, Vladimir Putin ve Binyamin Netanyahu gibi isimlerin tutuklanma olasılığı yeniden gündeme geldi. Acaba bu liderler de yargılanacak mı? İşte detaylar...

UCM'nin Yargı Süreci Nasıl İşliyor?

Uluslararası Ceza Mahkemesi, savaş suçları, insanlığa karşı suçlar ve soykırım gibi ağır suçlarla itham edilen kişileri yargılamakla yetkilidir. Ancak, UCM'nin tutuklama yetkisi bulunmamaktadır. Mahkeme, tutuklama emirlerini yerine getirmek için üye devletlerin iş birliğine ihtiyaç duyar. Bu durum, siyasi irade ve iç siyasi faktörlerin devreye girmesine neden olabilir. Mart 2023'te UCM, Ukraynalı çocukları sınır dışı etme suçlamasıyla Putin hakkında tutuklama emri çıkarmıştı. Peki, bu emir ne kadar uygulanabilir?

Uzmanlara göre, Putin'in tutuklanması oldukça zorlu bir süreç. Çünkü Putin, iktidardaki bir devlet başkanı ve dokunulmazlığı bulunuyor. Rusya'yı terk etse bile, birçok ülke onu tutuklamak istemeyebilir. Nitekim, geçtiğimiz yıl Rus lider, UCM üyesi olmasına rağmen Moğolistan'a seyahat etmiş ve herhangi bir sonuçla karşılaşmamıştı.

Netanyahu İçin Tehlike Çanları Mı Çalıyor?

UCM, Kasım 2024'te Netanyahu hakkında da tutuklama emri çıkarmıştı. Bu emir, Netanyahu'yu Filistinlilere karşı eylemleri nedeniyle uluslararası bir mahkeme tarafından aranan ilk İsrail lideri yapmıştı. UCM'nin bu kararı, mahkemenin uzun yargılama süreçleri ve düşük mahkumiyet oranları nedeniyle eleştirildiği bir dönemde geldi. Mahkeme kurulduğundan beri çıkarılan 60 tutuklama emrinden 31'inde yer alan şüpheli hala firarda.

Netanyahu'nun UCM emrine meydan okuyarak Macaristan'a yaptığı ziyaret, dikkatleri üzerine çekmişti. Roma Statüsü'nü imzalayan bir ülke olarak Macaristan, UCM tarafından istenen herkesi tutuklamakla yükümlü. Ancak, Başbakan Viktor Orban, Netanyahu'yu açık kollarla karşılamış ve mahkemeden ayrılma sürecini başlatacağını duyurmuştu.

UCM'nin Duterte'nin tutuklanmasıyla yeniden gündeme gelmesi, Putin ve Netanyahu gibi liderlerin gelecekte yargılanma olasılığını artırmış olabilir. Ancak, bu liderlerin tutuklanması ve yargılanması, karmaşık siyasi ve hukuki süreçleri beraberinde getirecektir. Uluslararası toplumun ve UCM'nin bu süreçte nasıl bir rol oynayacağı, merakla beklenen bir konu olmaya devam ediyor.