Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) öncülüğünde tarihi bir pandemi anlaşması imzalandı. Ülkeler, gelecekteki olası salgınlara karşı ortak hareket etme kararı aldı. Bu anlaşma, özellikle aşı ve tedavi ürünlerine adil erişim sağlayacak yeni bir küresel sistemin temelini oluşturuyor. Üç yılı aşkın süredir müzakere edilen bu önemli anlaşma, DSÖ Genel Kurulu’nun A Komitesi’nde onaylandı ve Salı günü tüm üyelerin katılımıyla gerçekleşecek oturumda nihai olarak kabul edilmesi bekleniyor.

Eşitsizlikler Ortadan Kalkacak mı?

Anlaşmanın temel amacı, COVID-19 salgınının derinleştirdiği tıbbi yardım eşitsizliklerini ve küresel hazırlıksızlığı ortadan kaldırmak. Bu kapsamda, ülkeler arasında daha yakın iş birliği sağlanmasının yanı sıra, sivil toplum kuruluşları, özel sektör ve uluslararası örgütlerin de sürece dahil edilmesi hedefleniyor. DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, bu tarihi adımın önemini vurgulayarak şunları söyledi: "Hükümetler, ülkelerini ve dünyamızı salgın potansiyeli taşıyan tehditlere karşı daha adil, daha sağlıklı ve daha güvenli hale getiriyor. COVID-19’un ardından dünyayı daha iyi korumak adına birleşme kararını alan tüm üye ülkelere teşekkür ederim."

Bedava Aşı ve Tedavi Mümkün mü?

Anlaşmanın en dikkat çekici noktalarından biri, salgınlara karşı daha hızlı ve adil bir şekilde yanıt verebilmek için bir Patojen Erişim ve Faydaların Paylaşımı Sistemi (PABS) kurulması. Bu sistem sayesinde, ilaç üreticileri salgına neden olan hastalığa karşı geliştirdikleri aşı, tedavi ve tanı ürünlerinin yüzde 20’sini DSÖ’ye hızlı erişim için sunacak. Bu ürünlerin dağıtımı ise, halk sağlığı riskine göre ve özellikle gelişmekte olan ülkelere öncelik verilerek yapılacak. Ayrıca, küresel tedarik zinciri ve lojistik ağı kurularak, kriz zamanlarında gerekli sağlık ürünlerine hızlı, güvenli ve uygun maliyetli erişim sağlanması hedefleniyor.

Anlaşmanın Ardındaki Motivasyon

Namibya Sağlık Bakanı Dr. Esperance Luvindao, anlaşmanın önemini şu sözlerle ifade etti: "COVID’in hayatlar ve ekonomiler üzerindeki bedeli ağırdı. Egemen devletler olarak el ele verip çocuklarımızı, yaşlılarımızı ve sağlık çalışanlarımızı korumak için harekete geçtik. Bu, insanlığa karşı görevimizdir." Bu anlaşma, gelecekteki salgınlara karşı küresel iş birliğinin ve dayanışmanın ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor.

Bu tarihi anlaşma ile dünya, gelecekteki salgınlara karşı daha hazırlıklı ve donanımlı olacak. Ancak, anlaşmanın uygulanabilirliği ve etkinliği, tüm paydaşların iş birliği ve kararlılığına bağlı olacak. Umuyoruz ki bu adım, küresel sağlık güvenliğinin sağlanmasında önemli bir kilometre taşı olur.