İsrail'in Gazze'ye insani yardım götüren Küresel Sumud Filosu'na yönelik saldırısı, uluslararası arenada büyük yankı uyandırdı. Bu saldırı, hem seyrüsefer serbestisini düzenleyen uluslararası deniz hukuku hem de ablukayı düzenleyen insancıl hukuk açısından çeşitli tartışmaları beraberinde getirdi. Peki, İsrail gerçekten uluslararası hukuku çiğniyor mu? İşte olayın perde arkası ve hukuksal analizler.

Deniz Hukuku Ne Diyor?

Deniz hukukuna göre, Küresel Sumud Filosu'nun Akdeniz'de uluslararası sulardan Filistin karasularına doğru seyretme hakkı bulunuyor. Bu hak, seyir serbestisi ve insani yardım taşıma özgürlüğünü kapsıyor. Uluslararası deniz hukuku, devletlerin açık denizlerde serbestçe seyretme hakkını güvence altına alırken, bu serbestinin bazı istisnaları da bulunmaktadır. Ancak, insani yardım taşıyan bir filoya yönelik saldırı, bu istisnaların kapsamına girip girmediği tartışma konusudur.

Uluslararası deniz hukukuna göre:

• Her devletin, bayrağını taşıyan gemilere açık denizlerde serbestçe seyretme hakkı vardır.
• Bu hak, savaş gemileri ve diğer kamu hizmeti gemileri için de geçerlidir.
• Ancak, bu serbesti, diğer devletlerin haklarına ve uluslararası hukuka uygun olarak kullanılmalıdır.

Bu bağlamda, İsrail'in filoya müdahalesi, seyrüsefer serbestisini ihlal ettiği gerekçesiyle eleştiriliyor. Uluslararası hukuk uzmanları, İsrail'in bu eyleminin, uluslararası sularda seyrüsefer serbestisine aykırı olduğunu savunuyor.

Gazze Ablukası ve İnsancıl Hukuk

Gazze ablukası, uzun yıllardır devam eden ve uluslararası toplum tarafından sıkça eleştirilen bir durumdur. Abluka, Gazze Şeridi'ne giriş ve çıkışları kontrol altına alarak, bölgedeki sivil halkın yaşam koşullarını olumsuz etkiliyor. İnsancıl hukuk, ablukanın sivil halkın temel ihtiyaçlarını karşılamasını ve insani yardımların engellenmemesini şart koşar. Ancak, İsrail'in ablukayı uygulama şekli, bu şartları ne kadar karşıladığı konusunda ciddi soru işaretleri yaratıyor.

İnsancıl hukuka göre:

• Abluka, sivil halkın yaşam koşullarını olumsuz etkilememeli ve orantılı olmalıdır.
• İnsani yardımların engellenmemesi ve sivil halkın temel ihtiyaçlarının karşılanması sağlanmalıdır.
• Abluka, uluslararası hukukun diğer kurallarına uygun olarak uygulanmalıdır.

İsrail'in Küresel Sumud Filosu'na yönelik müdahalesi, Gazze ablukasının insancıl hukuk ilkelerine uygun olup olmadığı sorusunu tekrar gündeme getiriyor. Filoya yapılan saldırı, insani yardım malzemelerinin Gazze'ye ulaşmasını engellediği için, insancıl hukuk ihlali olarak değerlendirilebilir.

Uluslararası toplumun bu olaya tepkisi ne olacak? İsrail'in bu eylemi, uluslararası arenada daha fazla baskı görmesine neden olabilir. Uluslararası hukuk uzmanları ve insan hakları örgütleri, İsrail'in eylemlerini yakından takip ederek, uluslararası hukukun uygulanması için çağrıda bulunuyor. Bu durum, bölgedeki gerginliği daha da tırmandırabilir ve yeni diplomatik girişimlerin önünü açabilir.