Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – Takvimler 2011 yılını gösterdiğinde tüm dünya Tunus’ta yaşanan gelişmeleri merakla takip ediyordu. Bir sokak satıcısı olan Muhammed Buazizi, polisin mallarına el koyması ve hakaret etmesinin akabinde kendini ateşe verdi. Sidi Bouzid’de başlayan protestolar kısa müddette ülke geneline yayıldı ve Tunus’ta 23 yıl boyunca karar süren Zeynel Abidin Ben Ali’yi devirdi. Tunus’ta yaşanan olaylar dalga dalga yayılarak tüm bölgeyi sardı. Cin şişeden çıkmış ve ‘Arap Baharı’ olarak isimlendirilen süreç başlamıştı. Tunus’ta protestolar ile tahlile kavuşan kriz, kimi yerlerde iç savaşa dönüştü. Bu ülkelerden biri de 42 yıl boyunca Muammer Kaddafi tarafından yönetilen Libya oldu.
Protesto dalgasının birinci vurduğu ülkelerden biri olan Libya’da, Mısır’daki Mübarek rejiminin devrilmesinin akabinde Şubat 2011’de başlayan protestolar kısa müddette iç savaşa dönüştü. Muammer Kaddafi, 20 Ekim 2011’de Libya’dan ayrılmaya çalışırken doğum yeri olan Sirte’de isyancılar tarafından öldürüldü. Kaddafi ailesinden geride kalanlarsa bugün dünyanın farklı yerlerinde gözlerden uzak formda hayatına devam ediyor.
KARISI CEZAYİR’E KAÇTI
Kaddafi ailesinin birtakım üyeleri, muhaliflerin zaferinin akabinde Cezayir’e geçti. Bu isimlerden birisi de Kaddafi’nin ikinci karısı Safiye Farsi Kaddafi’ydi. Safiye Farsi, Kaddafi ile tanışmadan evvel hemşirelik yapıyordu. Kaddafi ile 1970’li yılların başında çalıştığı hastanede tanışan Farsi, kısa müddet sonra Kaddafi ile evlendi.
Safiye Farsi
Safiye Kaddafi, 29 Ağustos 2011 tarihinde isyancılar başşehir Trablus’u ele geçirdikleri sırada, kızı Ayşe ve Kaddafi’nin birinci eşi Fethiye Halid’den doğma oğlu Muhammed ile birlikte Cezayir’e geçti. Cezayir hükümetinin Safiye Kaddafi’ye Libya ile ilgili işlere karışmaması ve bu mevzularla ilgili hiçbir açıklama yapmaması şartı koyduğu ve aile üyelerinin Cezayir’in başşehrine yakın bir kasabada lüks bir villada yaşadığı tez edildi.
2013 yılında yapılan açıklamada, Cezayir’de yaşayan Kaddafi ailesi üyelerinin siyasi faaliyetlerde bulunmamaları şartıyla Umman’a sığınma hakkı verildiğini açıklandı. Daha sonra Umman’lı yetkililerin yaptığı açıklamada Safiye Farsi de dahil olmak üzere Kaddafi ailesinin birçok üyesinin Umman’da olduğu doğrulandı.
EVLATLIK KIZI BİLMECEYE DÖNÜŞTÜ
Kaddafi ailesinin en gizemli üyelerinin başında devrik önderin evlatlık kızı olduğu belirtilen Hena Kaddafi geliyor. Hena Kaddafi ile ilgili bilinen bilgiler daima kısıtlı oldu ve varlığı daima sorgulandı. Evlatlık olduğu söz edilen Hena’nın 1986’da ABD’nin Trablus’a düzenlediği hava taarruzlarında hayatını kaybettiğini belirtildi.
Hena Kaddafi’ye ilişkin olduğu sav edilen fotoğraf
Rejimin devrilmesinden sonra Hena’nın hâlâ yaşadığına işaret eden kimi kanıtlar ortaya çıkmaya başladı. Hena ile ilgili tezlerin tekrar gündeme gelmesinin akabinde ismini açıklamak istemeyen kaynaklar Hena’nın Libya’da yaşadığını ve Trablus’ta bir hastanede doktorluk yaptığını söyledi. Birebir kaynakların argümanına nazaran Hena Kaddafi evlenmiş ve bir aile kurmuştu. Hena’ya ilişkin olduğu tez edilen kimi fotoğraflar servis edilmiş olsa da Kaddafi’nin evlatlık kızının akıbeti hiçbir vakit netliğe kavuşmadı ve tartışma konusu oldu.
İÇ SAVAŞTA 3 OĞLU HAYATINI KAYBETTİ
Muammer Kaddafi’nin çocukları içinden Seyfülarab Kaddafi, NATO’nun Libya İç Savaşı’na dahil olmasının akabinde savaş uçakları tarafından gerçekleştirilen bir taarruzda hayatını kaybetti. Periyodun Libya hükümeti, yapılan atakta Muammer Kaddafi’nin oğlu Seyfül Arab Kaddafi ile 3 torununun da hayatını yitirdiğini duyurdu. Seyfülarab Kaddafi’nin uzun yıllar Almanya’da yaşadığı ve burada eğitimine devam ettiği biliniyordu.
Aynı taarruzda Hamis Kaddafi’nin de hayatını kaybettiği sav edilmiş olsa da Hamis’e ilişkin cesedin bulunamaması hayatta olduğu istikametinde savların yayılmasına sebep oldu. Libya ordusunda üst seviye bir isim olan Hamis, iç savaş periyodunda başşehir Trablus olmak üzere Libya’nın büyük kentlerindeki isyanları bastırmakla vazifeli birlikleri komuta eden isimlerden biriydi.
Hamis Kaddafi
Takvimler 29 Ağustos 2011’i gösterdiğinde Libya İç Savaşı tüm şiddetiyle devam ederken ortaya atılan bir tez gündeme bomba üzere düştü. Libyalı muhaliflerin savına nazaran Hamis Kaddafi, başşehir Trablus’un güneyinde NATO taarruzunda öldürüldü. Sav, Hamis Kaddafi’nin yakın çemberinde bulunduğunu sav eden bireylerce de doğrulandı.
Mutassım Kaddafi
Muhalif kümelerin Kaddafi idaresini devirmesinin akabinde kurulan Ulusal Geçiş Kurulu 4 Eylül’de Hamis Kaddafi’nin öldüğünü ve gömüldüğü duyurdu. Kaddafinin bir öbür oğlu Mutassım ise 20 Ekim 2011’de muhalif kümeler tarafından babası ile birlikte öldürüldü.
Seyfulislam Kaddafi
KİMİ TUTUKLANDI KİMİ SİYASETE GİRMEK İSTEDİ
Kaddafi’nin büyük oğlu ve veliahtı olarak bilinen Seyfulislam Kaddafi, babasının vefatından kısa mühlet sonra yakalandı ve uzun süren bir yargılamanın akabinde idam cezasına çarptırıldı. 2017’de hür bırakılan Seyfulislam, 2021 yılında ortaya çıktı ve Libya devlet başkanlığı seçimlerinde aday olacağını açıklayarak herkesi şaşırttı. Seyfulislam, hâlâ Libya’da yaşamaya devam ediyor.
Sadi Kaddafi
Sadi Kaddafi, Libya Futbol Federasyonu’nun lideri ve Libya ordusunun özel kuvvetlerinin de kumandanıydı. İhtilalin akabinde Nijer’e kaçan Sadi, 2014’te Libya makamlarının teşebbüsleri sonucu, Libya Futbol Federasyonu başkanlığı periyodunda ‘zorla zimmetine para geçirmek’ suçlamasıyla yargılanmak üzere Libya’ya getirildi. 7 yıl mahpus yattıktan sonra 6 Eylül 2021’de hür bırakılan Sadi Kaddafi’nin Türkiye’ye geldiği tez edilse de güvenlik kaynakları bu iddiayı doğrulamadı.
Ayşe Kaddafi
Kaddafi’nin tek öz kızı Ayşe, annesi ve ağabeyi ile birlikte, Cezayir’e kaçtı. Ayşe, Cezayir hükümeti tarafından Libya’daki siyasi faaliyetlere karışmaması konusunda uyarılmasına karşın bir Suriye televizyonuna çıkarak Libyalıları yeni idareye karşı ayaklanmaya çağırdı ve bu hareketinin akabinde Cezayir’den hudut dışı edildi. Ayşe Kaddafi, annesi ve ağabeyi ile birlikte Umman’a yerleşti.
Muhammed Kaddafi
Kaddafi’nin birinci eşi Safiye’den doğma en büyük oğlu Muhammed, birebir vakitte Libya’daki cep telefonları ve uydu bağlantısını denetleyen şirketin de yöneticisiydi. Muhalif kümelerin idaresi ele geçirmesinin akabinde üvey annesi ve kız kardeşi Ayşe ile birlikte Cezayir’e kaçan Muhammed Kaddafi, Cezayir’den ayrıldıktan sonra üvey annesi ve kız kardeşinin yaptığı üzere Umman’a yerleşti.
Hannibal Kaddafi
İş insanı ve denizci kimliğiyle tanınan Hannibal Kaddafi, 2005 yılında özel hayatı sebebiyle memleketler arası krize sebep olması ile tanınıyor. Paris’te yaşadığı devirde gebe olan kız arkadaşını dövdüğü sav edilen Hannibal Kaddafi, 2008 yılında Cenevre’de iki hizmetçisine saldırmaktan tutuklandı. Olayın akabinde Libya, İsviçre eserlerini boykot etti, İsviçre şirketlerinin Libya’da yürüttüğü faaliyetleri durdurdu ve diplomatlarını geri çağırdı.
Kaddafi idaresinin devrilmesinin akabinde Cezayir’e kaçan Hannibal, daha sonra Lübnanlı bir model olan eşi Aline Skaf ile birlikte Lübnan’a gitti. Hannibal, 2015 yılında tutukladı ve 1978’de Libya ziyareti sırasında kaybolan Şii din adamı Musa Sadr’ın akıbetinin netleşmesi için tutuklandı. Hannibal’ın Lübnan’daki tutukluluk hali hala devam ediyor. Eşi Aline Skaf ise çocukları ile birlikte Suriye’nin Başşehri Şam’da yaşıyor.
Aline Skaf, vakit zaman skandal olaylarla gündeme geliyor. Skaf’ın geçtiğimiz yıl Suriye’de polislerle girdiği bir tartışma sonucunda aracını polislerin ve sivillerin üzerine sürdüğü argüman edilmişti. Aline’nin, daha evvel de konutunda çalışan Türk garson Adnan Tam’ı da elinden ve sırtından bıçakladığı ortaya çıkmıştı.
