National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) ‘Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi’, kuzey yarım kürede kar örtüsünün son 56 yılın en geniş alanına yayıldığını açıkladı. Dokuz Eylül Üniversitesi’nden (DEÜ) Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Öğretim Üyesi ve iklim bilimci Prof. Dr. Doğan Yaşar, Türkiye üzere kuzey yarım kürede yaşanan ve yaşanması mümkün olumsuz tesirler ile ilgili alınacak tedbirleri anlattı. Global ısınmanın binlerce yıldır sürdüğünü belirten Prof. Dr. Yaşar, buna rağmen kimi vakitlerde dünyada soğuma devirlerinin yaşandığını belirtip, “2020’li yıllardan sonra küçük soğuma periyoduna gireceğimiz öngörüyorduk. Bu yıl ağustos ve eylül aylarından sonra kutuplardaki kar alanlarının genişlemesini bekliyorduk. Bu gerçekleşti. Kasım ayı itibariyle buzullar ve karlar, son 56 yılın en geniş alanına yayıldı. Amerika’nın en uzman kuruluşlarından NOAA, bu durumun bilgilerini açıkladı. Geçen yıl kasım ayı itibariyle bu sayı 38-39 milyon kilometrekareyken; bu yıl 41 milyon kilometreyi geçti. Global ısınma çağındayız lakin ortaya bu türlü küçük soğuma periyotları giriyor” diye konuştu.
‘DÜNYADAKİ KRİZİN NEDENİ BU KURAKLIK’
Havanın soğumasının olumsuz tesirleri olduğunu belirten Prof. Dr. Yaşar, “Bu durum dünyada yaşanan ekonomik krizin temel nedeni. Geçen yıl mart ayında Türkiye ortalaması 7,1 iken bu sene 3,7 derece daha soğuk geçti sonrasında Türkiye’de yağmur yağışı bitti. Türkiye’de yağmurlar kasım ayı sonunda başladı. Yağmurun yağmaması kuraklık getirdi. Kuraklık barajların boşalması, barajlardan sağlanan gücün düşmesi ve besinin da epey azalması demek. Dünya besin endeksi geçen mayıs ayında olumsuzluk rekoru kırdı. HES’lerden sağlanan güç yüzde 26 iken yüzde 10’lara düştü. Tüm dünya petrol, doğal gaz ve kömür üzere kaynaklara saldırdı. Bu mamullerin fiyatını artırdı yani dünyadaki tüm bu krizlerin nedeni kuraklık” dedi.
Alınacak tedbirlere de değinen Prof. Dr. Yaşar, barajlardaki suyun korunmasının kıymetli olduğunu bu nedenle dikkatli kullanılması gerektiğini kaydedip, “Barajdan tarlaya kapalı ortamda su getirilmeli. Bu formda yüzde 65 oranında tasarruf sağlanacaktır. İçme suyu ve kullanma suyu olarak kentlerdeki kanalizasyon ve yağmur suyu sınırını ayırıp, yağmur suları tekrar barajlara gönderilmeli. Tarımdaki eser takviyelerini devlet belirlemeli. Barajlardaki su korunmalı. Ukrayna-Rusya savaşı olumsuzluk yaratıyor lakin dünyadaki krizin temel nedeni bu” diye konuştu. DHA
