Neredeyse 3 yıldır devam eden Covid-19 pandemisinde virüsle uğraş kapsamında uygulanan hijyen kuralları hastalığa karşı epey tesirli bir müdafaa sağladı. Lakin bu yolların uzun periyodik kullanımının ve pandeminin birinci günlerinden itibaren yaşanan gerilimin cilt sıkıntılarını tetiklediğini belirten Dermatoloji Uzmanı Prof. Dr. Burhan Engin, bu mevzuda şunları söyledi.
Bazı meslek kümelerinde daha yaygın görülüyor
Özellikle alerjik hastalıklara yatkınlığı bulunan bireylerde sıklıkla gözlenen egzama, giderek daha da sık karşımıza çıkmaya başladı. Bu hastalıkta sıvı sabun, deterjan, pudralı eldiven kullanımının artışı sorumlu tutulmaktadır. Bu durum, su ile temasın kaçınılmaz olduğu birtakım meslek kümelerinde daha yaygın görülmekte olup bu meslekler ortasında paklık ve bulaşıkla ağır ilgilenen şahıslar, hekimler, diş tabipleri, hemşireler, kuaförler, çimento ve boya işi ile uğraşanlar yer almaktadır. Akut devirde kızarık bir yerde kabuklanma ve sulanma ile ortaya çıkan egzama ilerleyen periyotta deri kalınlaşmasıyla sonuçlanabilir. Tedavide en kıymetli nokta hastalığa sebep olan tetikleyici faktörlerden mümkün olduğunca kaçınmaktır. Medikal tedavide ise gün uzunluğu derinin kuruluğunu önleyecek birtakım nemlendirici kremler, deri yüzeyine sürülerek uygulanan steroidli kremler kullanılır. Hastalığın çok şiddetli olduğu durumlarda ise sistemik tedaviler ve bağışıklık düzenleyici kimi ilaçlara da başvurulabilir. Ayrıyeten bilhassa ellerin sıcak yahut soğuk su yerine ılık bir suyla yıkanması, eldiven kullanımının mecburî olduğu durumlarda pudrasız eldiven tercih edilmesi, paklık eserleri ile direkt temas edilmemesi, soğuk havalarda kesinlikle eldiven kullanılması, duş sırasında mümkün olduğunca duş jeli yerine nemlendirici bazlı eserlerin tercih edilmesi gerekir. Bunun yanında elbette ellerin gün içerisinde vazelin, gliserin, E vitamini içerikli eserlerle nem istikrarının korunması bu hastalığa karşı en tesirli reçetelerden biridir.
Saç dökülmeleri saçkıran ve zona alevlendi
Pandemi periyodunda toplumsal hayatta esaslı değişikliklere neden olan karantina periyodu, hastalığa yakalanma korkusu ve sevdiklerinden uzak bir yaşama mahkum olma duygusu psikososyal birstres olarak insan hayatına dahil oldu. Bilhassa ruhsal gerilim yükünün risk faktörü olduğu psoriasis (sedef hastalığı), telogen effluvium (yoğun saç dökülmesi), saçkıran ve zona üzere hastalıkların alevlenme sıklığını artırdığı görüldü. Tedavide medikal takviyenin yanında, kişinin hayatında var olan gerilim faktörlerine yönelik değişimin hastalığın seyrine olumlu katkıda bulunduğu bir gerçektir. Saç dökülmesi tedavisinin birinci basamağında beslenmenin düzenlenmesi ön plana çıkar. Kırmızı et, yumurta üzere protein ve demir içeriği varlıklı besinler, taze meyve, koyu yeşil yapraklı zerzevat, baklagil ve deniz eserleri tüketimine ehemmiyet verilmelidir. Kıl foliküllerinin sağlıklı gelişimi için çinko, biyotin, D vitamininin yeri önceliklidir lakin sağlıklı ve istikrarlı beslenen bireylerde bu besinler çoklukla kafidir. Tedaviye karşılık alınamayan durumlarda Mezoterapi ve PRP üzere kıl folikülünün gelişini hızlandıracak birtakım tedavi formülleri uygulanabilir.
Akne de şiddetlendi
Uzun vadeli maske kullanımının deri florasındaki kimi mikroorganizmaların çoğalmasına yol açması ayrıyeten yağ ve kıl foliküllerinin tıkanmasına sebep olması nedeniyle akne (sivilce) sıklığında artış meydana gelmiştir. Bunun önlenmesi için nefes alan, sentetik olmayan maskeler tercih edilmeli, akneye yönelik temizleyici eserler kullanılmalı, maske altında mümkünse makyaj uygulanmamalıdır. Bilhassa fondöten uygulanması durumunda su bazlı eserler tercih edilmelidir. Maske kullanımının olumsuz sonuçlar doğurduğu başka bir hastalık ise rozasea (gül hastalığı) dır. Bu hastalıkta deri damarları genişlemekte, deride kızarıklık ve yanma meydana gelir. Hastalığın alevlenmesine ise maskenin neden olduğu deri ısısının artışı ve pandemi ortamının getirdiği psikososyal gerilim sebebiyet vermektedir.
