Doğal Hayatı Müdafaa Vakfı (WWF-Türkiye) Yaban Hayatı Uzmanı veteriner tabip Ahmet Emre Kütükçü, AA muhabirine, kurtlar konusunda tipler üzerinden farklı değerlendirmeler yapılması gerektiğini söyledi.
Kütükçü, hayvanların kentte yaşamasının besinle alakası olduğunu belirterek, “İnsanın bulunduğu alandaki farklı böcekler ve kemirgenler, farklı canlıları çekiyor. Onların avcıları da bunları yemek için kente gelebiliyor. Yani kent aslında birçok canlıya beslenme, barınma, üreme imkanı sunabiliyor.” dedi.
“ŞEHİRLERİ KORİDOR EMELLİ KULLANIYORLAR”
Zaman vakit beşerler tarafından da görülen kurtların besin bulmak için kent kıyısına geldiğini söz eden Kütükçü, “Artık hayat alanları o kadar daraldı ki bunlar kent hudutlarına kadar ulaşmak zorunda kalıyorlar. Bazen de kentleri koridor maksatlı kullanıyorlar. Öbür bir hayat ortamına geçerken kent içinden geçebiliyorlar. Ekseriyetle geceleri, kent içinden geçip kendine uyumlu diğer bir ömür alanına geçiş yapabiliyorlar.” diye konuştu.
Kütükçü, yaban hayvanları için kentlerdeki yolların tehdit oluşturduğunu, bu yolların hayvanların ana mevt nedeni olduğunu anlattı.
Kurtların hayvanlar ortasında birçok bulaşıcı hastalığın yayılmasını engellediğine dikkati çeken Kütükçü, “Kurdun varlığı, İstanbul üzere büyük bir megakentin yakınında olması aslında büyük bir lütuf. Zira dünyanın birçok yerinde korunan bir çeşit. Apex yırtıcı olduğu için kıymetli bir tıp. Kurttan daha üstün bir yırtıcı bu coğrafyada yok. O yüzden kurt da oradaki dengeyi sağlamak açısından çok değerli rol oynuyor. Kurdun varlığı çok pahalı.” tabirlerini kullandı.
Yaban Hayatı Uzmanı veteriner tabip Ahmet Emre Kütükçü
“İNSANLARIN YABAN HAYVANLARINI RAHATSIZ ETMEMESİ GEREKİYOR”
Kütükçü, kent hududunda görünen yaban hayvanlarının beşerler için tehdit oluşturmadığını, yakın vakitte bir kurt ya da çakalın beşere saldırdığının görülmediğini söyledi.
Yaban hayvanlarıyla karşılaşıldığında kışkırtıcı ve rahatsız edici davranışlardan kaçınılması gerektiğini vurgulayan Kütükçü, insanların kurt görme ihtimalinin ise güç olduğunu belirtti.
İnsanların yere çıkıp kurt gördüğünde kendini şanslı hissedeceğini kaydeden Kütükçü, “Aynı şey vaşak, ayı, kurt, çakal için de geçerli. Bu hayvanlar için insan hiçbir vakit bir av ya da çaba edilecek bir canlı değil. İnsanın büyük bir tehdit olduğunun bütün canlılar farkında. O yüzden insanlardan olabildiğince aslında uzak duruyorlar. Siz fark etmeden sizin varlığınızı anlayıp olduğunuz bölgeden uzaklaşıyorlar, yollarını değiştiriyorlar. Yalnızca ani müsabakalarda ve siz hayvanı irite ettiğinizde, kışkırttığınızda ya da besinle hayvanı kendinize alıştırdığınızda, hayvan size olan korkusunu kaybettiğinde istenmeyen şeyler olabiliyor.” diye konuştu.
Doğa Muhafaza Merkezi İdare Şurası Lideri Dr. Uğur Zeydanlı
YERLEŞİM YERİNDE GÖRÜLMELERİ SIK RASTLANAN BİR DURUM
Doğa Muhafaza Merkezi İdare Konseyi Lideri Dr. Uğur Zeydanlı ise kısıtlı alanda yaşamak durumunda kalan hayvanların yerleşim yerlerinde görülmesinin sık karşılaşılan bir durum olduğunu söyledi.
Hayvanların kent merkezlerine inmesinin nedeninin çöplüklerden kolay besin kaynaklarına ulaşmaları olduğunu lisana getiren Zeydanlı, birtakım yabani hayvanların diyetinde seçici olmadığını, bunun da kentlerde ortaya çıkan atıkları daha cazip ve kolay ulaşılabilir besin kaynağı haline getirdiğini söz etti.
Zeydanlı, kentleşmenin artmasının doğal ömür alanlarının azalması manasına geldiğini belirterek, “Bu da yaban hayvanlarına daha az ömür alanı bırakmak manasına gelir. Kentler kimi yaban hayvanları için hayat ortamı, beslenme yahut korunma üzere davranışları için uygun alanlar sunar. Tedbir almadan, yaban hayatını düşünüp planlamadan kentlerimizi büyütürsek kentlerde yaban hayvanlarıyla müsabaka olasılığımız artar.” dedi.
“BİRÇOK HASTALIK BULAŞABİLİR”
Doğa Müdafaa Merkezi Biyolojik Çeşitlilik Uzmanı Dr. Mustafa Durmuş da yaban hayvanlarıyla direkt temasın beşerler için risk oluşturabileceğini anlattı.
Hayvanlardan bulaşan hastalık ve virüslere değinen Durmuş, şöyle devam etti:
“Mantar, bakteri, virüs üzere birçok hastalık etmeni yaban hayvanları aracılığıyla beşere bulaşabilir. En bilinen örneğine kuduz, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, hantavirüs enfeksiyonları, en gündemde olanına ise Kovid diyebiliriz. Tehlikeli olduğu düşünülen yaban hayvanları beşerler tarafından öldürülebiliyor. Başka taraftan yeni alışkanlıklar edinen yaban hayvanları da doğal davranışlarından sapmalar gösterebilir ve bu da ekolojik istikrara ziyan verebilir.”
Doğa Muhafaza Merkezi Biyolojik Çeşitlilik Uzmanı Dr. Mustafa Durmuş
Durmuş, yaban hayvanlarının kente inmesinin azaltılması için alınabilecek tedbirleri ise şöyle sıraladı:
“İlk akla gelen, çöplerin yırtıcı depolamadan fazla korunaklı, sistemli depolama alanlarında toplanmasıdır. Yaban hayvanlarına korunaklı alan sağlayabilecek odun yığını, saman yığınları, hafriyat döküm üzere alanların sayısını azaltmak yahut hayvanlar açısından kullanışsız hale getirmek bir öteki uygulamadır. Yaban hayvanlarına geçit olabilecek şehir-doğa kontağını fizikî bariyerlerle kesmek öbür sistem olabilir. İnsanların yaban hayvanlarını beslememeleri, çöplerini uygun bir formda atmaları konusunda bilgilendirmek de çok kıymetlidir.”
Hayvanların besin yahut korunaklı alan bulmakta zorlandığı periyotlarda, bilhassa kışın kente inmelerinin artacağının öngörüldüğünü kaydeden Durmuş, “Canlıların hayat ortamı artık orada yaşamayı desteklemez hale gelirse, hareket kabiliyetleri varsa daha uygun alanlara yanlışsız hareketleneceklerdir. Hareket kabiliyetleri kısıtlıysa yeni şartlara ahenk sağlayacak ya da maalesef hayatlarını devam ettiremeyecekler.” biçiminde konuştu. AA
KAYNAK : Sözcü
