Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüğünde 6 Şubat’ta meydana gelen sarsıntılar, Kahramanmaraş, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya ve Hatay’da büyük yıkıma yol açtı.
Sağlık Bakanlığı Bilim Heyeti Üyesi, Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, zelzelelerin akabinde oluşan şartların pek çok enfeksiyon hastalığının yayılması için elverişli olduğunu belirterek uyardı.
Prof. Dr. Özlü, şöyle konuştu:
*Bu şartların güzel yönetilmesi gerekiyor. Öncelikle beslenmeyle ilgili sorunlar var, pak su temini içilecek ya da kullanılacak su teminiyle ilgili meseleler var.
*Barınma, ısınma meseleleri var. Onun dışında uykusuzluk, gerilim, öbür taraftan daima hareket halinde bulunma kelam konusu.
*Kalabalık olarak kapalı yerlerde bir ortada olma, tıpkı çadırda ya da birebir yerde bir ortada bulunma var.
*Yakın temas var, paklık hijyen şartlarının sağlanamaması var. Tüm bunlar sahiden enfeksiyon hastalıklarının bulaşması için çok uygun elverişli şartlar oluşturuyor. O açıdan dikkatli olmak gerekiyor.
‘TEDBİRLER ALINMALI’
*Deprem bölgelerinde en sık gördüğümüz enfeksiyonlar genelde su kaynaklı enfeksiyonlar, teneffüs yolu enfeksiyonları ve yara enfeksiyonları olabilir.
*Solunum yolu enfeksiyonları bilhassa sarsıntıda soğuk ve barınma yetersizliği nedeniyle insanların kapalı bir yerde bir çadırda dar bir yerde çok sayıda kişinin bir ortada olması.
*Sürekli yakın temas halinde olmaları münasebetiyle hasta şahıstan sağlam bireylere nefes yoluyla bulaşma formunda yayılır.
*Tabii grip, Covid-19 başta olmak üzere soğuk algınlığı ve başka viral teneffüs yolu hastalıkları çok kolay bulaşabilmektedir.
*Bu açıdan teklifimiz bilhassa hasta olan ya da semptomu olan öksürük, burun akıntısı, boğaz ağrısı, halsizlik, ateş üzere teneffüs yolu enfeksiyonu semptomları belirtilerine sahip olan hastaların mümkün olduğu kadar beşerlerle kalabalıklarla kendisini izole ederek buralardan uzak durması gerekiyor.
*Deprem şartlarında bu ne kadar mümkün olabilir bilemiyorum lakin bu mümkün olmazsa da en azından bir maske kullanması, bu da mümkün değilse öksürme ve aksırma sırasında ağzını burnunu bir peçeteyle ya da bulabildiği bir kapatıcı bezle kapatmasını tavsiye ediyorum bulaşmanın önlenmesi açısından.
*Kapalı kalabalık alanların mümkün olduğunca nizamlı aralıklarla havalandırılması değerli. Teneffüs yolu enfeksiyonlarının bulaşmasını önlemek açısından bu önlemleri almamız gerekiyor.
‘HİJYEN ÇOK ÖNEMLİ’
*Özellikle içme sularının kapalı şişelenmiş sular olması, mümkün olduğunca bu suların tüketilmesini tavsiye ediyoruz. Şayet bu sulara ulaşılamıyorsa da suların kaynatılarak soğutulup o halde tüketilmesi ya da klorlanması lazım.
*Bu da değerli lakin paklık için kullanılan ya da besin hazırlamak için kullanılan suların da tekrar pak olması ya da klorlanmış olması gerekiyor olağan ki. Hijyen çok değerli.
*Özellikle el hijyeni çok değerli. Yemekten evvel yemekten sonra besin hazırlarken, tuvalet öncesi ve tuvalet sonrası ya da ellerde görülür bir kirlenme olduğunda ya da enfekte olduğunu düşündüğümüz bir eşyayla bir yüzeyle temas sonrası ellerimizi su ve sabunla yıkamamız şayet bu mümkün değilse alkol bazlı dezenfektanlar ya da kolonya üzere alkol içeren sıvılarla elimizi sık sık temizlememizi tavsiye ediyoruz.
*Bunun ötesinde bilhassa barınmadan kaynaklanan meseleler olabiliyor. Tuvalet gereksiniminin karşılanması, yüzey temizliklerinin yapılması nizamlı olarak her vakit mümkün olamıyor. Seyyar tuvaletler ve atık idaresi değer arz ediyor. Cenazelerin bir an evvel süratli bir halde defnedilmesi değer arz ediliyor” dedi.
‘TETANOS AŞISI YAPTIRMALARINI TAVSİYE EDİYORUZ’
Deprem anında yahut zelzele sonrası yaralanmaların ciddiye alınması gerektiğini anlatan Prof. Dr. Özlü, şu sözleri kullandı:
*Bir de yaralar var zira sarsıntı sırasında pek çok kişi bir biçimde yaralandı. Kimileri zelzeleden kaçarken ya da sarsıntıya müdahale ederken de elini yahut rastgele bir yüzeyini çizdirebiliyor, yaralanabiliyor. Bunları önemsemek lazım.
*Mutlaka bir sıhhat merkezine ulaşıp bu yaraların tıbbi bakımını yaptırmakta yarar var zira bunlar enfekte olabiliyor. O vakit işler daha da sıkıntı olabilir ve yaralanan bireylere de tetanos aşısını yaptırmalarını tavsiye ediyoruz.
*Bağışıklık sistemimizi güçlü tutacak olabildiğince gereksinimimizi karşılayacak halde uyumak, beslenmeyi ihmal etmemek gerekiyor. (DHA)
KAYNAK : Sözcü
