1530 yılında tahrir defterlerinde ismine rastlanan, Hristiyan nüfusun yoğunlukta olduğu Çongara köyünün bahtı 1932 yılındaki silahlı gasp teşebbüsüyle değişti…
Eşkıyalar, Uludağ yolundaki emekçilere para götürmek için yola çıkan jandarmanın önünü katıca Çongara köyünde oturan Ali isimli çoban yardıma koştu.
Koyunları güttüğü değnekle eşkıyaların karşısına dikilen çoban Ali, iki kişiyi öldürüp jandarma grubunu kurtardı. Lakin kendisi de çatışmada hayatını kaybetti.
ATATÜRK OLAYI DUYUNCA KÖYÜ ZİYARET ETTİ
Mustafa Kemal Atatürk, bu olayı duyunca köyü ziyaret etmek istedi. Ziyaret sırasında çoban Ali’nin eşi ile konuşan ve köyde okul olmadığını öğrenen Atatürk, hem köyün isminin değiştirilmesi hem de okul yapılması istikametinde talimat verdi.
Ziyarete ait bilgi veren Muammer Korkmaz (62), “Bizim 1933 yılında eski ismimiz Çongara’ymış. 1933 yılında şehit olan çobanımız Ali, bu okulun yaptırılmasına sebep olmuş. Eşkıyalar Uludağ yolundaki emekçilerin paralarını götürmek için gelen jandarmaların önünü kesmiş. Yiğit Ali de silahsız, elinde sopasıyla çatışmaya girmiş. Çatışmada kendi şehit olmuş lakin jandarmaları ve paraları kurtarmış. O yüzden de Atatürk olayı duymuş ve bizim köyümüze gelmiş. ‘Ali’nin eşini çağırın bana’ demiş. Onun da iki oğlu varmış. ‘Çocukları bana verin, okutayım’ demiş. Eşi de ‘Oğullarımı veremem zira eşim öldü. Nasıl dururum? Lakin sen okutmak istiyorsan köyümüze okul yaptır. Hem benim çocuklarım okusun hem köyün çocukları okusun’ demiş” diye konuştu.
Atatürk’ün talimat sonrası okul kuruldu ayrıyeten köyün ismi da Yiğitali olarak değiştirildi.
OKUL BİNASI KOOPERATİFE DÖNÜŞTÜ
Binlerce öğrencinin yetiştiği okul vakitle atıl kalınca mesken bayanlarının adresi oldu. 2020 yılında Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün dayanakları ile eski okul binası kooperatife dönüştürüldü. Uludağ Yiğitali Bayanları Ziraî Kalkınma Kooperatifi ortaklarının işlettiği eski okul binası Bursa Büyükşehir ile Osmangazi Belediyesi’nin dayanakları ile büyütülüp yenilendi.
Kadınlar artık burada organik lezzetleri köyü ziyaret edenlerle buluşturuyor, okuma-yazma öğreniyor hem de satış yapıyor.
2020’de 20 ortakla kurdukları kooperatifte etkin olarak 9 ortağın çalıştığını söyleyen Uludağ Yiğitali Bayanları Ziraî Kalkınma Kooperatifi Lideri Emine Örnek, “Kadınlarımızın çalışma hayatı yoktu. Hepimiz mesken hanımıyız. Bir tane okumuş kızımız var, ziraat mühendisi… Bu türlü bir oluşum aklımıza geldi. Kahvaltı veriyoruz. Kahvaltının yanında köy eserlerimiz var. Hepsi köyümüzde yetişen eserlerimiz. Dışarıdan bir şey almıyoruz. Burası bizim okuduğumuz, annelerimizin, babalarımızın okuduğu okul. Şu anda da yeniden birebir okul misyonunu görüyor. Biz de burada farklı bir eğitim görüyoruz” dedi.
İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün Avrupa Birliği (AB) projesi kapsamında kısa mühlet evvel İtalya’ya gittiğini belirten Örnek, “İtalya’daki kooperatiflerin nasıl çalıştığını görmemiz için bizi götürdüler. Döndükten sonra çok daha farklı bakmaya başladık. Yaptığımız işin ne kadar kıymetli olduğunu öğrendik. Bizim için çok hoş bir tecrübe oldu. Konut hanımıydım, daha evvel bir fatura bile yatırmamıştım. Avrupa Birliği projesine girdik. 10 kooperatif ortasında şu anda tek biz varız.”
“SOSYAL MEDYANIN KIYMETİNİ ÖĞRENDİK”
İki çocuk annesi Ayşe Ayın da (33) kooperatifin ortaklarından biri olduğunu belirterek, şöyle konuştu:
“Kendimizi daha fazla söz edebilmemiz ve kurumsal bir kimliğe kavuşmamız için kendimizi kooperatifleşme yolunda bulduk. Toplumsal medyayı yönetiyorum. Bir bayan kooperatifinin yaptığı çalışmaların kendi içinde kalmaması, gün yüzüne çıkması ve tanıtımı için toplumsal medyanın kıymetinin çok fazla olduğunu öğrendik. Ve bunu amatör kameralarla uygulamaya çalışıyoruz. Kendi cep telefonlarımızla, yaptığımız üretimlerimizi, doğal manzaralarla insanlara sunuyoruz.”
“El lezzetleriyle yapılmış kahvaltımızdan, mantımızdan, çiğ böreğimizden, yöresel lezzeterimiz olan eserlerimizden almak isteyen tüm konuklarımızı kooperatifimize bekliyoruz. Biz de bayan kooperatifi olarak, turizmde Bursa’nın bir ayağı olmak istiyoruz.”. (DHA)
