Samsun’un Kavak ilçesine 10 kilometre uzaklıktaki Bekdemir Mahallesi’nde bulunan tarihi ahşap Bekdemir Mescidi vakte meydan okuyarak yüzyıllardır ayakta duruyor.
Bekdemir Mescidi ilçeye gelen yerli ve yabancı turistlerin ziyaret ettikleri yerlerinden başında geliyor.
Tarihi cami üretim tekniği ve özellikleri ile vatandaşların yanı sıra birçok bilim beşerinin da dikkatini çekiyor.
Cami ahşap yığma çantı tekniği ile inşa edildi. 50 kişi kapasiteli caminin imalinde meşe ağacı kullanıldı.
Yapım tarihine ait net bir bilgi bulunmazken yapılan araştırmada 2 katlı caminin alt katının 400 yıl üst katının ise 395 yıl evvel yapıldığı belirlendi.
Caminin süslemelerinde ise birçok dikkat çeken motif bulunuyor.
Mihrap kısmında Anadolu’da rahmet sembolü olarak gösterilen yanında bıçak bulunan dilimlenmiş karpuz motifi yer alıyor. Tekrar süslemelerde üzüm, üzerinde çiçek demeti ile resmedilmiş boynuz, istiridye, perde, kandil üzere motifler bulunuyor.
Caminin mihrap duvarında ise madalyonlar içinde Arapça Allah, Hz. Muhammed, Hz. Ebubekir, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali yazıyor.
Ayrıca çabucak yanlarında 5.19′ u gösteren bir de saat işlemesi bulunuyor. Madalyon içindeki saat süslemesi ise gizemini koruyor. İşlemede saatin neden 5.19’un belirtildiğiyle ilgili ise bir bilgi bulunmuyor. Saat işlemesi ile ilgili bu nedenle pek çok varsayımda bulunuluyor. Mescitlerde rastlanılmayan saat işlemesinin ve üzerindeki 5.19 vaktinin ne manaya geldiği ise hem bilim insanları hem de vatandaşlar tarafından merak konusu oluyor.
“OSMANLI’YA BATI’DAN GELEN SAATLERE BENZİYOR”
OMÜ Sanat Tarihi Kısım Lideri Doç. Dr. Kemal Özkurt, “1800’lü yıllarda Osmanlı ülkesine Batı’dan getirilen saat örneklerine benzerlik gösteriyor. Nakkaş saati 5.19’u rastgele mi tasvir etti, yoksa bir ileti mı vermek istedi bunu bilemiyoruz” diye konuştu.
Cami duvarına saat çizmenin, insanın aklına en son gelecek şey olduğunu söz eden Doç. Dr. Özkurt, kelamlarına şöyle devam etti:
“Muvakkithane dediğimiz mescitlerin ünitesi olur. Orada namaz vakitlerini belirleyen vazifeliler olurdu. Beşerler muvakkitlerin belirlediği vakte nazaran ibadetlerini yapardı. Lakin 1800’lere geldiğimizde yurt dışından gelen saatlerle daha dakik daha inançlı üzere bir durum var. Bugün inşa edeceğimiz bir mescitte süsleme anlayışı olarak akla gelecek en son şey saat iken, bir saat motifini mescide yapmak insanın aklına gelebilecek en son şey iken 1800’lerde devrin kuralları prestijiyle saat kıymetli bir yer tutmakta.”
“NAKKAŞ BİR BİLDİRİ MI VERDİ?”
Cami duvarında bulunan saat figüründeki vaktin, nakkaşın sırrı olabileceğini belirten Doç. Dr. Özkurt, “Burada ayrıyeten üzerinde durulması gereken bir şey de nakkaşlar yahut sanatkarlar, bazen inşa ettikleri bir yapı ya da ürettikleri bir sanat yapıtının bir köşesine ismine sır diyebileceğimiz bir şeyler gizler. Sanki nakkaş 5’i 19 geçiyor demek suretiyle bir ileti mı verdi, bu süsleme işinin bittiği saat midir, yoksa diğer bir ileti mı veriliyor? Bundan sonraki süreçte bu bahis üzerinde düşünülürse camimizin duvarındaki bu saati farklı meslek kümeleri bu mevzuya baş yorup bir sonuca ulaşacaktır” diye konuştu. (DHA)
KAYNAK : Sözcü
