Deprem sonrasında incelenen mevzuların başında fay sınırı geliyor. Sık sık Türkiye’nin birçok bölgesi ve kentinde sarsıntılar meydana geliyor, zelzelelerin birçok fay sınırı üzerinde yaşanıyor. İşte fay çizgisi sorgulama ekranı…
FAY ÇİZGİSİ SORGULAMA EKRANI
FAY NEDİR
Yerkabuğundaki çeşitli ölçekteki kayma yüzeyleri, (üzerinde zelzele olan ve hareket eden iki levha yada levhacık ortasındaki ara yüzey) FAY olarak isimlendirilir.
Diri Fay: Son Tarihi periyotta zelzele oluşturmuş olan tüm faylar canlı fay olarak isimlendirilir. Bu fayların dirilikleri yalnızca yazılı tarihî kataloglardan değil tıpkı vakitte tarihi yapıları etkileyen faylanma işaretlerinden de anlaşılabilir. Genç kuvaterner çökellerini (2 milyon yıldan daha yaşlı olmayan) kesen faylar, ötelenmiş genç akarsu yatakları, ötelenmiş akarsu – denizel formlar, basınç sırtı yada çöküntü gölcükleri, uzamış sırtlar üzere genç morfolojik haller oluşturmuş faylar, canlı faylardır.
FAY TÜRLERİ
Dogrultu Atımlı Fay
Bu tıp fay düzlemleri, yeryüzünde 90 dereceye yakın dik bir pozisyonda olan ve yerin içine gerçek yavaşça eğimlenen sadece yatay atımın oluşturduğu yanal atımlı faylardır. Bu faylar, atımlarina öre sağ ya da sol taraflı olabilirler. Kuzey Anadolu Fayı, sağ; Doğu Anadolu Fayi ise sol istikametli doğrultu atımlı faylardir.
Normal Atımlı Fay
Bu çeşit faylarda fay düzleminin bir tarafindaki blok yükselirken öteki tarafındaki düşerek uzaklaşır. Burada hareket tekrar nispi olarak gelişmektedir. Bir öbür değişle, bir blok yükselirken başkası yerinde durabilir yada bir taraf yerinde dururken öbür taraf düşebilir. Örneğin; 1970 Gediz ve 1995 Dinar zelzelesi ile ilgili faylar bu cinsten olağan atımlı faylardır.
Ters Atımlı Fay
Bu cins faylar da düşey atımlı faylar olup, sırf fay düzlemi boyunca hareket eğim istikametine nazaran zıt istikamette olmakta ve bloklar birbirine nazaran yaklaşmaktadır. Örneğin; 1975 Lice zelzelesi ile ilgili faylar aksi atımlı faylardır.
Verev (Oblik) Atımlı Fay
Fay düzlemi boyunca ortaya çıkan hareketin hem düşey hem de yatay istikamette olduğu faylardır.
