Türkiye genelinde Nisan ayında yaşanan beklenmedik soğuk hava dalgası, 36 ilde zirai dona neden olarak tarım sektörünü olumsuz etkiledi. Sıfırın altına düşen sıcaklıklar ve kar yağışı, özellikle meyve ağaçlarında büyük zarara yol açtı. Üreticiler, ürünlerindeki kayıpların boyutunu belirlemeye çalışırken, yetkililerden destek bekliyor.

Zirai Don Nedir ve Nasıl Oluşur?

Zirai don, bitkilerin ve tarım ürünlerinin zarar görmesine neden olan, 0°C'nin altındaki hava sıcaklıklarında meydana gelen bir meteorolojik olaydır. Özellikle ilkbahar aylarında, bitkilerin çiçeklenme ve meyve verme dönemlerinde yaşanan don olayları, büyük ekonomik kayıplara yol açabilir. Zirai donun oluşmasında birçok faktör etkilidir; bunlar arasında coğrafi konum, rakım, hava akımları ve bulutluluk durumu sayılabilir. Açık ve rüzgarsız gecelerde, yeryüzü hızla soğuyarak bitkilerin donmasına neden olabilir.

Zirai donun etkileri, bitki türüne, gelişim evresine ve donun süresine bağlı olarak değişir. Bazı bitkiler dona karşı daha dayanıklıyken, bazıları ise çok hassastır. Çiçeklenme dönemindeki meyve ağaçları, dona karşı en hassas bitkiler arasında yer alır. Don olayı, çiçeklerin ve genç meyvelerin zarar görmesine, dolayısıyla ürün kaybına neden olabilir. Zirai donla mücadelede çeşitli yöntemler kullanılır; bunlar arasında dumanlama, sulama ve örtüleme sayılabilir. Ancak bu yöntemlerin etkinliği, donun şiddetine ve süresine bağlıdır.

Hangi İllerde Zirai Don Görüldü?

Zirai donun etkili olduğu 36 il arasında Elazığ, Malatya, Erzincan, Sivas, Yozgat, Kayseri, Nevşehir, Niğde, Aksaray, Karaman, Konya, Eskişehir, Kütahya, Afyonkarahisar, Uşak, Denizli, Burdur, Isparta, Antalya, Mersin, Adana, Osmaniye, Kahramanmaraş, Adıyaman, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis, Hatay, Erzurum, Ardahan, Kars, Ağrı, Iğdır, Muş, Bitlis ve Van bulunmaktadır. Bu illerdeki çiftçiler, zararlarının tespiti için Tarım ve Orman Müdürlüklerine başvurarak destek talep ediyor.

• Elazığ
• Malatya
• Erzincan
• Sivas
• Yozgat
• Kayseri
• Nevşehir

Zirai donun vurduğu illerdeki çiftçiler büyük bir endişe içinde. Meyve bahçelerinde yaşanan kayıpların telafi edilmesi için devletten acil destek bekliyorlar. Tarım sektörünün bu zorlu süreçten en az hasarla çıkabilmesi için, yetkililerin hızlı ve etkili çözümler üretmesi gerekiyor. Zirai donun etkileri sadece çiftçileri değil, tüketicileri de olumsuz etkileyebilir. Meyve fiyatlarında artış yaşanması beklenirken, ürün çeşitliliğinde de azalma olabilir.