Uzayda 9 Ay: İnsan Vücuduna Etkileri

Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) dokuz ay geçiren astronotlar, Dünya'ya döndüklerinde uzun bir iyileşme süreciyle karşı karşıya kalıyor. Güney Galler Üniversitesi'nden İnsan Fizyolojisi Uzmanı Prof. Damian Bailey, "Uzay, insanlığın karşılaştığı en zorlu ortamlardan biridir ve vücudumuz bu koşullara uyum sağlayacak şekilde evrimleşmemiştir" diyor. Peki, uzayda geçirilen uzun süreler insan vücudunu nasıl etkiliyor?

Kas ve Kemik Kaybı: Hızlandırılmış Yaşlanma

Uzayda yer çekimi olmaması, kas ve kemiklerin hızla zayıflamasına neden oluyor. Astronotlar, her ay kas ve kemik kütlelerinin yaklaşık %1'ini kaybediyor. Bu durum, hızlandırılmış bir yaşlanma sürecine benzetiliyor. Prof. Bailey, "Astronotların Dünya'ya döndükten sonra kaybettikleri kas kütlesini geri kazanmaları aylar, kemik yoğunluğunu yeniden kazanmaları ise yıllar alabiliyor" diye açıklıyor.

• Her gün 2 saatlik egzersiz programı uygulanıyor.
• Koşu bandı, egzersiz bisikleti ve ağırlık çalışmaları yapılıyor.
• Kas ve kemik kütlesi korunmaya çalışılıyor.

Beyin ve Gözlerdeki Değişimler

Mikro yer çekimi, vücut sıvılarının baş ve göğüs bölgesine yönelmesine neden oluyor. Bu durum, yüzde şişkinlik ve beyin içinde basınç artışı gibi etkilere yol açıyor. Ayrıca, "uzay uçuşuna bağlı nöro-oküler sendrom" adı verilen bir durum gelişebiliyor. Bu sendrom, gözlerde görme bulanıklığı ve optik sinirde değişikliklere neden oluyor. Uzun süreli uzay görevlerinde bu etkilerin kalıcı olabileceği belirtiliyor.

Denge Kaybı ve Baş Dönmesi

Uzayda yukarı, aşağı veya yan kavramları bulunmadığı için astronotların denge sistemi bozuluyor. Dünya'ya döndüklerinde, yeniden yer çekimine alışmak oldukça zorlayıcı olabiliyor. Astronot Tim Peake, "Dünya'ya döndükten sonraki ilk birkaç gün, dengeyi yeniden kazanmak ve baş dönmesini durdurmak çok zorlu geçiyor" diyor.

Astronotlar, Dünya'ya döndükten sonra yoğun bir fiziksel rehabilitasyon sürecine giriyor. Ancak bilim insanları, uzun süreli uzay görevlerinin insan vücudunda geri dönüşü olmayan etkiler bırakabileceğini vurguluyor. Bu nedenle, uzayda geçirilen sürenin insan sağlığı üzerindeki etkileri, gelecekteki uzay görevleri için büyük bir önem taşıyor.