Ülkece sıkıntı süreçlerden geçiyoruz. Kimimiz uyku, kimimiz yeme sorunları yaşıyoruz. Kimimiz kabuslarla uyanıyor, kimimiz hiç uyuyamıyoruz. Kimimiz meskenlerimizi terk ettik, kimimiz öteki seçeneği olmadığı için tüm güvensizliğine karşın birebir çatı altında kaldık. Kimimiz maddi, kimimiz manevi yardımlar için seferber olduk. Her yeni kurtuluşa sevindik, her yeni kaybedişe üzüldük. Tek yürek olduk.
Ülkemizi sarsan bu zelzele, yalnızca maruz kalanların değil, yakını maruz kalanların da sarsıntı bölgelerinde gerek istekli gerek zarurî çalışanların da konutlarında ekran başına izleyenlerin de travması oldu.
Çünkü travmalar sırf yaşayanı etkilemez. Duyduklarımız da gördüklerimiz de diğerinin başına gelenler de travmatize eder. Ülkeyi ve tüm halkı böylesine derinden etkileyen bir olayın akabinde pek çok meslek kümesi üzere gözler ruh sıhhati çalışanlarına da döndü. “Nasıl olağana döneriz? Bunun tesirini nasıl atlatırız? Nasıl iyileşiriz? Telaş ya da endişe belirtilerinden nasıl kurtuluruz? Olağanlaşma mümkün mü?” üzere sorular gerisi arkasına yönelmeye başladı. Pek çok uzman ise elinden geldiğince halkı aydınlatabilmek ismine seferber oldu. Artık yanıtlayayım bu soruları. Nasıl mı olağana döneriz ya da dönmek zorunda mıyız?
Bu sorunun cevabını vermeden evvel seanslarda çok sık değerlendiğim bir bahse değinmek isterim: Öfke, tasa, ıstırap üzere hisler toplumumuz tarafından “olumsuz” ve “kurtulmamız gereken” hisler olarak nitelendirilir. Terapiye başvuranların ise tek ve öncelikli gayesi, onu zorlayan bu histen kurtulmaktır fakat benim bu durumlarda kendime sorduğum bir soru vardır: “Bu his yaşanan duruma uygun mu?” Şayet kişi bir yakınını kaybettiyse hissettiği acı duruma uygundur. Kendisi için çok değerli bir mülakata ya da imtihana girecekse tasası duruma uygundur. Önemsediği biri tarafından terk edildiyse yaşadığı ıstırap duruma uygundur. Haksızlığa uğradıysa yaşadığı öfke de duruma uygundur. Münasebetiyle duruma uygun histen kurtulmak zorunda değiliz. Aslında kurtulmamalıyız da. Ondan kurtulmaktan fazla onu yaşamaya ve hissin sağlıklı boşalımıyla onun azalarak bitmesini sağlamaya çalışmalıyız.
Yalnızca odaklanılması gereken noktalardan biri; duruma uygun olsa da büsbütün denetimden çıkan, daha doğrusu tüm hayatımızı denetim etmeye başlamış hissin kontrolüdür. Başkası ise bu hissin olması gerekenden uzun sürmesi, üzerinden vakit geçmesine karşın azalmaması ve bitmemesidir. Bu iki durum dışında hissin duruma uygun olması riskli ya da kurtulmamız gereken noktalar değildir. Hasebiyle ülkenin büyük bir kısmında yaşanan, binlerce insanın ömrüne mal olan, binlercesinin ise pek çok uzvuna kaybederek ömrüne devam etmesine neden olan bir olay, üzer, korkutur, kaygılandırır, acı verir, öfkelendirir. Tahminen de daha fazlasına neden olur. Bu nedenle yaşamalıyız; üzülerek, ağlayarak, kızarak, korkarak geçirmeliyiz bu evreyi. Zira bugün bastırdığımız his yarın patlayarak geri döner. Bastırılan daima geri döner. Evvelce daha güçlü, daha derin döner. Bu nedenle azalta azalta bitirmeli, yavaş yavaş olağana dönmeli, dönmek için ivedi etmemeliyiz. Unutmayın, his duruma uygun.
Duygumuz duruma uygunsa, berbat hissetmemize karşın takviye almamalı mıyız?
Aslında bu da kıymetli bir soru. Dayanak almalıyız. Zira aldığımız takviye, bizim bu hislerden kurtulmamızı sağlamayacak, üstte da bahsettiğim üzere sağlıklı boşalımını sağlamaya, yaşantılayarak, hayatımızda gerçek yerlere konumlandırarak, vakitle bitirmemizi sağlayacak. Bastırmayı ya da inkâr etmeyi önleyecek.
Peki ne vakit takviye almalıyız?
İlk etapta yaşanan hissin yüksekte seyretmesini ya da şok tesiri yaratarak duygusuz ve reaksiyonsuz kalmayı bekleyebiliriz. Vakitle birtakım anksiyete belirtileri kendini göstermeye başlar. Bedensel belirtilerimiz de bunlara eşlik eder. Buraya kadar çok riskli bir şey yoktur. Lakin bu durum diğer şeylere odaklanmakta ya da hayatımıza devam etmekte zahmet çekmemize, hiçbir biçimde uyuyamamamıza ya da yemek yiyemememize, işlevselliğimizde bozulmalara, en küçük bir seste ya da harekette bile irkilmemize, ağır mevt ve kaybetme endişeleri yaşamamıza, ortaya çıkan engelleyemediğimiz bir suçluluk hissine neden oluyorsa, vakitle azalmıyorsa ve bitmiyorsa dayanak almamız kaide ve gereksinimdir. Ne vakit dayanak almamız gerektiği noktasındaki kritik ayrım için bunu söyleyebilirim.
Son olaraksa, olağan olmayan durumlarda ortaya çıkan olağan hislerden kurtulmaya çalışmaktır, olağan olmayan. Yaşayarak ve paylaşarak, anlayarak ve anlatarak, dayanak olarak ve takviye isteyerek, bugünde değil lakin vakitle, çabucak değil lakin bir müddet sonra olacak “normal”leşme dediğimiz olay. Unutmayacağız, silmeyeceğiz bugünleri. Lakin alışacağız, duygusal yükünden kurtulacağız. Bu nedenle müsaade verin kendinize, kurtulmak zorunda değilsiniz. En azından “şimdi” değilsiniz.
InstagramTwitterFacebook
KAYNAK : Onedio
