Ülkemizde yaşanan zelzele silsilesi ne yazık ki büyükler kadar çocuklara da ziyan verdi. Birtakım çocuklar yaşanan bu olaydan ruhsal hasarlar aldılar. Bu periyotta ön plana çıkan en değerli şeylerden bir tanesi de zelzeleden etkilenen çocuklara nasıl yaklaşılmalı ve bakımları nasıl yapılmalı oldu. Bu sorulara karşılık bulmak gayesi ile Manchester Üniversitesi zelzeleden etkilenen çocuklara nasıl bakılmalı temalı bir kılavuz yayınladı. Gelin daha yakından inceleyelim!
UYARI: Depremzede çocuklara nasıl yaklaşmanız konusunda uzmana başvurunuz!
Deprem üzere büyük afetlerden sonra çocuklara karşı davranışlarımızın nasıl olduğu çok daha değerli bir hal alır.
Çocuklar bazen zelzele sonrasında ne olduğunu anlamayabilirler. Bu nedenle de hislerini verdikleri yansılar ile belirli ederler. Bu reaksiyonlar ortasında altını ıslatma, büyüklere arşı bağımlılık geliştirme, uyku sorunu, içe kapanma yer alır. Her çocuk yaşanan afet sonrasında yanı yansıyı göstermez. Zati her çocuğun tıpkı yansıyı göstermesini beklemek de yanlış olacaktır.
Peki zelzeleden etkilenen çocuklara nasıl davranmalı?
Bu durumlarda en büyük hisse anne ve babalara düşüyor. Anne ve babalar çocuklara karşı serinkanlı olmalı ve yaşanan durumun sırf bir doğal afetten ibaret olduğu çocuklara anlatılmalıdır. Birebir halde çocukların rutini olabildiğince bozulmamalı, çocuklar oyundan uzaklaştırılmamalıdır. Yaşanan afetin çabucak sonrasında çocuklar toplumsal medyadan ve haberlerden uzak tutulmalı ve çocukların sordukları sorulara sakin ve net formda karşılık verilmelidir.
Manchester Üniversitesi’nde vazife yapan araştırmacılar Türkiye ve Suriye’de meydana gelen sarsıntıdan etkilenen anne ve babalar için bir kılavuz yayınladı.
Yayınlanan kılavuz Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Hata Tedbire Ofisi Tedavi ve Rehabilitasyon Kısmı’nın (UNODC) takviyesiyle kullanıma sunuldu. Kılavuzun içerisinde zelzeleden etkilenen çocuk ve gençlere nasıl bakılacağı ile ilgili tavsiyelere yer verildi.
Kılavuz Türkçe, Arapça ve İngilizce olmak üzere üç farklı lisanda hazırlandı ve hem ses hem de görüntü kaydı olarak şahısların erişimine açıldı. Şayet incelemek isterseniz linkini çabucak aşağıya bırakıyoruz.
Kılavuza erişmek için tık tık.
Üniversitenin sitesinde yayınladığı basın metninde kılavuz ile alakalı “ebeveynlerin kendi hisleri ve gerilimleriyle başa çıkmalarına yardımcı olmak için hazırlandı” sözlerine yer verildi.
Aynı vakitte kılavuzun çocukların verdikleri reaksiyonları anlamlandırmada yardımcı olacağı düşünülüyor.
Çocuklar zelzeleden sonra ne yaşıyorlar?
Yayınlanan kılavuza nazaran çocukların verdikleri yansılar yaşlarına ve sosyo-ekonomik durumlarına nazaran değişiklik gösteriyor. Lakin yaşanan ağır gerilim durumlarında çocukların birtakım ortak reaksiyonlar verebilmeleri de mümkün oluyor. Bu yansılar ortasında ise şunlar yer alıyor;
Baş ağrısı, mide ağrısı, iştahsızlık,
Korku ve tasa hisleri,
Uyumada zahmet, kabuslar,
Yaşı daha büyük olan çocuklarda altını ıslatmaya geri dönüş, anne ve babaya bağlılık, sık sık ağlama, parmak emme, yalnız kalmaktan korkma,
Alışılmamış halde etkin ya da agresif olma ya da tam zıddı utangaç, sessiz, içekapanık ve hüzünlü olma,
Odaklanmada zahmet.
Kılavuza nazaran yaşanan bu durumu atlatabilmek için birinci olarak çocukların inançta hissetmelerine yardımcı olmak gerekiyor.
Kılavuzda ‘Ailenizi bir ortada tutmaya çalışın ve çocuğunuzu uzun müddet yalnız bırakmamaya çabalayın’ sözlerine yer verilirken ‘Çocuklarınız ile bir yere gittiğinizde onlarla ayrılmadan evvel buluşacağınız yeri evvelce ayarlayın’ sözleri de ekleniyor.
Çocuklara dayanak olabilmek için yapılması gereken öteki şeyler ise şu biçimde;
Çocuklara bakmak ve onları korumak için elinizden gelen her şeyi yapacağınıza dair kelam verin,
Sık sık sarılarak ya da ellerini tutarak çocuğunuza sevgi dolu olmaya çalışın,
Sık sık onları sevdiğinizi söylemeye çalışın. Çocuğunuzu önemsemek ve onu sevdiğinizi söylemek ona tekrar inanç verecektir.
Ödüllendirmek de çocuklara takviye olurken yapılabilecek hareketlerden biridir.
Küçük üzere görünse bile çocuklarınız âlâ bir şey yaptıklarında onları övmek için fırsatlar arayın,
Çocuğunuza karşı sabırlı olmayı deneyin ve davranışlarındaki değişimler için, örneğin size bağlanması ve sık sık teminat araması üzere davranışları için onu eleştirmeyin,
Çocuğunuzu yardım etmesi için yüreklendirin ve yardım ettiğinde övün ve teşekkür edin. Çocuklar başka şahıslara yardım ettiklerinde, daha uygun başa çıkarlar ve daha çabuk güzelleşirler.
Dikkatinizi çocuğunuza verin.
Çocukları dinlemek için vakit ayırın ve ne deneyimlediklerini anlamaya çalışın,
Deneyimledikleriyle ilgili ne hissettiklerini ve hangi tecrübenin onlar için gerilimli ve ahenk sağlamak için sıkıntı olduğunu sorun,
Çocuğunuza sağlayamayacağınız şeyler için kelam vermeyin,
Açık olun ve ne olduğuyla ilgili çocuğunuza gerçek bilgi vermeye çalışın.
Çocukları oyun oynaması için cesaretlendirin!
Çocuğunuzu sizinle, kardeşleriyle ya da başka çocuklarla oynaması için cesaretlendirin,
Oyun, çocuğun geçmişe ve geleceğe hazırlanmasına yardım etmede değerlidir. Tıpkı vakitte omurlarındaki kimi normallikleri sürdürmesine yardım eder.
Mutlaka rutin hayata devam edin.
Uyku vakitleri üzere günlük rutinleri elinizden geldiğince sürdürmeye çalışın,
Okul olmasa da okul faaliyetlerinde bulunması konusunda çocuğunuzu cesaretlendirin (okuma, matematik, yazma).
KAYNAK : Onedio
