Yirmilik dişler, ergenliğin sonlarında yahut yirmili yaşların başlarında çıkan üçüncü azı dişleridir. Çoklukla ’20 yaş’ dişleri olarak isimlendirilirler. Bu içerikte yirmilik diş nedir, yirmilik yaş hangi durumda rahatsızlık verir ve yirmi yaş dişleri hakkında bilmeniz gereken öteki hususlar ele alınmıştır.
Yirmilik diş nedir?
Yirmilik dişler, yetişkinlik dişleridir ve halk ortasında bunlara 20 yaş dişleri de denilir. Bu dişler çene kısmının en art kısmında yer alan azı dişleridir. Yirmilik dişler vakitle çene yapısına ahenk sağlayamadıkları için bireyde ağrı ve apse oluşumu üzere günlük hayatı olumsuz etkileyecek rahatsızlıklara yol açar.
Yirmilik dişlerin fonksiyonu nedir?
Üçüncü büyük azı dişleri olan yirmilik dişler, ağızdaki öbür tüm dişler üzere hakikat bir durumda olduğunda ana dişler üzere çiğneme işlevlerine yardımcı olabilir. Lakin bu fonksiyonu öteki dişler görüyorsa ve şahsa rahatsızlık veriyorsa ağız yapısında gerekli görülmeyerek çekilebilir.
Yirmilik dişler ne vakit çıkar?
Yirmilik dişlerin ne vakit çıkacağı sorusuna kesin bir karşılık vermek mümkün değildir. Bu dişler genelde 17-21 yaş ortasında çıkar lakin birtakım bireylerde 21-25 yaş ortasında da çıkabilir. Hatta ergenliğin sonunda çıkan bu dişler birtakım şahıslarda 30 ve 40’lı yaşlarda çıkabilirken bazen hiç çıkmaz.
Yirmilik dişlerin neden olduğu meseleler nelerdir?
Uzmanlar ortasında 17-25 aralığında çıkan yirmilik dişlerin ağızda bırakılıp bırakılmaması tartışma bahsidir. Şayet yanlışsız konumda duruyorsa ve etrafındaki diş dokularına ziyan vermiyorsa yerinde durmasında bir sakınca görülmez. Lakin olağandışı bir konumda duruyorsa yirmilik bir dişin ileride yol açacağı ziyanları önlemek için çekilmesi gereklidir. Pekala yirmilik dişler ne üzere meselelere yol açar?
Gömülü yirmilik dişler:
Gömülü yirmilik dişler, ağız boşluğunda kendine oluşacak yer bulamamış üçüncü büyük azı dişleridir. Dişlerin dizili olduğu çene kemiğinde yirmilik dişin çıkması için kâfi alan yoksa bu yirmilik dişin kısmen ya da büsbütün gömülü kalmasına neden olur. Gömülü yirmilik dişler, komşu dişlerde çürük, diş eti iltihabı ve kistik oluşumlara sebebiyet vermezse çekilmeleri mecburî değildir. Fakat tam aykırısı durumda çekilmeleri gerekir.
Diş eti enfeksiyonları:
Kısmen çıkmış yirmilik dişler, diş etinde bakteri ve yiyecek artıklarının depolanmasına neden olur. Bu durum da ağızda enfeksiyon yaratır. Diş eti enfeksiyonları, bireyde ağız kokusu, ağrı, ağzın tam açılamaması ve ödeme neden olur. Gerekli müdahale yapılmazsa enfeksiyon lenfler aracılığıyla yanak ve uzunluğuna yayılabilir.
Dişlerde çapraşıklık:
Yirmi yaş dişlerinin sürme basınçları başka dişlere de yansır. Bu nedenle öbür komşu dişlerde de bir hareketlilik olur ve ağızda çapraşıklıklar oluşabilir. Bu durum ise bireyde ısırma sorununa ve çene ağrısına neden olabilir. Bu türlü bir durumda kişinin gerekli müdahale için ortodonti kısmına başvurması gereklidir.
Kistler ve tümörler:
20 yaş dişleri kök gelişimini tamamlamasıyla birlikte çıkmaya başlar fakat bazen bu süreç uzar. Birtakım şahıslarda yirmilik dişler gömülü kalabilir. Yirmilik dişler gömülü olarak kaldığında ağızda diş eti iltihabı yapabilir ve bu durum da bedende apselere neden olabilir. Fakat bu dişlerin takibi yapılmazsa kist ve tümörlere yol açabilir. Bunu önlemek için yirmilik dişlerin tertipli olarak diş doktoru denetimine olağan tutulması gerekir.
Yirmilik dişlerin çekilmesi:
Gömülü, yarı gömülü ve sıkışık dişler etraftaki diş eti dokusunun iltihaplanmasına, diş çürüklerinin oluşmasına ve komşu dişlerin kök ve minelerinde doku kaybına yol açabilir. Bu nedenle gömülü ve yarı gömülü dişlerin ve hakikat konumda çıkmasına karşın ağızda sıkışıklık yaratan yirmilik dişlerin çekilmesi gerekir. Yirmilik diş çekimi süreci ağız cerrahisi kısmında yapılır.
Yirmilik diş çekimi için hazırlık:
Yirmilik diş ameliyatının ne formda gerçekleştirileceği dişin röntgen manzaraları göz önüne alınarak kararlaştırılır. Diş çekimi sürecini gerçekleştirecek ağız cerrahı ameliyat için tıbbi geçmişinizi gözden geçirir ve kullanılacak anestezi cinsini belirler.
Yirmilik diş çekimi prosedürü:
Yirmilik dişlerin çekilmesi için lokal anestezi çeşidi tercih edilir. Lakin hastanın gereksinimlerine nazaran genel anestezi yahut sedasyon da kullanılabilir. Çekim için öncelikle yirmilik dişin köklerine uyuşturucu iğne vurulur. Uyuşma gerçekleştikten sonra tabip diş çekimini gerçekleştirmektedir. Ameliyat esnasında rastgele bir ağrı durumu yaşanmamaktadır.
Yirmilik diş çekimi sonrası düzgünleşme:
Yirmilik diş çekimi sonrasında hissedilen ağrının müddeti 1 hafta ile 3 hafta ortasında değişiklik gösterebilir. Bu mühlet boyunca diş hekiminin teklifleri dikkate alınmalı ve gerekli görünen adımlar atılmalıdır.
Yirmilik diş çekimi sonrası muhtemel komplikasyonlar:
Yirmilik diş çekiminden sonra ortaya birtakım komplikasyonlar çıkabilir. Bunlar şişlik, iltihap, kanama, uyuşukluk ve alveolit üzere meselelerdir. Şişlikler ödeme bağlı ya da enfeksiyona bağlı olabilir. 20 yaş dişlerinin çekimleri sonrasında oluşan iltihap ve apselerin nedeni bölgedeki enfeksiyonun süratlice etrafa yayılmasıdır. Bunun önüne geçmek için diş doktorunun önerdiği bir antibiyotik kullanımı ya da diş doktorunun bölgeyi temizlemesi kâfi olur. Diş çekimlerinden sonra kanama da sık görülen bir sorundur. Bunun en büyük sebebi çekimden sonra gerekli müddet boyunca tampon yapılmamasıdır. Diş çekimi sonrası uyuşukluk, ödeme bağlı olarak bazen olabilmektedir. Ödeme bağlı olan uyuşukluk kısa mühlet içinde geçer. Yirmilik diş çekimi sonrası alveolit ise daha çok alt çenede görülür. Alveolit belirtileri; ağrı kesici ile geçmeyen çok ağrı, ağız açmada zorluk, ağızda makus koku ve berbat tat ve çekim bölgesinde pıhtısız çıplak beyaz bir imajdır. Alveolit belirtilerini yok etmenin tek yolu diş doktorunun müdahalesidir.
Yirmilik diş çekiminden sonra ne yemeli?
Yirmilik diş çekimi sonrası tüketilen besinlere dikkat etmek gerekir. Birtakım yiyecekler dişlerin çekildiği bölgeye sıkışabilir ve hasara sebep olabilir. Çekilme bölgesinin süratli bir formda uygunlaşması için yumuşak ya da sıvı yiyecekler yemek gereklidir. Örneğin;
Yirmilik diş çekiminden sonra diş doktorunuzu ne vakit aramalısınız?
Yirmilik diş çekimi sonrası ağızda meydana gelen ağrı ve şişkinliğin gün geçtikçe azalması beklenir. Lakin kimi durumlarda semptomlar azalacağı yerde artabilir. Bunlar;
Bu tıp şikayetler varsa çabucak diş tabibini aramanız gerekir.
KAYNAK : Onedio