Cenevre'de Kıbrıs sorunu için yeni bir müzakere süreci başlıyor. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres'in çağrısıyla 17-18 Mart tarihlerinde İsviçre'nin Cenevre kentinde gayri resmi görüşmeler düzenlenecek. Toplantıya Kıbrıs Cumhuriyeti, Kuzey Kıbrıs Türk yönetimi ve garantör ülkeler Türkiye, Yunanistan ile İngiltere katılacak.
İki Devletli Çözüm Tartışmaları
Türk tarafı, iki devletli çözüm dışında bir müzakereye sıcak bakmıyor. Kuzey Kıbrıs lideri Ersin Tatar, Cenevre toplantısının yeni bir müzakere sürecinin başlangıcı olarak görülmemesi gerektiğini belirtiyor. Buna karşılık, Kıbrıs Cumhuriyeti, BM parametreleri çerçevesinde 2017'deki görüşmelerin kaldığı yerden devam edilmesini talep ediyor.
Taraflar arasındaki derin görüş farklılıkları nedeniyle görüşmelerde ilerleme sağlanması zor görünüyor. Ancak, Guterres'in ev sahipliğinde yapılacak toplantıda tarafların yapıcı bir tutum sergilemesi bekleniyor.
Kimler Katılıyor?
Toplantıya Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis, Kuzey Kıbrıs lideri Ersin Tatar, Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgo Gerapetritis ve İngiltere'nin Avrupa ve Kuzey Amerika'dan Sorumlu Devlet Bakanı Stephen Doughty katılacak. İlk toplantı 17 Mart'ta bir akşam yemeği ile başlayacak, asıl görüşmeler ise 18 Mart'ta gerçekleştirilecek.
- 17 Mart: Akşam yemeği ve açılış konuşmaları
- 18 Mart: İkili görüşmeler ve 5+1 formatında genişletilmiş toplantı
Geçmişten Bugüne Kıbrıs Sorunu
Kıbrıs sorununun çözümüne yönelik son ciddi girişim, 2017 yılında İsviçre'nin Crans Montana kasabasında yapılmıştı. Ancak taraflar, özellikle garantörlük ve güvenlik konularında anlaşma sağlayamamıştı. Kuzey Kıbrıs Türk yönetimi, 2021'de yaptığı açıklamayla federasyon temelli çözümleri artık müzakere etmeyeceğini duyurmuştu.
BM Genel Sekreteri Guterres, 2024 yılında Kıbrıs için özel bir temsilci atamış ancak bu girişim de yeni bir müzakere zemininin olmadığını ortaya koymuştu. Guterres, Ekim 2024'te Tatar ve Hristodulidis ile New York'ta bir araya gelerek genişletilmiş bir toplantı yapma kararı almıştı.
Ankara'daki diplomatik kaynaklar, Cenevre'deki görüşmelerin geçmiş müzakere süreçlerinin devamı olmadığını, yeni bir sürecin başlangıcı olarak görülmemesi gerektiğini vurguluyor. Türkiye ve Kuzey Kıbrıs, adada iki ayrı devlet ve iki ayrı halk olduğu gerçeğinin uluslararası toplum tarafından kabul edilmesi gerektiğini savunuyor.
Sonuç olarak, Cenevre'deki görüşmelerin Kıbrıs sorununa kalıcı bir çözüm getirip getirmeyeceği belirsizliğini koruyor. Ancak tarafların diyalog kapısını açık tutması, gelecekteki müzakereler için umut vaat ediyor.
