Kahramanmaraş merkezli iki büyük deprem milyonlarca insanın hayatını etkiledi. AFAD ise bir süre önce deprem uyarı bildirimi için bir sistem geliştirmiş ve tüm Türkiye’de testlerini gerçekleştirmişti. Peki 7.7 ve 7.6’lık iki deprem sırasında bu bildirimler neden gelmedi?
Kahramanmaraş depreminin etkisi uyarı ile azaltılabilir miydi?
Android ve iOS telefonlarda “Hayati Uyarı Bildirimi” özelliği sayesind herhangi bir doğal afet öncesinde bildirim almak mümkün. Ancak bu bildirimleri ya yerel yönetimler (örneğin AFAD) ya da Google gibi küresel firmalar üstleniyor.
Daha önce Türkiye geneli bir deprem uyarı bildirimi tatbikatı gerçekleştiren AFAD, Kahramanmaraş depremlerinde bildirim yollamadı. 12 Kasım 1999 Düzce depreminin anısına 18.57’de gerçekleştirilen “çök-kapan-tutun” tatbikatı, sosyal medyanın gündemine oturmuştu. Ancak benzer bir uyarının deprem gecesinde gelmemesi, eleştirilere yol açtı.
AFAD’ın deprem uyarı bildirimi neden göndermediği henüz bilinmiyor. Bölgedeki hiçbir kullanıcıya uyarı gitmediğini düşünürsek, AFAD’ın herhangi bir bildirim yayınlamadığını söylemek mümkün. Ancak olası bir uyarı mesajı, 04.17’de gerçekleşen 7.7 büyüklüğündeki deprem öncesinde insanları uyandırabilirdi.
AFAD’a ek olarak Google’ın da benzer bir hizmeti bulunuyor. Android kullanıcılarına depremden saniyeler öncesinde bildirim gönderen bu özellik, Ocak ayında Muğla’da gerçekleşen 5.7’lik depremde çalışmıştı. Ancak Kahramanmaraş bölgesi için herhangi bir bildirim göndermedi.
Yine de, gelişmiş deprem uyarı sistemlerinin bile kusursuz olmadığını hatırlatmak gerekiyor. Bu yüzden depremlere hazırlanmanın en iyi yolu, kendinizi deprem güvenliği konusunda eğitmek ve bir deprem durumunda ne yapacağınıza dair planınızın olması olduğunu bilmektir.
