Sivas’taki Madımak Oteli’nin 1993 yılında yakılması ve ortalarında muharrir ve sanatkarların bulunduğu 33 kişinin hayatını kaybetmesi sonrası evvel idam daha sonra ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezasına çarptırılan Yunis Karataş’a şartlı salıvermenin yolu açıldı.
Yunis Karataş, 2020 yılında Anayasa Mahkemesi’ne yaptığı ferdi müracaatta, ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezasının terör suçluları istikametinden ölünceye kadar devam edeceğini fakat kendisinin terör hatalısı olmadığını savundu.
Üzerine atılı hatası bir örgüt faaliyeti kapsamında işlemediğini, terör hataları ve terör hatalısı kavramlarının 3713 sayılı Kanun’un 1., 2. ve 3. unsurlarında tariflerinin yapıldığını, terör hatası ile terör hatalısı kavramlarının farklı olduğunu, her terör kabahatini işleyen kişinin terör hatalısı olmadığını, terör hatası olmakla birlikte bir örgüt kapsamında işlenmemiş kabahatlerde ölünceye kadar infaz rejiminin uygulanamayacağını ileri sürdü.
Karataş, rastgele bir örgüte bağlı kabahat işlemediğini, hakkında şartlı salıverilme kararları uygulanmadan hazırlanan müddetnamenin de tüm bu nedenlerden yanılgılı olduğunu, yanılgının giderilmesini talep etti.
“ÖRGÜT ÜYESİ OLDUĞU SONUCUNA VARILAMADI”
“Anayasa Mahkemesi yaptığı incelemede şu tespit ve değerlendirmelerde bulundu:
Somut olaydaki problem, müracaatçı hakkında verilen ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezasına şartlı salıverme kararlarının uygulanıp uygulanmayacağıdır.
Derece mahkemesi müracaatçının bu kapsamdaki talebini infaza mevzu cürmün terör hatası olduğunu, 5275 sayılı Kanun’un süreksiz 2. hususu ve 3713 sayılı Kanun’un 17. hususunun (4) numaralı fıkrası uyarınca müracaatçının şartlı salıverilme kararlarından yararlanamayacağını belirterek reddetmiştir.
Terör suçlusundan kelam edebilmek için kişinin ya 3713 sayılı Kanun’un 1. unsurunda belirlenen hedeflere ulaşmak için meydana getirilmiş örgütlerin mensubu olması ya da bu örgütler ismine kabahat işlemesi gerekmektedir.
Ancak somut olayda 765 sayılı mülga Kanun’un 146. hususu kapsamında müracaatçı hakkında verilen mahkûmiyet kararı incelendiğinde müracaatçının rastgele bir örgütün üyesi olduğu yahut rastgele bir örgüt ismine cürüm işlediği sonucuna varılmamıştır.”
“HİYERARŞİK BİR YAPI TESPİT EDİLEMEDİ”
Suçun planlayıcısı yahut işleyeni olarak bir örgütün ismine atıf yapılmamış, müracaatçının rastgele bir örgütle somut bağından kelam edilmemiştir.
Örgüt kavramının değişen tarifinin 3713 sayılı Kanun’un 1. hususunun ikinci fıkrasındaki eski tanıma göre müracaatçının lehine olduğu açıktır.
Zira somut olayda mahkûm edilen bireyler ortasında hiyerarşik bir bağ tespit edilemediği üzere Madımak hareketini gerçekleştiren bireylerin anayasal sistemi değiştirme kabahatini işlemek için bir ortaya geldikleri kabul edilmiştir.
Dolayısıyla lehe kanunun geçmişe yürümesi prensibi uyarınca müracaatçının mahkûm olduğu olayda, bu manada bir örgütün bulunup bulunmadığının tespit edilmesi müracaatçının şartlı salıverme kararlarından yararlanıp yararlanamayacağının belirlenmesi açısından elzemdir.
Ancak İnfaz Hâkimliğince bu konularla ilgili hiçbir açıklama yapılmamış, şartlı salıverme imkânından yararlanıp yararlanmama konusunda değerli olan, 5275 sayılı Kanun’un süreksiz 2. hususu ve 3713 sayılı Kanun’un 17. unsurunun (4) numaralı fıkrasında öngörülen “terör suçlusu” tabiri hususun özüyle çelişen ve öngörülemez bir formda yorumlanmıştır.
“İHLALİN MASRAFIMI İÇİN YİNE YARGILANMALI”
Açıklanan münasebetlerle Anayasa’nın 38. unsurunda garanti altına alınan hatada ve cezada yasallık unsurunun ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.
Başvurucu, ihlalin tespiti ile maddi ve manevi tazminat talebinde bulunmuştur.
Başvuruda tespit edilen hak ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yine yargılama yapılmasında tüzel fayda bulunmaktadır.
HÜKÜM: CEZADA YASALLIK UNSURU İHLAL EDİLDİ
Anayasa Mahkemesi sonuçta şu kararı kurdu:
Açıklanan münasebetlerle;
- Suçta ve cezada yasallık prensibinin ihlal edildiğine ait argümanın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,
- Anayasa’nın 38. hususunda teminat altına alınan hatada ve cezada yasallık unsurunun İHLAL EDİLDİĞİNE,
- Kararın bir örneğinin cürümde ve cezada yasallık prensibinin ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yine yargılama yapılmak üzere Sivas İnfaz Hâkimliğine GÖNDERİLMESİNE,
- Başvurucunun tazminat taleplerinin REDDİNE,
- 9.900 TL vekâlet fiyatından oluşan yargılama sarfiyatının müracaatçıya ÖDENMESİNE,
- Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 26/1/2023 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
KAYNAK : Sözcü
