Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanun ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Kanunla; Eser İzleme Sistemi’ne müdahale edenlere 3 yıldan 8 yıla kadar mahpus cezası verilecek, Tarım ve Orman Bakanlığından yetki dokümanı almadan yahut bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapanlar, 2 yıldan 5 yıla kadar mahpusla cezalandırılacak, Tütün, tütün mamulleri ve alkollü içecekler piyasasında üreticilerden 50 milyon liraya kadar teminat alınacak.
“İKTİDAR BİR TAŞLA İKİ KUŞ VURUYOR”
Teklifin TBMM Genel Kurulu’nda 30 Kasım günü kabul edildiği oturumda YETERLİ Parti Kümesi ismine kelam alan İzmir Milletvekili Aytun Çıray, iktidarın tütün ve alkollü içkilere artırım yaparken bir taşla iki kuş vurmayı hedeflediğini söylemişti.
Türkiye’nin Avrupa’da alkol tüketiminde sonuncu sırada yer aldığını belirten Çıray, şöyle devam etti:
“Alkollü içki tüketimini daha da azaltmak sosyolojik olarak mümkün olmadığı üzere, devletin ölçüsüz vergilendirme yoluyla bir hayat üslubu dayatması manasına geldiği için kabul edilebilir bir siyaset olarak yürümemiştir. Resmen örtülü ve dolaylı bir ayrımcılık yapılmaktadır. Hükümetin ikinci amacı de artırımlarla vergi gelirlerini artırmaktı. Bu gayenin de gerçeklerin duvarına çarpıp tuzla buz olması kaçınılmazdı; gerçekten o denli oldu. Tüketiciler, tütün ve alkollü içkilerde kaçak eserlere yöneldikleri için hedeflenen vergi gelirlerinin bir epey altında vergi gelirleri elde edilmiştir.”
Oturumda, HDP Şanlıurfa Milletvekili Ömer Öcalan, yerli tütünün 20 yıl evvel Türkiye’nin muhtaçlığının yüzde 40’ını karşılarken bugün bu oranın yüzde 10 dahi olmadığını kaydetmişti.
“URFA’DAN ANTEP’E GÖTÜRÜRKEN YAKALANIRSA 8 YIL CEZA”
Yerli, küçük çiftçinin çiftçilik yapamaz duruma geldiğini vurgulayan Öcalan, “Yerli tütün üreticileri Urfa’dan tütününü çıkarıp Antep’e götürüp satmak isterken yolda yakalanırsa üç yılla sekiz yıl ortasında ceza öngörülüyor. Artık biz bunu nasıl kabul edelim?” demişti.
CHP Genel Lider Yardımcısı, Malatya Milletvekili Veli Ağbaba da, iktidarın yerli tütün üreticisini mağdur ettiğini ileri sürerek, “Her şey memlekette bitti, Adıyamanlının, Malatyalının, Urfalının Tokatlının tütünü kaldı, Allah sizi ıslah etsin.” sözlerini kullanmıştı.
Kabul edilen unsurlara nazaran, yetki verilip verilmediğine bakılmaksızın vergi güvenliğini sağlamak için kullanılmasına mecburilik getirilen özel etiket ve işaretlerle eserlerin etiketlenmesi, işaretlenmesi, etiketlenen yahut işaretlenen eser bilgilerinin, kurulan data merkezine aktarılmasını sağlayan Eser İzleme Sistemi’ne (ÜİS), fizikî yahut bilişim yoluyla müdahale ederek Hazine ve Maliye Bakanlığına elektronik ortamda iletilmesi gereken doküman, bilgi yahut bilgilerin iletilmesini önleyenler yahut bunların gerçeğe uygun olmayan biçimde iletilmesine neden olanlara 3 yıldan 8 yıla kadar mahpus cezası verilecek.
2 MİLYAR ADET KAPASİTE ZORUNLU
Makaron, yaprak sigara kağıdı ve sigara filtresi üretmek isteyenler için yıllık 2 milyar adet üretim kapasitesine sahip tesis kurma mecburiliği getirilecek. Tıpkı markadan olmak kaidesiyle sigaranın ithalatında aranan yurt içi üretim koşulu, makaron, yaprak sigara kağıdı ve sigara filtresi ithalatında da aranacak.
Makaron ve sigara üretim tesislerinde, Tarım ve Orman Bakanlığına bildirimde bulunmadan, vergi güvenliğini sağlamak emeliyle kullanılması mecburiliği getirilen özel etiket ve işaretlerle eserlerini etiketlemeden yahut işaretlemeden makine çalışma testleri, eser denemeleri yahut deneme üretimi yapanlara, 10 bin liradan az olmamak üzere üretilen her bir adet başına 1 lira idari para cezası verilecek.
Makaron ve sigara üretim tesislerinde, makine çalışma testleri, eser denemeleri yahut deneme üretimi kapsamında üretilen makaron ve sigaraları müddeti içinde imha etmeyenlere, 10 bin liradan az olmamak üzere, üretilen her bir adet başına 1 lira para cezası uygulanacak.
ÜİS’e adapsız müdahale edenler, Kaçakçılıkla Çaba Kanunu ile İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu’nda yer verilen karşıt fiillerinden ötürü katılaşmış mahkumiyet kararı olanlara, bu kanun kapsamında yürütülen faaliyetlere ait hiçbir evrak verilmeyecek, verilmiş olanlar Tarım ve Orman Bakanlığınca iptal edilecek. ÜİS’e yöntemsiz müdahale edenler ile Kaçakçılıkla Gayret Kanunu’na alışılmamış fiilleri işlediği tespit edilenlere bu kanun kapsamında yürütülen faaliyetlere ait verilen dokümanlar, kovuşturmaya yer olmadığına dair karar yahut mahkeme kararı katılaşıncaya kadar askıya alınacak ve bu müddet içinde kelam konusu tesis yahut iş yeri için öteki bir gerçek yahut hukuksal şahsa doküman verilmeyecek.
50 MİLYON LİRA TEMİNAT
Tütün, tütün mamulleri ve alkollü içecekler piyasasında üreticilerden 50 milyon liraya kadar teminat alınacak.
Bu kapsamda müsaade, uygunluk ve yetki evrakına tabi faaliyetlerde bulunanlardan, belirtilen teminatı vermeyenlerin faaliyete ait dokümanları teminat verilinceye kadar askıya alınacak. Bu müddet içinde kelam konusu tesis için öbür bir gerçek yahut hukukî bireye de müsaade, uygunluk ve yetki evrakı verilmeyecek. Bu çerçevede alınan teminatların paraya çevrilmesi halinde paraya çevrilen meblağ, alacaklı yönetimler ortasında garameten taksim edilecek.
Tütün, tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kağıdı, sigara filtresi, alkol ve alkollü içkilerin üretim ve ithalat faaliyetleri ile tütün ticareti yetki evrakı kapsamındaki faaliyetlere ait müsaade, uygunluk ve yetki evrakı başvurusu, tadili yahut müddet uzatımına ait taleplerin yerine getirilmesi için müddetinde ödenmeyen idari para cezası borcu, vadesi geçmiş prim ve idari para cezası borcu ile vergi dairelerine vadesi geçmiş borcun bulunmaması kaidesi getirilecek.
Kullanılma mecburiliği getirilen özel etiketi yahut işareti olmayan özel tüketim vergisine tabi makaron tespitlerinde, kelam konusu eserleri belli sayıda bulunduran, üreten yahut ithal edenler de cezalı tarhiyattan müteselsilen sorumlu tutulacak.
Tarım ve Orman Bakanlığından yetki dokümanı almadan yahut bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapanlara 2 yıldan 5 yıla kadar mahpus cezası verilecek.
YÜRÜRLÜĞE GİRDİ
Teklifin, makaron, yaprak sigara kağıdı ve sigara filtresi üretmek isteyenler için yıllık 2 milyar adet üretim kapasitesine sahip tesis kurma zaruriliği ile Tarım ve Orman Bakanlığından yetki evrakı almadan yahut bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapanlara 2 yıldan 5 yıla kadar mahpus cezasını düzenleyen unsuru yürürlüğe girdi. Öbür hususları ise 1 Ocak 2024’te yürürlüğe girecek.
