Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Uzmanlık Daire Başkanlığı, zelzele nedeniyle yıkılan yahut acil yıkılması gereken ağır hasarlı binalarda uygulanacak uzmanlık süreçlerine yönelik kılavuzla ilgili çalışmalarını tamamladı.
Deliller ziyan görmeden ve kaybolmadan uzman raporlarının eksiksiz halde hazırlanması hedefiyle düzenlenen kılavuza nazaran, zelzeleden ziyan gören binaların bulunduğu yerler, binaların yaşı, nizamları ve taşıyıcı sistemlerine ait bilgiler toplanacak.
DRONLA GÖRÜNTÜLENECEK
Harita mühendisi tarafından yıkılmış binanın parsel bilgisi, vaziyet planına nazaran yerleşimi ile yıkıntının sonlarını gösteren yaklaşık ölçekli kroki çizilecek ve bu etap dronla görüntülenecek.
Temel ve devamı niteliğindeki donatı filizlerine ziyan verilmeyecek halde enkazın temele kadar tıraşlanmasından sonra kolon sayısı, yerleri ve ebatları tespit edilerek “temel krokisi” üzerinde ölçüler ile gösterilecek, dronla havadan imaj alınacak. Ayrıyeten binaların kolonlarının kesilip kesilmediği tespit edilecek.
Temelin gözlemlenen planı ve tipi, ölçütleri, temel üzerindeki hasar tipi ve pozisyonu, temellerdeki çok oturma yahut ötelenme izleri ve iddiası boyutları, temel alanı etrafında gözlemlenen çok yer oturma, çatlak, ötelenme izlerinin yapıya uzaklığı ve kestirimi boyutları, 6 metreden uzak olmayan komşu binaların temellerinde gözlemlenebilen çok oturmaların ölçüsü ve uzaklığı belirlenerek raporlarda yer alacak.
Tüm ölçüm ve müşahedeler kroki ve fotoğraflarla belgelenecek. Betondan numune alınmadan evvel taşıyıcı elemanlar fotoğraflanacak.
Düşey taşıyıcılardan toplamda en az 3 numune alınacak. Karot nominal çapı en az 10 santimetre olacak. Fotoğraflanacak karot numunesinin nereden alındığı belirtilecek.
Alınan tüm karot örnekleri patpatlı torbalara konulacak, kutulanarak saklanacak ve taşınacak. Numune yüksekliğinin çapına oranı en az 2 olacak. Azamî “agrega dane” boyutu fotoğraf ile belirtilecek ve bu numuneler donatı içermeyecek.
TAŞIYICI SİSTEM İNCELEMESİ
Taşıyıcı sistem incelemesinde de kolon-kiriş birleşim bölgesi etriyesinin bulunup bulunmadığı, kolon ve kirişlerde etriye sıkıştırmasının olup olmadığı, etriye aralığı ölçümü ve etriye kancası durumu, çiroz bulunup bulunmadığı tespit edilecek. Ayrıyeten taşıyıcı duvar gerecinin tipi (ahşap, boşluklu tuğla, harman tuğlası, taş, briket) raporlara girecek.
Donatılardan numune alımında ise numune, düşey taşıyıcılardan ve örselenmemiş donatılardan ve en az 3 farklı noktadan alınacak.
Enkazın her cephesinden imaj ve fotoğraf alınacak. Ayrıyeten binaların kolon, kiriş, döşeme ve temelleri de görüntülenecek.
Yapı ruhsatına temel mimari ve betonarme statik projeleri, tadilat projeleri, yapı aplikasyon projesi, taban etüt raporu temin edilecek. Projelerin ve raporların geçerli mevzuata uygun olup olmadığı, hazırlanan projelerin ve raporların ilgili kurumlar tarafından onaylanıp onaylanmadığı, yapının onaylanmış projelere uygun yapılıp yapılmadığı araştırılacak.
Binanın zelzeleden evvelki imajı yahut fotoğrafı da uzman raporlarına eklenecek. Yapı dokümanı kapsamında da yapı ruhsatı, yapı kullanma müsaade dokümanı, yapı kayıt evrakı ve gerekli görülen başka evraklar toplanacak. (AA)
KAYNAK : Sözcü
