[ad_1]
– ABD seçimlerine yaklaşık 8 ay var. Sanırım, ikinci sefer Trump ve Biden’ın kıran kırana yarışını izleyeceğiz, değil mi?
Bir yanda, belleği süratle çökmekte olan bir Biden, öteki yanda, cürmün her çeşidine bulaşmış, cinsel tacizden yargılanan, resmi devlet dokümanlarını meskenine götürmekten hakkında soruşturma açılan ve ABD’de en ağır cürümlerden biri kabul edilen vergi kaçakçılığından karar giyip, cezalar kesilen Trump. Sorun global olarak çok büyük. Milletlerarası sistem, nitelikli başkanlar çıkaramıyor. De Gaulle ve Churchill’i görmüş ve yaşamış Avrupa’da, toplumlar Macron ve Boris Johnson’ı yaşadı, yaşıyor. ABD’nin başkanlık için bu iki profil dışında bir potansiyel üretememesi bir kurumsal, sistemsel ve zihinsel çöküşün tezahürüdür.
– ABD ve AB’nin, Rusya-Ukrayna savaşında birebir çizgi üzerinde olduğunu görüyoruz. Ortak özellikleri Rusya aksiliği. Trump gelirse bu kompozisyon bozulur mu?
Trump, ABD-Çin-Rusya üçgeninde, Rusya’yı yanına alıp, Çin’e karşı bir eksen oluşturmaya çalıştı. Bu, bence üst-Amerikan aklına tersti. Çünkü, 2023 ulusal ABD savunda dokümanında de, Çin ve Rusya birer tehdit ögesi olarak görülüyordu. Biden ile de Ukrayna üzerinden, savaş mümkün olduğunca uzatılarak, Rusya’nın yıpratılması, zayıflatılması ve içeriye dönmesi planlandı. ABD, esasen 2014’ten beri bu hazırlığı yapıyordu. Trump periyodu (2016-2020) ile ertelendi, lakin Çin konusunda hem Cumhuriyetçi, hem Demokratlar birebir niyette. Trump, şimdiden, şayet kazanırsa Çin’e yüzde 60 vergi koyacağını söylüyor.
AVRUPA ZİYAN GÖRÜYOR
– ABD esasen savaşın uzatılması konusunda adeta fikir birliği içinde. Halbuki Avrupa ülkeleri de bundan ziyan görmüyor mu?
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, Avrupa ülkelerine “Silah üretimini artırın” diyor. Vurgulamak istediği, savaşın uzun sürecek olması. Tahminen, AB uzun bir müddettir, Batı Avrupa Birliği (BAB) ve Avrupa Güvenlik ve Savunma Konsepti (AGSK) çerçevesinde bağımsız bir Avrupa güvenliği konsepti oluşturamadığından, uygunca silahlanmış bir Avrupa yahut güvenlik ve savunmaya daha çok para ayıran bir Avrupa inşasının, bu vesileyle mümkün ve uzun uzun vadede, ABD sultasından kurtulmanın bir yolu olarak görüyor olabilir. Lakin, Avrupa kuşkusuz bu uzayan savaştan ziyan görüyor. Büyümenin sıfır olduğu Almanya, 100 milyar Euro’nun biraz altında bir savunma bütçesi oluşturuyor. Ve Rusya’nın ucuz doğalgazı yerine de ABD’den değerli bir LNG (sıvılaştırılmış doğalgaz) alıyor. ABD için yalnızca Rusya değil, rakip bir ünite olan AB’de ziyan ve yıpranmaya uğratılıyor.
ABD’NİN ZAYIF RUSYA KURGUSU
– Rusya da Batı’ya karşı çok öfkeli. Bir çok AB ülkesinin NATO genişlemesine sessiz kalması, Putin’i öfkelendiriyor mu?
Aynen söylediğiniz üzere İpek Hanım. Putin, SSCB’nin dağılmasını ‘bu asrın felaketi’ olarak kıymetlendirdi. Ayrıyeten Putin, bir röportajında 1990 yılında ABD ve NATO’nun bir santim bile Doğu’ya gerçek genişlemeyeceğini tabir ettiklerini söylüyor. Bu çerçevede, Grand Amerikan stratejisi Rusya’yı çevrelemeyi ve oradan da Çin ile birlikte hareket etse bile, etkisiz olabilecek zayıf bir Rusya’yı kurguluyor. Ayrıyeten Putin, Batı dayanaklı Neo-Nazilerin Ukrayna’da hegomonik olmasının, “İnsan hakları ve demokrasi” diyen Batı için büyük bir çelişki olduğunu vurguluyor.
– Peki hocam, Batı bir mühlet sonra Ukrayna’yı desteklemekten vazgeçer mi?
AB’nin Dış Münasebetler ve Güvenlik Siyasetleri Yüksek Komiseri Joseph Borrell, “AB’nin Ukrayna’ya sarsılmaz dayanağı devam edecek” dedi. Dahası, AB Komitesi Lideri Ursula Von Der Leyen de, “Ukrayna’ya 54 milyar dolarlık yardımın birinci taksidini gelecek ay ödeyeceğiz” diyor. Yani “Mümkün olduğunca, savaşa devam et” diyorlar. Bu, Batı’nın çıkarları açısından bir ülkenin ve ülke halkının feda edilmesidir ki, 19. Yüzyıl klasik emperyalizmine bile rahmet okutacak kadar hukuk, vicdan ve insanlık dışıdır.
KAMUSAL VİCDAN VAR
– Fakat, Batı halklarının başkanları üzere düşündüklerini söylemek mümkün mü? Bu ülkelerdeki protestolar hepimizin gözü önünde oluyor.
Çok gerçek İpek Hanım. Örneğin İsrail-Hamas savaşı çerçevesinde Gazze’de sivil vefatlar arttıkça, halklar protesto ediyor. Bu, idarelerden azade bir kamusal vicdan olduğunu gösteriyor. Örneğin, bu sivil kayıplar yükseldikçe, Biden’dan mesela ABD halkı uzaklaşıyor. Önümüzdeki yıllarda, Rusya-Ukrayna savaşı ve Gazze katliamına dair, AB içinde de farklı siyasal kümeler oluşabilir. Örneğin, Gazze’ye ve Filistin’e bakıştı, Almanya ile İspanya, İngiltere ile Macaristan ortasında devasa farklar var.
AMERİKA DÖRTLÜ GEVŞEK BİR YAPI KURDU
– Sadece NATO değil, global ataklar açısından ABD’nin çok taraflı atılımları var, bunu nasıl değerlendirirsiniz?
Ama bu ataklar daima Çin büyümesi ve yayılmasını engellemeye yönelik. Geçenlerde, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik danışmanı Jake Sullivan, Dış Münasebetler Konseyi’nde yaptığı konuşmada, “Uluslararası tertibi yine şekillendirecek, iktisadi, siyasi ve askeri güce sahip tek ülkenin Çin olduğunu biliyoruz” dedi.
– Yani?
ABD, Asya’da Vietnam, Filipinler, Endonezya ve Hindistan ile bu bağlamda dörtlü gevşek bir yapı kurduğunu söyleyebiliriz. Bu yapıya daha sıkı, Uzak-Doğu’da Japonya ve Güney Kore’yi ekleyebiliriz. Asya ve Uzak Doğu’ya, devasa bir Avrupa Birliği’ni ekleyin şimdilik. ABD’nin manipülasyon gücünün tesirli olduğunu görüyoruz. Fakat Dünya ve sistem şöyle diyor. “Sen Ey ABD… 2. Dünya Savaşı’nın sonunda dünya üretiminin yüzde 55’ini tek başına yapıyordun. Bir askeri ve finansal devdin. Bugün yalnızca yüzde 18’sin. Sistem buna uzun müddet müsaade vermez…”
Abd,Rusya,Avrupa,Savaş,Çin,Ülke,Batı,Ukrayna,Trump,Görüyor,Uzun,Yapı
Haber Kaynak : Sözcü
[ad_2]
