Türkiye’nin birinci uydu yer istasyonu İTÜ UHUZAM, 6 Şubat’ta merkez üssü Kahramanmaraş Pazarcık olan 7,7 ve Elbistan olan 7,6 büyüklüğündeki zelzelelerin, bu kentle birlikte Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Adana, Adıyaman, Osmaniye, Hatay, Kilis, Malatya ve Elazığ’da yol açtığı yıkımı tespit etmek için çalışma başlattı.
Bu kapsamda, sarsıntı bölgesindeki yıkım, Pleiades, Spot 6&7, Worldview3, GeoEye uyduları aracılığıyla görüntülendi.
YIKILAN BİNALARIN ENKAZI KAYIT ALTINA ALINDI
Bölgenin hava şartlarının bulutlu olması nedeniyle birinci etapta Adana, Osmaniye vilayetleri ile Hatay’ın Kırıkhan, Kahramanmaraş’ın Türkoğlu, Gaziantep’in Nurdağı ve İslahiye ilçelerine ilişkin imgeler indirilerek sarsıntının tesir ettiği alanlar belirlendi.
Uydu kayıtlarında, sarsıntıda yıkılan binaların enkazı kayıt altına alındı. Manzaralarda Nurdağı’nda kimi yerlerde enkazın yolları kapattığı görüldü. Ayrıyeten iş makinelerinin enkaz alanlarında yaptığı çalışmalar da kayıtlara yansıdı.
AFAD tarafından çeşitli yerlerde kurulan çadırlar da uydu imgeleriyle kayda alındı.
İncelemede Gaziantep’in Nurdağı ilçesinde 100’e, İslahiye ilçesinde ise 150’ye yakın binanın sarsıntı nedeniyle yıkıldığı belirlendi.
Uydu imajlarında Hatay’daki yıkım ise net olarak görülüyor. Bilhassa Hatay merkezde yıkılan çok sayıda bina yer alıyor.
Kayda Hatay’ın Kırıkhan ilçesi ile Kahramanmaraş’ın Türkoğlu ilçesindeki hasarlı binalar ve kapanan yollar da yansıdı.
İTÜ UHUZAM Müdür Yardımcısı ve İTÜ İnşaat Fakültesi Geomatik Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nebiye Musaoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, İTÜ UHUZAM’ın kuruluşunun 1996’da bir proje olarak başladığını, 2000’li yıllardan itibaren İTÜ’ye bağlı bir Uygulama ve Araştırma (UYG-AR) Merkezi olarak çalışmalarını yürüttüğünü söyledi.
İTÜ UHUZAM’ın direkt uydu manzarası indirme ve dataları işleyerek bilgi üretimi yeteneğine sahip bir araştırma merkezi olduğunu belirten Musaoğlu, “Farklı uydulardan bilgi sağlıyoruz. Hasebiyle uydulardan sağlanan dataları işleyip mekansal data üretiyoruz ve bu datalar çeşitli çalışmalara değerli katkılar sağlıyor. Uzaktan algılama dataları bilhassa geniş alanlarda süratli bilgi üretilmesinde vazgeçilmez bir kaynaktır.” diye konuştu.
Prof. Dr. Musaoğlu, Kahramanmaraş merkezli sarsıntılardan çabucak sonra çalışmalara başladıklarını belirterek şöyle devam etti:
“Deprem öncesi imgelerimiz vardı. Ondan mevcut durum tahlillerini yaptık. Sarsıntı sonrası için de çabucak programlamalarımızı girdik. Ama bölgenin hava şartları bulutlu olduğu için anında bilgi almak biraz sıkıntı. O nedenle programlamalarımızı yaptık. Dün prestijiyle da bilgileri almaya başladık. Farklı imaj sürece teknikleriyle, yapay zeka tekniklerini de kullanarak hasarlı yahut sağlam binaların tespit edilmesine yönelik çalışmalar yaptık.
ÇOK HASARLI BİNA VAR
7 Şubat’ta imgelerde daha çok Adana ve Osmaniye ile Hatay’ın Kırıkhan, Kahramanmaraş’ın Türkoğlu, Gaziantep’in Nurdağı ve İslahiye ilçelerine ilişkin imgeleri indirdik. Çok hasarlı bina var. Adana’da nispeten daha az yıkım olduğunu görüyoruz. İmgelerde sağlam binalarla ile yıkılan binalar ortasındaki fark net halde görülüyor. Ayrıyeten imgelerde kapanan yolları da çıkarmak mümkün. Yönlendirme açısından bu da kıymetli bir bilgi. Bunun için de çalışıyoruz. İmajlarda kırmızı ile gösterilen yerler bina, sarı ile olanlar ise yıkılmış binalar.”
Musaoğlu, elde edilen imgeleri ve ürettikleri bilgileri, ilgili kurumlarla daima paylaştıklarını kelamlarına ekledi. (AA)
KAYNAK : Sözcü