Suriye'nin geleceği, terör örgütü SDG ile Şam yönetimi arasındaki entegrasyon görüşmelerinin çıkmaza girmesiyle daha da karmaşık bir hal aldı. Bu süreçte, Suriye'nin yeni yönetim modeli üzerine farklı senaryolar tartışılmaya başlandı. Özellikle, ABD'ye yakınlığıyla bilinen ve 'Gölge CIA' olarak anılan RAND Corporation'ın direktörünün önerisi dikkat çekiyor. Peki, Suriye için hangi model daha uygun: İsviçre kantonlarına benzer bir federatif yapı mı, yoksa Lenin'in "ulusların kendi kaderini tayin hakkı" prensibi mi?

Gölge CIA'den Kanton Modeli Önerisi

RAND Corporation Direktörü Andrew Parasiliti, Al Monitor'de yayımlanan makalesinde, Suriye için İsviçre'deki kanton sistemine benzer bir federatif yapı önerdi. Bu model, farklı bölgelere geniş özerklik yetkileri tanıyarak, yerel yönetimlerin kendi iç işleyişlerini belirlemesine olanak sağlıyor. Parasiliti'ye göre, bu sistem Suriye'deki farklı etnik ve dini grupların bir arada yaşamasını kolaylaştırabilir ve merkezi hükümetin yetkilerini dengeleyebilir.

Ancak bu öneri, Suriye'nin toprak bütünlüğünü zayıflatabileceği ve yeni çatışma alanları yaratabileceği endişelerini de beraberinde getiriyor. Özellikle, Türkiye gibi bölge ülkeleri, bu tür bir modelin terör örgütlerinin faaliyet alanını genişletebileceği ve sınır güvenliğini tehdit edebileceği konusunda kaygılı.

Leninist Model Tartışması

Suriye'nin geleceğiyle ilgili bir diğer tartışma konusu ise Lenin'in "ulusların kendi kaderini tayin hakkı" prensibi. Bu prensip, her ulusun kendi geleceğini belirleme hakkına sahip olduğunu savunuyor. Suriye bağlamında bu, farklı etnik ve dini grupların kendi bölgelerinde özerk yapılar kurma veya bağımsızlık ilan etme hakkı anlamına gelebilir.

Bu modelin savunucuları, Suriye'deki farklı grupların kendi kimliklerini koruyarak ve kendi çıkarlarını gözeterek daha adil bir şekilde temsil edilebileceğini iddia ediyor. Ancak, bu yaklaşımın da Suriye'nin parçalanmasına ve daha fazla istikrarsızlığa yol açabileceği eleştirileri yapılıyor.

Türkiye'nin Endişeleri ve Bölgesel Dengeler

Suriye'deki bu tartışmalar, Türkiye'nin bölgedeki çıkarları açısından büyük önem taşıyor. Türkiye, özellikle terör örgütü PKK/YPG'nin Suriye'deki faaliyetlerinden dolayı endişeli. Bu nedenle, Türkiye, Suriye'nin toprak bütünlüğünün korunmasını ve terör örgütlerinin etkisiz hale getirilmesini öncelikli hedef olarak görüyor.

Türkiye'nin bu konudaki hassasiyetleri şu şekilde sıralanabilir:

• Suriye'nin kuzeyinde terör örgütlerinin oluşturduğu tehdidin ortadan kaldırılması
• Suriye'deki iç savaşın sona erdirilmesi ve istikrarın sağlanması
• Suriye halkının güvenli bir şekilde evlerine dönebilmesi

Suriye'nin geleceğiyle ilgili kararlar, sadece Suriye'yi değil, tüm bölgeyi etkileyecek sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle, uluslararası toplumun ve bölge ülkelerinin bu süreçte dikkatli ve sorumlu bir şekilde hareket etmesi gerekiyor.

Suriye'nin geleceği için farklı modeller tartışılırken, en önemli nokta, Suriye halkının iradesinin dikkate alınması ve kapsayıcı bir çözüm bulunması. Aksi takdirde, bölgedeki istikrarsızlık ve çatışma riski devam edecektir.