24 Şubat 2023 Cuma günü ‘6785 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla harika hal ilan edilen vilayetlerde yerleşme ve yapılaşma konusunda kimi önlemlerin alınması’ gayesiyle ‘126 Sayılı Harika Hal Kapsamında Yerleşme ve Yapılaşmaya Ait Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’ yayımlanarak yürürlüğe girdi.
TMMOB Mimarlar Odası Merkez İdare Heyeti, kararnameye orman alanları ve meraların yapılaşmaya açtığı gerekçesiyle karşı çıktı. Odadan yapılan açıklamada kararname ile Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na afetten etkilenenlerin süreksiz yahut kesin iskân alanlarını resen belirleme yetkisi verildiği aktarılarak bu yetkiye Mera Kanunu kapsamındaki meralar ile Orman Kanunu kapsamındaki orman alanlarının da dahil edildiği belirtildi. Bakanlığın bu yetki ile belirlenecek alanları orman hudutları dışına çıkararak yapılaşmaya açabileceğine dikkat çekildi.
İTİRAZ EDİLEMEYECEK
Açıklamada “Planlama bütünlüğü yok sayılmakta; bilimsel şehircilik unsurlarına ve imar mevzuatına ters parçacıl ve parsel ölçekli uygulamaların önü açılmaktadır. Kararnameye nazaran bakanlıkça kesin iskân alanı olarak belirlenecek mevcut kentsel alanlarda ve köylerde, planlama ve imar uygulamaları onay süreçleri beklenmeksizin sadece jeolojik etüt raporu ve taban etüt raporu doğrultusunda tekrar bakanlıkça onaylanacak vaziyet planına ve düzenlenecek yapı ruhsatına nazaran uygulama yapılacaktır. Bu uygulamalar imar mevzuatında yer alan duyuru, ilan ve itiraz süreçlerinden muaf tutulacak; mülkiyet ve imar hakları öbür alanlara aktarılabilecektir” uyarısı yapıldı.
BAKANLIK VE TOKİ’YE SINIRSIZ İNŞAAT YETKİSİ
Açıklamada şunlar kaydedildi:
* “İlgili kanunlar kapsamında düzenlenen müsaade, mukavele, ruhsat ve tahsisler iptal edilerek muhafaza alanları ve yerleşime uygun olmayan alanlar yapılaşmaya açılmaktadır. Kamuya ilişkin taşınmazlar devredilirken, özel mülkler kamulaştırılacaktır. Sarsıntıdan etkilenen vilayetlerde süreksiz ve kesin iskân alanlarında kamu kurum ve kuruluşlarına ilişkin taşınmazlar ile özel mülkiyete tabi bütün taşınmazlar için Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından ilgisine nazaran evre yahut ivedi kamulaştırma kararı alınabilecektir. Bakanlık ve TOKİ’ye sınırsız inşaat yetkisi verilmektedir.
* Kararname kapsamındaki alanlarında inşaat ve üretim işleri için gerekli imar süreçleri tamamlanmaksızın ihaleye çıkılmasının önü açılmaktadır. Sarsıntı bölgesindeki yıkıntı ve enkazların, Valiliklerce belirlenen döküm alanlarına gerekli belgelendirme ve müsaadeler yerine getirilmeksizin dökülmesinin önü açılmaktadır. Büyük yıkımlara ve önlenemez kayıplara sebep olan rant odaklı planlama, kentleşme ve yapılaşma siyasetleri yaşananlardan ders alınarak terk edilmelidir.”
KAYNAK : Sözcü