Avrupa Birliği Komisyonu, teknoloji devleri Apple ve Meta'ya Dijital Piyasalar Yasası (DPY) kapsamındaki yükümlülüklerini ihlal ettikleri gerekçesiyle rekor cezalar kesti. Bu kararla birlikte, AB ilk kez DPY kurallarına uyulmadığı gerekçesiyle para cezası uygulamış oldu. Peki, bu dev şirketler neden ceza aldı ve bu kararın yankıları neler olacak?

Apple'a Yönelik İhlal İddiaları

AB Komisyonu, Apple'ın App Store üzerinden uygulama dağıtan geliştiricilerin, müşterilerini alternatif teklifler hakkında bilgilendirmesini ve yönlendirmesini engellediğini tespit etti. Bu durumun DPY'ye aykırı olduğu belirtildi. Apple'ın uyguladığı kısıtlamalar nedeniyle, uygulama geliştiricilerinin App Store dışındaki dağıtım kanallarından faydalanamadığı vurgulandı. Bu nedenle Apple'a 500 milyon avro para cezası kesildi.

AB'nin Apple'a yönelttiği temel eleştiriler şu şekilde sıralanabilir:

• Uygulama geliştiricilerinin alternatif teklifleri duyurmasının engellenmesi
• App Store dışındaki dağıtım kanallarının kısıtlanması
• Tüketicilerin daha uygun fiyatlı veya farklı özelliklere sahip uygulamalara erişiminin zorlaştırılması

Meta'nın "Öde veya Rıza Göster" Modeli

Meta'nın uygulamaya koyduğu "öde veya rıza göster" modeli de AB'nin radarına takıldı. Bu model kapsamında, kullanıcılar Facebook ve Instagram'ı reklamsız kullanmak için aylık abonelik ücreti ödemek veya kişisel verilerinin toplanmasına izin vermek zorunda bırakılıyor. AB Komisyonu, bu modelin kullanıcıların özgür iradesiyle rıza göstermesini engellediği ve DPY'ye aykırı olduğu gerekçesiyle Meta'ya 200 milyon avro ceza kesti.

Meta'nın "öde veya rıza göster" modeline yönelik eleştiriler ise şöyle:

• Kullanıcıların kişisel verilerinin toplanmasına zorlanması
• Reklamsız kullanım için yüksek abonelik ücretleri talep edilmesi
• Kullanıcıların seçim özgürlüğünün kısıtlanması

Kararın Sonuçları ve Beklentiler

AB Komisyonu, Apple ve Meta'nın verilen kararlara uyması gerektiğini, aksi takdirde düzenli para cezalarına çarptırılabileceklerini bildirdi. Bu kararın teknoloji sektöründe büyük yankı uyandırması ve diğer büyük platformlar için de emsal teşkil etmesi bekleniyor. DPY ile birlikte, teknoloji şirketlerinin rekabeti engelleyici uygulamalarının önüne geçilmesi ve tüketicilerin haklarının korunması hedefleniyor.

Bu cezalar, teknoloji devlerinin Avrupa pazarındaki davranışlarını yeniden gözden geçirmelerine neden olabilir. Özellikle veri gizliliği ve rekabet konularında daha şeffaf ve adil politikalar izlemeleri bekleniyor. Aksi takdirde, AB'nin kararlı duruşu, teknoloji şirketleri için daha büyük maliyetlere yol açabilir.