Milyonlarca çalışanın beklediği emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesi, prim gün kuralı ve sigortalılık mühlet şartı ile TBMM’de kabul edilerek maddeleşti. Birinci etapta 2 milyon 250 bin EYT’linin yararlanacağı düzenleme ile emekliliği hak edenlerin müracaatlarını e-Devlet üzerinden mart ayı içinde yapmaları halinde nisanda hem emekli aylığı, hem de Şeker Bayramı ikramiyesini alabilmeleri mümkün olacak.
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, “Düzenleme Resmi Gazete’de yayımlandıktan sonra müracaat edecekler. Rastgele bir kaygıya gerek yok, panik yapmaya gerek yok. Kimse hak kaybına uğramayacak” dedi. Düzenlemenin detaylarını ve müracaat sürecini 10 soruda derledik.
EYT’li artık ne yapacak?
1 – EYT düzenlemesi kimleri kapsıyor?
8 Eylül 1999 tarihinden evvel SSK, BAĞ-KUR yahut Emekli Sandığı statüsünde sigortalı olarak çalışmaya başlayan herkes EYT kapsamında emekli olabilecek. Kabul edilen düzenlemede yaş şartı kaldırılırken, prim gün kuralı ve sigortalılık mühleti korundu.
2 – SSK, BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı’na tabi EYT’lilerin emeklilik şartları neler olacak?
EYT’li SSK’lılarda 5.000-5.975 prim günü ve bayanlarda 20, erkeklerde 25 yıl sigortalılık müddeti aranacak. BAĞ-KUR’lu ve Emekli Sandığı’na bağlı erkekler 9.000, bayanlar 7.200 prim gününü tamamlayarak emekliliğe hak kazanacak.
3 – Askerlik borçlanması sigorta giriş tarihini öne çeker mi?
Sigortalı çalışmaya başlamadan evvel askerlik yapmış olan ve sigorta başlangıç tarihi 9 Eylül 1999-8 Mart 2001 tarihi ortasında olanlar 18 aylık askerlik borçlanması yaptıklarında, sigorta başlangıç tarihi borçlandıkları mühlet kadar geriye çekilecek. Doğum borçlanması ile eksik prim günleri tamamlanabilir.
4 – Emeklilik müracaatları ne vakit yapılacak?
EYT düzenlemesini içeren yasa Resmi Gazete’de yayımlandıktan sonra müracaatlar başlayacak. Şartları yerine getirmiş olan EYT’liler emeklilik dilekçesi verdikten sonra süreç işleyecek. Müracaatlar SGK müdürlüklerine şahsen yapılabildiği üzere e-Devlet üzerinden de yapılabiliyor.
5 – Birinci maaş ödemesi ne vakit olacak?
Başvuru dilekçesini mart ayının rastgele bir gününde verenlerin emekli aylıkları, 1 Nisan’dan geçerli olmak üzere bağlanacak. Yoğunluk nedeniyle birinci maaşlarda sarkma yaşanırsa 1 Nisan tarihi dikkate alınarak toplu ödeme yapılacak. EYT’liler nisan ayındaki Şeker Bayramı münasebetiyle 1.100 lira ikramiye de alabilecek.
6 – EYT’liler ne kadar maaş alacak?
Emekli aylıkları prim gün sayısı ve çalışan müddetine nazaran değişiklik gösteriyor. Burada 2000 öncesi, 2000-2008 ortası ve 2008 sonrası çalışma mühletlerine nazaran farklı düzeyler kelam konusu, fakat ortalama maaş 6.000 TL civarında olacak.
7 – Prim gün sayısı ve sigortalılık mühlet kaidesini sağlamayanlar emekli olabilecek mi?
Sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 tarihinden evvel başlayan lakin prim gün sayısını ve sigortalılık mühleti koşullarını doldurmayalar, bu şartların her ikisini de yerine getirdikleri tarihten itibaren emeklilik dilekçesi verebilecek. O tarihe kadar beklemek zorundalar.
8 – Prim günü eksik olanların hizmet borçlanması yapabileceği müddet ve alanlar hangileri?
Askerlik mühletleri, doğumdan sonraki boşta geçen müddetlerin her bir çocukta 2 yıla kadar olan kısmı, sigortalı olmaksızın doktora tahsili yahut tıpta uzmanlık tahsil müddetleri, tabiplerin fahri asistanlık müddetleri, yurt dışında tahsil mühletleri, yurt dışı borçlanması.
9 – EYT’liler çabucak emekliliğe ayrılmak zorunda mı?
EYT kapsamında olup emekliliğe hak kazananlar istedikleri tarihte emeklilik dilekçesini verebilir. Çabucak emekli olmak zorunda değiller, lakin geç emekli olanlar emekli aylıklarını geç almaya başlayacakları için gelir kaybına uğrar.
10 – EYT’linin birebir işe dönmek için kaç günlük müddeti var?
Yasaya nazaran, emekli olduktan sonra birebir işyerinde çalışmaya devam eden EYT’liler için toplumsal güvenlik takviye primi patron hissesinde 5 puan indirim yapılacak. 5 puanlık prim indirimi uygulanabilmesi için emekli olduktan sonra tıpkı işyerinde işe başlamak için tanınan müddet ise 30 gün olarak belirlendi.
KAYNAK : Sözcü
