[ad_1]
Türkiye, dokuma eserleri ithalatında uygulanan ek gümrük vergilerinde yüzde 100’e varan oranlarda artışa giderken; Avrupa’nın en büyük üçüncü tedarikçisi pozisyonundaki Türk hazır giysi bölümünde ise maliyet artışına neden olacak düzenleme dalı daha fazla köşeye sıkıştırabilir.
Düzenleme, ithalat baskısı altında güç günler geçiren ve üretim oranlarında kıymetli düşüşler gözlenen dokuma bölümüne nefes aldıracak olsa da; uygulamanın H&M, Zara, Mango, Adidas ve Puma üzere Avrupa’nın önde gelen markalarının tedarikçisi pozisyonundaki Türk hazır giysi üreticilerinin maliyetlerini yükselterek Vietnam ve Bangladeş üzere rakipleri karşısında daha fazla pazar kaybını beraberinde getirebileceği belirtiliyor.
Cumhurbaşkanı kararıyla yüzlerce dokumacılık eserinde gümrük vergileri 15 Kasım’dan geçerli olmak üzere yüzde 30 ile yüzde 100 ortasında artırıldı. Bu kapsamda polyester iplikte daha evvel yüzde 5 olan gümrük vergisi yüzde 10’a, pamuk ipliğinde yüzde 5–8 olan gümrük vergileri yüzde 10–13 aralığına, tüm kumaş eser kümelerinde yüzde 20 olan gümrük vergisi ise yüzde 27’ye yükseltildi. Gümrük vergisi tüm hazır giysi eser kümeleri için de yüzde 30’dan yüzde 39’a çıkarıldı.
Dahilde Sürece Rejimi kapsamında ihracata yönelik yapılacak ithalat ek vergilerden muaf olabiliyor. Lakin hazır giysi temsilcileri, uygulamadaki zorluklar nedeniyle çok az sayıda ihracatçının bu muafiyetten yararlanabildiğine işaret ediyor.
TEKSTİL BÖLÜMÜ EK VERGİ İSTEMİŞTİ
Vergi artışları, dokumacılık bölümünün başta iplik olmak üzere dokumacılık ithalatındaki ek gümrük vergilerinin artırılması istikametindeki davetinin akabinde geldi.
İstanbul Dokuma ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Lideri Ahmet Öksüz, dokuma dalının uzun yıllar sonra dış ticaret açığı vererek ithalatçı pozisyona düştüğünü belirterek, bu durumun üretim üzerinde risk oluşturduğuna dikkat çekmişti. Kimi tesislerde kapasite kullanımının yüzde 50’lere düştüğü ve değerli istihdam kayıpları yaşandığını belirten Öksüz, dokumacılık ithalatında ek gümrük vergilerinin yine düzenlenmesi daveti yapmıştı.
Tekstil kesiminde kapasite kullanım oranı (KKO) ekimde yüzde 70,7 olurken, imalat sanayi genelindeki yüzde 77,4 düzeyinin epeyce altında gerçekleşti. Dokumacılık kesimi temsilcileri bilhassa iplik üreticileri ortasında KKO’nun yüzde 50’lere kadar düştüğünü belirtiyor.
PANDEMİ SONRASINDAKi AVANTAJINI KAYBEDİYOR
Pandemi periyodunda artan navlun fiyatları ve tedarik zincirindeki kırılmaların tesiriyle Avrupalı ve ABD’li moda markalarının siparişlerini Uzak Doğu’dan Türkiye’ye kaydırması nedeniyle hem dokumacılık hem de hazır giysi üreticileri kıymetli kazanımlar elde etmişti.
Ancak pandeminin akabinde navlun fiyatlarındaki sert düşüş ve yüksek enflasyona bağlı artan maliyetler Türk firmaların bu avantajını ortadan kaldırdı. Türk dokuma ve hazırgiyim üreticileri ihracat pazarlarında kayıplar yaşarken; Türk hazır giysi üreticilerinin daha ucuz olması nedeniyle Türk dokuma eserleri yerine ithal ikamelerine yönelmesi, dokuma dalının iç pazarda da kayıplar yaşamasına neden oldu.
‘MECBUREN ÜRETİMİ DURDURDUK’
Artan maliyetler ve ithalat baskısı nedeniyle Osmaniye’deki iplik fabrikasındaki üretimlerini birkaç ay evvel 50 tondan 5 tona kadar düşürdüklerini belirten Fatih Bilici, çalışan sayısını da değerli oranda azalttıklarını söyledi.
Sektördeki birçok firmanın kendisiyle birebir durumda olduğunu belirten Bilici, “Benim 3,20 dolara ürettiğim ipliği Özbekistan’daki rakibim 2,70 dolara satıyor. Nasıl rekabet edeyim? Mecburen üretimi durdurduk” dedi.
Ancak hazır giysi temsilcilerine nazaran, kendi dallarında de durum parlak değil. Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği (TGSD) Eş Lideri Ramazan Kaya, “Sorun yalnızca dokumacılık tarafında değil. Hazır giyside de global manada bir talepsizlik var. Artan maliyetler nedeniyle Uzakdoğu ile yüzde 15-20 olan fiyat farkımız 1,5-2 yıl içinde yüzde 40-50’lere çıktı. Bu durum siparişlerin Uzakdoğu’ya kaymasına neden oluyor” dedi ve ekledi:
“Döviz kurunun enflasyon altında kalması da bizi çok olumsuz etkiliyor. Biz önemli kârsızlıklar yaşarken üzerine bu vergi artışı karşımıza çıkarıldı.”
Kaya’nın verdiği bilgiye nazaran, hazır giysi kesiminde sene başında konulan 23 milyar dolarlık maksada rağmen ihracat 19-19,5 milyar dolar düzeylerinde kalacak.
TİM datalarına nazaran, hazır giysi ihracatı yılın birinci 10 ayında yüzde 8,3 düşüşle 16,4 milyar oldu.
Hazır giysi ihracatı 2022’de 21,2 milyar, dokumacılık ihracatı ise 10,4 milyar olmuştu.
Türkiye dokumada dünyanın en büyük beşinci, hazır giyside de en büyük altıncı ihracatçısı pozisyonunda. Türkiye Avrupa Birliği’nin ise dokumada en büyük ikinci, hazır giyside de en büyük üçüncü tedarikçisi.
AB’DE TÜRKİYE’NİN HİSSESİ DÜŞÜYOR
Ancak artan maliyetler nedeniyle başta Bangladeş ve Vietnam olmak üzere Uzakdoğu ve Asyalı rakiplerine nazaran fiyatları değerli kalan Türkiye siparişlerini rakiplerine kaptırıyor.
Avrupa Dokumacılık ve Hazırgiyim Konfederasyonu (EURATEX) bilgilerine nazaran, AB’nin dokumacılık ve hazır giysi ithalatında Türkiye’nin hissesi 2022’de bir evvelki yılki yüzde 13.8 düzeyinden yüzde 12.7’ye geriledi.
TOBB Hazır Giysi ve Konfeksiyon Dal Lideri Erdem Fayat, “Şu an Bangladeş’te üretilen bir tshirt yahut bir pantolonla Türkiye’de üretilenin Avrupa’daki bir alıcıya fiyat farkı yüzde 40. Modayı yeterli takip etmemiz ve kumaş altyapımızın çok yeterli olması nedeniyle milletlerarası markalar yüzde 15-20’ye kadar fiyat farkı vermekte beis görmüyorlar. Ama yüzde 20’nin üzerindeki fiyat farkı pazar kayıpları olarak karşımıza çıkıyor” diye konuştu.
‘DEĞERLİ TL’ TEPKİSİ
Fayat, Türk ihracatçılarının fiyat tutturamamalarındaki en büyük nedenlerden birinin “olması gerekenden çok daha bedelli TL” olduğunu söyledi.
TL dolar karşısında yıl başından bu yana yüzde 35 paha kaybetse de, ihracatçılar kurdaki artışın enflasyonun altında kalmasının rekabet güçlerini düşürdüğünü savunuyor.
Kadın hazır giysi eserleri ihracatçısı DF Manhattan Inc İdare Şurası Lideri Timur Bozdemir’e nazaran ise, hazır giyside gereksinim duyulan bir strateji değişimi.
Tekstil eserleri ithalatındaki vergi artışının 10 dolarlık bir tshirt için maliyeti 30-50 cent artıracağını, bu fark için ise Avrupalı ya da ABD’li mağaza zincirlerinin alımdan vazgeçeceğini düşünmediğini belirten Bozdemir; lakin Türk hazır giysi kesiminin yapması gerekenin düşük fiyatlı fakat yüksek montanlı işlerden daha niş ve katma pahalı üretime kaymak olduğunu söyledi.
Bozdemir, “Eğer 3 dolarlık bir tişörtü üretmek için Bangladeş ya da Vietnam ile rekabet etmekte ısrarcı olursak, kaybeden biz oluruz” dedi. (REUTERS)
Hazır Giysi,Türk,Tekstil,İhracat,Fiyat,Vergi,Maliyet,Gümrük,Ürün,Avrupa,Dolar,Tekstil Bölümü,En Büyük,Üretim,İthalatında,Milyar,İthal,Artan,Vergileri,Üreticileri,Fark
Haber Kaynak : Sözcü
[ad_2]
