Asgari Fiyat Tespit Kurulu 2023 yılı taban fiyatını belirlemek için toplantılarına başladı. Bu yıl geçmiş devirlerdeki gelenek bozularak personel ve patron taraflarının mesken sahipliğinde yapılacak toplantılar kaldırıldı. Tarafların süratlice belirlemek istediği 2023 minimum fiyatı için Çalışma Bakanlığı’nın konut sahipliğinde, şimdilik iki toplantının yapılacağı açıklandı.
Mustafa Türkel
PAZARLIK YOK SARI ZARF VAR
Asgari fiyatı belirleme sistemindeki gelenek bu yıl bozulsa da komite toplantılarının aslında pazarlık masası olmadığı öne sürüldü. Yıllarca Minimum Fiyat Tespit Kurulu’nda Türk-İş’i temsilen vazife yapan Tekgıda-İş Sendikası Genel Lideri Mustafa Türkel, “Pazarlık daima temel olarak dışarda döner. Biz toplantılarda fikrimizi söyleriz. En son toplantıda masaya sarı bir zarf gelir. Zarfın içindeki sayı komitede oylanır. Minimum fiyat yıllarca bu halde belirlendi” dedi. Kurulda bu vakte kadar gerçek bir pazarlıktan kelam edilemeyeceğini söz eden Türkel, bu yılki toplantının gerçek müzakere ortamında geçmesini temenni ettiğini lisana getirdi. Türkel’in SÖZCÜ’ye yaptığı bu açıklama aslında sır da değil. Son yıllarda ‘sarı zarf’, minimum fiyatta son kelamı söylemesiyle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan formunda tezahür ediyor. Fakat Cumhurbaşkanı’nın bu bahiste kanuna dayalı bir yetkisi bulunmuyor. Her ne kadar 2018 yılında çıkarılan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’yle Taban Fiyat Tespit Komitesi Cumhurbaşkanlığı’na bağlansa da 4857 sayılı Kanun’un 39’uncu taban fiyat hususu şöyle emrediyor: “Komisyon kararları mutlaktır.”
Seçim devirlerinin kozu
Yıllarca Türk-İş’te misyon yapmış, çalışma hayatı uzmanı, ODTÜ Öğretim Vazifelisi Yıldırım Koç da minimum fiyatın esasen hükümetler tarafından belirlendiğini lisana getirdi. Son periyotta Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Erdoğan’ın son kelamı söylediği sistem ise maddelere açık formda muhalif. Minimum fiyatı belirleme sürecinin seçim devirlerinde koz olarak kullanılır hale getirildiğine işaret eden Yıldırım Koç, “Cumhurbaşkanı’nın bu mevzuda hiçbir yetkisi yok. Kurulun bir kesimi değil. 4857 sayılı İş Kanunu’nda bu açıkça ortada” dedi.
Kanun bu biçimde düzenlenemez
Komisyonun bileşenlerini ve nasıl çalıştığını düzenleyen İş Kanunu’nun 39. hususunun 2. fıkrası bir Kanun Kararında Kararname’yle kaldırılmış ve Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile kurul Cumhurbaşkanlığı’na bağlanmış olsa da Anayasa’ya nazaran, kanunda açıkça düzenlenen mevzular kararname ile düzenlenemez.
