Kremlin’den yapılan açıklamaya nazaran, Putin, Çin Devlet Lideri Şi Cinping’in Moskova ziyareti öncesi Çin’in önde gelen gazetelerinden ve Çin Komünist Partisinin yayın organı “Halkın Günlüğü” gazetesi için makale kaleme aldı.
Rusya-Çin iştirakinin karşılıklı itimat, birbirinin egemenliğine ve çıkarlarına hürmet üzerine inşa edildiğini makalesinde vurgulayan Putin, Şi ile yapacağı görüşmenin ikili işbirliğine yeni ve güçlü bir ivme kazandıracağına kuşkusu olmadığını lisana getirdi.
Şi ile tanışmasını ve dostluğunu anlatan Putin, “Çin’in dostluğa ve insan bağlantılarına çok değer verdiğini biliyorum. Bilge Konfüçyüs’ün şöyle demesi tesadüf değil: ‘Uzaktan bir arkadaş geldiğinde bu sevinç değil mi?’ Biz Rusya’da da bu nitelikleri çok takdir ediyoruz, bizim için gerçek bir arkadaş, kardeş üzeredir.” sözlerini kullandı.
“Rusya-Çin ilgileri tarihin en yüksek düzeyine ulaştı”
Son 10 yıl boyunca dünyada çok şey değişirken Rusya-Çin dostluğunun değişmeden kaldığına işaret eden Putin, “Rusya-Çin münasebetleri tarihinin en yüksek düzeyine ulaştı ve güçlenmeye devam ediyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Siyasi diyaloğun son derece inanç verici hale geldiğini, stratejik etkileşimde kapsamlı ve yeni bir periyoda girildiğini vurgulayan Putin, Şi ile bugüne kadar 40 civarında görüşme yaptıklarını anımsattı.
Rusya ile Çin ortasında geçen yılın sonunda ticaret hacminin iki kat artarak 185 milyar dolara rekor seviyeye ulaştığına dikkati çeken Putin, 200 milyar dolar çıtasının bu yıl aşılacağına ait de pek çok neden olduğunu aktardı.
Putin, “Aynı vakitte, karşılıklı ticarette ulusal para ünitesi kullanımı hissesinin artması ve bağlarımızın daha da hâkim hale gelmesi kıymetlidir.” sözlerini kullandı.
Sibirya’nın Gücü doğal gaz boru çizgisi ile yapılan sevkiyat muahedesinin yüzyılın mutabakatı haline geldiğini bildiren Putin, Rusya’dan Çin’e başta petrol ve kömür sevkiyatlarının artması, nükleer güç ile uzay ve tarım teknolojilerindeki işbirliklerinden bahsetti.
“Çin ile ortak tehditlerle çaba ediyoruz”
Rus önder Putin, hegemonya tezinde bulunan ve dünya ahengini bozan birtakım ülkelerin bilakis Rusya ve Çin’in gerçek ve mecazi manada köprüler kurduğunu söyleyerek, “Gezegendeki ‘dalgalar ve rüzgarlar’ ortasında, memleketler arası ilgilerde yakın işbirliği yapıyoruz ve ‘çalkantılı bir akıntının ortasındaki bir kaya gibi’ omuz omuza durarak dış siyaset konumlarımızı aktif bir halde koordine ediyoruz, ortak tehditlerle uğraş ediyoruz ve çağdaş zorluklara karşılık, reaksiyon gösteriyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
“Kolektif Batı tüm devletlerin ve halkların mukadderatını tehlikeye atıyor”
Rusya ve Çin’in benzeri düşünen başka ülkelerle birlikte, milletlerarası hukuka dayalı daha adil, çok kutuplu bir dünya sisteminin kurulmasını daima olarak savunduğunu lisana getiren Putin, Rusya’nın Çin Global Güvenlik Teşebbüsü’nün yapan rolüne dikkati çekti.
Putin, dış jeopolitik görünümün önemli değişikliklerden geçtiğine işaret ederek, şunları kaydetti:
“Kolektif Batı, tüm devletlerin ve halkların mukadderatını tehlikeye atarak, arkaik dogmalara, süratle yitirdiği hakimiyetine daha umutsuzca tutunuyor. ABD’nin, Rusya ve Çin’in yanı sıra Amerikan diktasına boyun eğmeyen herkesi çevreleme siyaseti, daha keskin ve tezli hale geliyor. Memleketler arası güvenlik ve işbirliği mimarisi parçalanıyor. Rusya ‘doğrudan tehdit’ ve Çin ‘stratejik rakip’ olarak ilan edildi.”
“Çin’in Ukrayna’da krizin tahlilinde yapan rol oynama isteğinden memnunuz”
Ukrayna’da meydana gelen olaylarla kontaklı olarak Çin’in istikrarlı çizgisi nedeniyle, olayların art planını ve gerçek nedenlerini anladığı için minnettar olduklarını kaydeden Putin şöyle devam etti:
“Çin’in krizin tahlilinde yapan bir rol oynama istekliliğini memnuniyetle karşılıyoruz. Çinli dostlarımız üzere biz de Birleşmiş Milletler tüzüğüne katı bir formda uyulmasından ve insancıl hukuk da dahil olmak üzere milletlerarası hukuk normlarına hürmet gösterilmesinden yanayız. NATO bloku tarafından kabaca ihlal edilen güvenliğin bölünmezliği unsuruna bağlıyız. Global nükleer güvenliği baltalayabilecek sorumsuz ve basitçe tehlikeli hareketler konusunda derin kaygı duyuyoruz. Kaldırılması gereken gayrimeşru tek taraflı yaptırımlar kabul edilemez.”
“Rusya, Ukrayna’da siyasi ve diplomatik tahlile açık”
Rusya’nın Ukrayna krizinin siyasi ve diplomatik tahliline açık olduğunun altını çizen Putin, Nisan 2022’de barış müzakerelerini kendilerinin sonlandırmadığını söyledi. Putin, “Barış sürecinin geleceği, hakim jeopolitik gerçeklerin dikkate alınarak önemli bir müzakereye hazır olunmasına bağlıdır.” açıklamasında bulundu.
NATO’nun Asya-Pasifik bölgesine girmeyi amaçlayarak faaliyetlerine global bir boyut kazandırmaya çalıştığını da lisana getiren Putin, kimi güçlerin Avrasya alanını “özel kulüpler” ve askeri bloklar zincirine bölmeyi başaramayacağını tabir etti.
KAYNAK : Bloomberg HT
