Antalya’nın Aksu ilçesinde Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Ziraat Fakültesi’nin yaptığı ekimler, kuraklık nedeniyle 1 ay ertelendi.
2021’nin Kasım ayı ortalarında gerçekleştirilen buğday ve mısır ekimi, 2022’de lakin Aralık ayı ortalarında yapılabildi.
Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Dursun Büyüktaş, “Son birkaç yılda beklediğimiz toprak nemi olmadığı için aralık ayının ortasına kadar kaydı” dedi.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün datalarına nazaran; 2022’nin Aralık ayı, son 52 yılın ‘en sıcak aralık ayı’ olarak kayıtlara geçti. İklim değişikliği sayılara yansırken, buna bağlı kuraklık, ziraî eserleri de etkiledi. Toprağın ekime uygun hale gelmemesi nedeniyle tarımsal eserlerin ekim tarihleri ötelendi.
Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nin, Antalya’nın Aksu ilçesinde ekim yaptığı 1084 dekar alandaki ziraî faaliyetler, 2021’e nazaran 1 ay gecikti. 2021’nin Kasım ayı ortalarında gerçekleştirilen buğday ve mısır ekimi, 2022’de lakin Aralık ortalarında yapılabildi.
‘SUYUN ALTERNATİFİ YOK’
AÜ Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Erkan, iklim değişikliği ve kuraklığın tesirlerinin tarımda aksilikler yaşatmaya başladığını söyledi.
Erkan, “Tarım için toprak, su ve ışık, diye 3 temel öğe vardır. Hem toprağın hem ışığın alternatifleri bulunabildi fakat suyun alternatifi yok. Uzun vakittir lisana getirdiğimiz hususlar, günümüzde hissedilir hale gelmeye başladı. İklim değişiklikleri yalnızca kuraklık manasında kahır yaratmayacak. Vaktinde üretimin yapılamaması, üretim devrinin kaymaları sonucunda ziraî üretimde yaşanabilecek aksilikler da olacaktır. Gelecekte de ziraî üretim, bilgi ve bilim kullanarak yapılabilecek bir üretim biçimi olacaktır” dedi.
‘1 AYDA DÜŞECEK YAĞIŞ, 1-2 SAATTE DÜŞECEK’
Kuraklık riskinin her geçen yıl artacağını belirten Antalya Ziraat Mühendisleri Odası Lideri ve AÜ Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Dursun Büyüktaş da “Küresel sıcaklık artışına bağlı olarak yağışların düşme formu değişecek. Evvelce kar formunda düşen yağışlar, yağmur formunda düşmeye başlayacak. Onlar da ekstrem biçimde 1 ayda düşecek yağış, 1- 2 saatte düşecek. Bu yağışların da yararı değil ziyanı olacaktır. Bu sene ziyadesiyle kurak geçti. Bundan sonraki yıllarda kuraklık riski, olmaya devam edecek” diye konuştu.
KONYA OVASI İÇİN DE UYARI
Mevsimlerde kayma beklendiğini söyleyen Prof. Dr. Büyüktaş, “Ülkemizde hububat tarımının yüzde 85’i, kuru şartlarda yapılmakta. Yağış olursa hububat, buğday verimimiz yüksek oluyor. Kuraklığa bağlı olarak toprağın tava gelmesi gecikecektir. Mevsimlerde bir kayma bekleniyor. Irmakların akışlarında pik devir nisan ayıyken; tahminen bu 1 ay daha ileri gidecek. Ekim ayının ortalarında buğday ekimi yapılırdı. Son birkaç yılda beklediğimiz toprak nemi olmadığı için aralık ayının ortasına kadar kaydı. Beklenen yağışlar gerçekleşmediği için bilhassa Konya Ovası’nda 2023 rekoltesinde en az yüzde 40 randıman düşüklüğü olacak” dedi.
100 LİTRE SUYUN 51’İ BOŞA GİDİYOR’
Kuraklık aksiyon planlarının hazırlanıp, hemen devreye sokulması gerektiğini belirten Prof. Dr. Büyüktaş, “Kuraklığa destekli, suyu daha az tüketen bitkilerin geliştirilmesi gerekecek. Suyu çok kullanan bitkiler için ekim deseninde bir değişiklikler olabilir. Mevcut suyu daha verimli kullanmamız lazım. Sulamaların yüzde 85’i yabanî halde yapılıyor. Bu halde yapılan sulamada 100 litre suyun 51 litresi, hiçbir katkısı olmadan boşa gidiyor. Şu an 6,8 milyon hektar alan sulanıyor. Bunun 1,3 milyon hektarı eski tesislerle sulanıyor. Bu tesislerin rehabilite edilmesi gerekiyor. Çiftçinin bu süreçte desteklenmesi gerekiyor” diye konuştu. (DHA)
KAYNAK : Sözcü
