21 Aralık 2021’de devreye alınan Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) uygulaması her ne kadar cazibesini yitirmiş olsa da geçen yıl TL’nin bedel kaybının yüzde 30 oranında kalmasını sağladı. TL dolara karşı verdiği bu kayıpla Arjantin Pesosu’ndan sonra en büyük kaybı veren gelişen ülke para ünitesi oldu. KKM’nin devreye girmesiyle 2022 yılında bireylerin TL ve döviz hesaplarındaki istikrarlar de değişti. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Fintürk bilgileri KKM’nin devrede olduğu 31 Aralık 2021 ile 30 Eylül 2022 tarihlerini kapsayan 9 aylık devirde 81 ilin tasarruf mevduat hesaplarındaki değişimi incelemeye imkan sağlıyor.
DOLARİZASYONDA AKSARAY
Buna nazaran 80 vilayette döviz hesaplarında düşüş gözlenirken, yalnızca Antalya’da yüzde 2.8 oranında yükseliş olduğu hesaplandı. TL tasarruflarda ise 81 ilin hepsinde en az yüzde 45 olmak üzere yüzde 119’a kadar artışlar gözlendi. TL tasarruf büyüklüğü yüzde 119 artışla 2 milyar liradan 4.4 milyar liraya ulaşan Kırşehir liralaşmada birinci sırada yer aldı. Yozgat’ta ise bankalardaki TL tasarruflar yüzde 112 artışla 2.4 milyar liradan 5.1 milyar liraya çıktı.
Her iki kentte de döviz hesaplarında ise yüzde 15’e varan düşüşler gözlendi. Nevşehir’de TL tasarruf mevduatı büyüklüğü yüzde 109 artışla 2.3 milyar lira düzeyinden 4.8 milyar liraya çıktı. Nevşehir’de döviz mevduatlarda yüzde 14.6 azalış hesaplanırken, bu değişim kentteki dolarizasyon oranının yüzde 75’ten yüzde 63’e gerilemesine yol açtı. Aksaray ise 9 ay evvel yüzde 75 olan dolarizasyon oranını yüzde 64’e geriletse de liderliğini sürdürdü.
İstanbullunun TL’si yüzde 84 arttı
BDDK’nın Fintürk datalarına nazaran TL tasarruf mevduatı en yüksek kent 674 milyar lira ile İstanbul. Bu kentte TL tasarruf hacminde 9 ayda yüzde 85 artış oldu. İstanbul’da Eylül 2022 prestijiyle 58.9 milyar dolar olarak hesaplanan döviz tasarruf mevduat hacmi ise Aralık 2021’e nazaran yüzde 11.3 düşüşe işaret etti. İkinci sıradaki Ankara’da ise TL tasarruf mevduat hacmi 83.8 artışla 171.9 milyar liraya ulaşırken, döviz tasarruf mevduatı yüzde 15.4 düşüş göstererek 11.6 milyar dolara geriledi. Merkez Bankası datalarına nazaran yurt içi yerleşiklere ilişkin toplam döviz mevduat hacmi 1 yıllık müddette parite tesirinden arındırıldığında 41 milyar dolar azaldı. Bireylerin döviz mevduatlarında 28.7 milyar dolar, şirketlerin döviz mevduatlarında ise 12.3 milyar dolar düşüş oldu.
KAYNAK : Sözcü
