Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Kasım 2022 devri sonuçları açıklandı.
Eşik paha olan 50’nin üzerinde ölçülen tüm sayıların dalda güzelleşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına nazaran, ekimde 46,4 olan manşet PMI, kasım ayında 45,7’ye düştü.
Böylece imalat PMI üst üste dokuzuncu ay eşik kıymet 50’nin altında kaldı. Faaliyet şartlarında gözlenen bozulma, 2020 yılı başlarında yaşanan birinci Covid-19 dalgasından bu yana görülen en besbelli seviyede gerçekleşti.
İÇ VE DIŞ TALEP ZAYIFLIYOR
Son PMI anketindeki en dikkat alımlı gelişme, talebin hem iç hem de dış piyasalarda gösterdiği zayıflık oldu.
Buna bağlı olarak toplam yeni siparişler ve yeni ihracat siparişleri son iki buçuk yılın en besbelli ivme kaybını sergiledi. Yeni ihracat siparişlerinde talep düşüşünün ana kaynağı olarak ABD ve Avrupa ön plana çıktı.
Firmalar, imalat sanayi üretimindeki yavaşlamada ana ihracat pazarlarındaki talep yetersizliğinin tesirli olduğunu bildirdi. Üretimdeki yavaşlama eğilimi de 12. aya ulaştı.
Kasımda girdi maliyetleri enflasyonu keskin yavaşlama kaydetti ve girdi fiyatlarındaki artış son üç yılın en düşük suratında gerçekleşti. Ham unsur fiyatlarındaki yükseliş ve liradaki bedel kaybı, maliyetlerin artmasında tesirli olurken düşük girdi talebi ise enflasyonu sınırlayıcı tesirde bulundu.
İSTİHDAMDA HUDUTLU ARTIŞ
Girdi talebindeki zayıflık tıpkı vakitte tedarikçi performansında da bariz bir güzelleşmeyi beraberinde getirdi. Hakikaten teslimat sürelerindeki düşüş, Temmuz 2005 hariç olmak üzere anket tarihinin en besbelli seviyesinde gerçekleşti.
Girdi maliyetlerindeki düşüş trendine paralel olarak kesin eser fiyatları enflasyonu da sürat kaybetti. Kasımda eser fiyatlardaki artış güçlü olmakla birlikte ağustostan bu yana en düşük düzeyinde kaydedildi.
Son olarak, iki aylık gerilemenin akabinde istihdam kasımda yine artışa geçti. Öte yandan kelam konusu artış hayli hudutlu gerçekleşti.
TEDARİKÇİ TESLİMAT MÜDDETLERİNDE EN SERT İKİNCİ DÜŞÜŞ
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket bilgileri hakkında değerlendirmede bulunan S&P Küresel Market Intelligence İktisat Yöneticisi Andrew Harker, global imalat sanayi talebindeki zayıflığın Türk imalatçıları açısından yol açtığı zorluklarla birlikte kasım ayında üretim ve yeni siparişlerin yavaşlama kaydettiğini söyledi.
Özellikle girdi maliyetleri enflasyonunun son üç yılın en düşük seviyesine gerilemesine dikkat çeken Harker, “Tedarikçilerin teslimat müddetlerinde ise 2005 yılına uzanan anket tarihinin en sert ikinci düşüşü yaşandı” dedi.
