[ad_1]
‘Türkiye’nin iktisadının sorumlusu benim ben!’ diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, seçim sonrası enflasyonu tek haneye indirmeyi vaat ediyor lakin seçim periyoduna girilen son bir ayda artırımlar tam gaz devam etti.
Fiyatlardaki bir aylık değişimin yanı sıra, kimi eserlerin fiyatlarında başkanlık sistemine geçildiği 2018’den bu yana neredeyse 10 kata kadar artışlar yaşanması dikkat çekiyor.
Mevcut iktidar seçim sonrasına yönelik geçmiş yıllarda verdiği iktisat kelamlarını büyük ölçüde tekrarlarken, seçim periyoduna girilen son bir ayda besin fiyatlarındaki artış daha da hızlandı.
Sozcu.com.tr olarak nisan ayının başlarında hazırladığımız 30 temel eserden 11’inin geçen bir ay içinde yüzde 5 ila yüzde 45 aralığında zamlandığını gözlemledik.
Bir zincir marketin fiyatlarını temel alarak hazırladığımız tabloya nazaran, en yüksek artış kırmızı et eserleri ile peynir, çay ve salçada yaşandı.
Türkiye’nin başkanlık sistemine geçtiği 2018 seçimlerinden bu yana ise, temel eserlerde yüzde 818’i aşan artışlar kelam konusu.
‘YETKİ VERİN, GÖRECEKSİNİZ’ DEMİŞTİ, FİYATLAR KATLANDI
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 2018’deki başkanlık seçimleri öncesi ekonomik türbülansı hatırlatarak “24’ünde siz bu kardeşinize yetkiyi verin, ondan sonra bu faizle şunla bunla nasıl uğraşılır göreceksiniz” demişti.
Erdoğan’ın yetkiyi aldıktan ve Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçilmesinden sonra çarşı pazardaki artırımlar katlanarak arttı.
Örneğin, sütün litre fiyatı başkanlık seçimleri öncesinde 2,50 TL iken 5 yıl içinde 7 kattan fazla zamlanarak 18,50 TL’ye yükseldi. Fakat bunlar, market markalı sütlerin fiyatı… Ülke genelinde yaygın markalı bir litre süt fiyatları ise 22 liradan başlayıp 27 liraya kadar çıkıyor.
600 gram beyaz peynirin fiyatı başkanlık seçimleri öncesindeki Haziran 2018 devrinde 13,85 TL iken 2023 Mayıs prestijiyle 140 liraya ulaşmış durumda.
5 yıl içinde kuruyemiş fiyatlarında yüzde 300, kırmızı et fiyatlarında 547 ila yüzde 818 aralığında artırımlar görüldü.
SEÇİM DEVRİNE GİRİLDİ, ARTIRIM YAĞMURU SÜRÜYOR
Seçim devrine girilen son bir aydaki fiyat değişimlerine bakıldığında ise, kıyma, incik, sosis ve salamdan süt eserlerine, çay ve salçadan kuruyemişe birçok eserde yaşanan fiyat artışlarının, en çok kırmızı et eserlerinde görülüyor.
Nisanda 250 gram sucuğun 105 TL olduğu markette, birebir marka ve tıpkı gramaj eserin mayısta 153,50 TL’ye çıktığı görüldü. 430 gram sosis fiyatı 100 liradan 120 liraya çıkarken, kuzu inciğin kilosu 296 TL’den 343 TL’ye yükseldi.
Kilosu 55 liradan 75,50 TL’ye çıkan bir kilo çay, bir ay içinde yüzde 37,2 oranında zamlanırken, bir kilo eski kaşar bir ayda 185 liradan 240 liraya; 830 gram salça ise 27 liradan 32 liraya yükseldi.
Mayıs ayında kuruyemiş fiyatları değişim gözlemlenmezken sadece ceviz fiyatlarında yüzde 8,6’lık artışın yaşanması ise dikkat çekti. Buna nazaran, 150 gram iç ceviz 29,90 liradan 32,50 liraya çıktı.
DANA ETİNDEKİ ARTIŞ AYLARDIR DURMADI
TZOB datalarına nazaran, nisan ayında marketlerde fiyatı en fazla artan eser yüzde 41,9 ile patates olmuştu. Bu eserdeki fiyat artışını yüzde 24,9 ile havuç, yüzde 18,7 ile kuru soğan, yüzde 11,5 ile dana eti,yüzde 11,2 ile kuzu eti takip etmişti.
Patatesteki artırımın nedeni ‘geçiş devri olması’ olarak açıklayan TZOB, Nevşehir ve Niğde’deki patates arzında sona gelinmesi ile Adana’da hasadın yeni başlamasının da bu artırımlarda tesirli olduğunu açıklamıştı. Et fiyatlarındaki yükselişin nedeni olarak da ‘arz ve talepteki değişimin’ tesirli olduğu belirtilmişti.
Dana eti, TÜİK bilgilerinde de artırım şampiyonu olmuştu. TÜİK’e nazaran, mart ayında fiyatı en çok artan eser, aylık yüzde 19,9 artışla dana eti olurken bu eser yılbaşından bu yana yüzde 60 zamlanmıştı.
Sene başında kilosu 180 lira olan kıyma, mayıs ayı prestijiyle 350-400 TL’ye ulaştı.
Fiyatlardaki artıştan rahatsız olduklarını belirten Türkiye Kasaplar, Besiciler Et ve Et Eserleri Esnaf ve Sanatkarları Federasyonu Bölge Başkanvekili Veysel Günal bile, ‘zamların otomatiğe bağladığını’ belirtmişti.
Artış,Seçim,Ürün,Bir Ay,Zam,Fiyatlarında,Fiyatlar,Liradan,Liraya,Gram,Tl’ye,Ürünleri,Kilo,Başkanlık,Eti,Zamlar
Haber Kaynak : Sözcü
[ad_2]
