[ad_1]
Emre ERGÜL
Ekonomik krizle boğuşan Güney Amerika ülkesi Arjantin’le “Peronizm” bitti, “Liberteryenizm” başladı. Devlet başkanlığı seçiminin ikinci cinsini, oyların yüzde 56’sını alan çok sağcı ekonomist Javier Milei kazandı. Birinci çeşitte yüzde 30 oy alan Milei, pazar günkü ikinci cinste oyunu 25 puan artırarak, oyların yüzde 44’ünü alan “Peronist” ittifakı adayı olan İktisat Bakanı Sergio Massa’ya, anketleri yanıltarak 12 puan fark attı.
53 yaşındaki Milei, 13 Ağustos’taki ön seçimlerde de yüzde 30 oy alarak tüm anketleri şaşırtmıştı. Buenos Aires’te destekçilerine seslenen Milei, ülke tarihinde yeni bir sayfa açtıklarını belirtti: “Çöküş modelinin sonu geldi, artık geriye dönüş yok. Nereden gelirse gelsin, yeni Arjantin’e katılmak isteyen herkes memnuniyetle karşılanacak. Şiddete başvuranlara, nizamı bozanlara yer yok. Kanunları uygulamada amansız olacağız.”
“Devletin ‘yoksullaştırıcı’ modeli her yerde sona erdi. Arjantin’de çöküşün sonu bugün başlıyor ve bugün ülke tarihinde yeni bir sayfa açıyoruz. Devletin paylaşacak bir ganimeti olduğu fikri son buluyor. Arjantin’in yine inşası başlıyor.” Kendisini “anarko-kapatlist” olarak tanımlayan Milei’yi dinlemeye gelenler, Arjantin bayrakları salladı ve “özgürlük” sloganları attı. 50 yaşındaki muharrir Nacho Larranaga’nun “Peronizmden bıktık.
Milei tanınmayan biri, yanlışsız. Ancak hırsız yerine mecnun olması iyidir” kelamları geceye damgasını vurdu. Binlerce destekçi, Larranagu’nun “hırsız-deli” cümlesini toplumsal medyada etiketledi. Arjantin’de 2027’ye kadar devlet lideri vazifesini yürütecek olan Milei, 10 Aralık’ta vazifesi mevcut Devlet Lideri Alberto Angel Fernandez’den devralacak.
Liberteryenizm nedir?
Liberteryenizm, her bir insanın, hayatını istediği formda yaşama hakkına sahip olduğu sürece diğerlerinin haklarına hürmet duyacağı inancıdır. Liberteryenizm, negatif özgürlük fikrini savunan siyasi akım olarak nitelendirilir.Liberteryenler, özgürlüğü koruyan siyasal sistemi savunur.
Özgürlüğe yönelik en büyük tehditin devletten yana geldiğini düşünen liberteryenler, devletin gerekli olup olmadığını tartışır. Liberteryenizme nazaran, her insan kendi hayatının sahibidir. Beşerler nasıl yaşayacaklarına, kendi hür iradeleri ile karar vermektedir.
Popüler manada,otoriterlikile zıt manada kullanılır. Liberteryenlerotoritevedevlet iktidarıkonusunda tıpkı şüpheciliği paylaşırlar, fakat kimileri mevcutekonomikvepolitik sistemleremuhalefetlerinin kapsamı konusunda farklılaşır. Çeşitli liberteryen fikir okulları, devletin ve özel iktidarın legal fonksiyonlarına ait bir dizi görüş sunar ve ekseriyetle zorlayıcı toplumsal kurumların sonlandırılmasını yahut tasfiye edilmesini ister.
“Ölen köpeğim Conan’dan telepati ile tavsiyeler aldım”
El Pais gazetesine nazaran, Milei için “Barbar Conan” sinemasından etkilenip “Conan” ismini verdiği köpeğinin yeri başkaydı: “Conan, 2017’de öldüğünde Milei, bir medyuma gidip telepati usulüyle Conan’la irtibat kurdu. Ondan tavsiyeler aldığını argüman ediyordu. Milei, ‘Conan’la, evvelki hayatımda, 2 bin yıl evvel, Kolezyum’da gladyatör ve aslan olarak karşılaştık. Gelecekte güçlerimizi birleştireceğimiz için o gün birbirimizle savaşmadık’ demişti. Milei, 2018’de Conan’ı klonlatmak için 50 bin dolar ödedi ve 4 yavrusu oldu!”
Milei kazandı Bitcoin yüzde 3 arttı
Milei’nin zaferi, açık dayanak verdiği Bitcoin’i artırdı. Kripto para, son 24 saatte yaklaşık yüzde 3 artışla 37 bin 350 dolara yükseldi.
Milei’ye nazaran, Papa “pis bir solcu!”
İsrail destekçisi olan Javier Milei, Katolik yetiştirilmesine karşın, Yahudilik’e ilgi duyduğunu belirtmişti. Bir hahamı kendisine danışman atayan Milei, birinci fırsatta Yahudi olacağını belirtmişti. Milei’nin tarihe geçen iki çıkışı; Papa için “Pis solcu,” Amerikan mafya başkanı Al Capone için de “Kahraman” demesi olmuştu.
Keskin mizah anlayışı!
Herkes, Milei’nin vaatlerini yerine getirip getirmeyeceğini tartışırken, Amerikan Fox TV şu savda bulundu: “Kesinlikle ekonomiyi dolarize etmeyecek ya da Merkez Bankası’nı bir gecede kapatmayacak. Lakin dünyaya kendi tabiriyle ‘liberal özgürlükçülük’ vizyonunu sunmaya çalışırken, Arjantin halkına ve dünyaya iki yarar sağlayacak: Keskin bir mizah anlayışı ve keskin bir politik zekâ!”
“Deli” lakabını lisede taktılar
Milei’nin hayatını kaleme alan İspanyol El Pais gazetesine nazaran, Milei’nin “El Loco”luğu lisede başladı: “Babası otobüs sürücüsü, annesi evhanımıydı. Aile içi şiddetin yaşandığı bir konutta büyüdü.
Anne ve babasından daima dayak yerdi. Yalnızca babaannesi ve kızkardeşi Karina’nın dayanağını alıyordu. Agresif ve sıradışı çıkışları nedeniyle okulda ‘El Loco (Deli)’ olarak anılıyordu. Lisede bir futbol kadrosunda kaleci olarak oynadı, Rolling Stones müziklerini cover yapan bir rock kümesinde çaldı.
Ancak etrafında kimse, bir arkadaşı bile yoktu. Buenos Aires’teki Belgrano Üniversitesi’nde lisans ve yüksek lisansı eğitimini tamamladı, çeşitli özel kuruluşlarda iktisat danışmanlığı vazifesinde bulundu. Milei, 2018’deki bir röportajında, ‘Onlar benim için çoktan öldü’ dediği ebeyveynleriyle görüşmediğini belirtmişti.”
Yıllık enflasyon 3 yılda uçtu
Milei’yi bekleyen 5 büyük sorun
1-Uluslararası Para Fonu’na (IMF) ödenmesi gereken 44 milyar dolarlık borç.
2-Yüzde 140’ı aşan yıllık enflasyon.
3-Kemer sıkma siyasetleri.
4-Ulusal para ünitesi pesonun dolar karşısında devalüe olması.
5-Yüksek işsizlik oranı.
Neler vaad etmedi ki…
– “Arjantin Merkez Bankası kapatılacak.”
-“Ulusal para ünitesi pesonun yerine dolara geçilecek.”
– “Bazı kamu şirketleri özelleştirilecek.”
-“Özel şirketler üzerindeki vergi yükü azaltılacak.”
-“Kamu harcamaları kısılacak.”
-“Bazı bakanlıklar kapatılacak. “
– “Silaha erişim kolay olacak.”
– “Organ ticareti özgür bırakılacak.”
-“Emeklilik maaşlarına ayrılan fonlar azaltılacak.”
– “Sosyal yardımlar kademeli olarak düşürülecek.”
-“Okullardan cinsellik eğitimini kaldıracağım.”
-“Adli sicili bozuk yabancıları ülkeye almayacağım, hatalı yabancıyı sınırdışı edeceğim.
İlk kutlayanlar Trump ve Bolsonaro oldu
Uluslararası basın, Javier Milei’yi politik olarak “yeni Trump” ya da “yeni Bolsonaro” olarak görüyor. Gerçekten, birinci kutlayanlar da onlar oldu.
-Eski ABD Lideri Donald Trump: “Bütün dünya izliyordu! Seninle çok gurur duyuyorum. Ülkenizi bilakis çevirecek ve Arjantin’i nitekim tekrar şahane yapacaksınız!”
-ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken: “Ortak kıymetler ve çıkarlara dayalı ikili işbirliğini sürdürmeyi sabırsızlıkla bekliyoruz.”
– Eski Brezilya önderi Jair Bolsonaro: “Güney Amerika’da umut tekrar parlıyor. Bu hoş rüzgârlar Amerika Birleşik Devletleri ve Brezilya’ya ulaşsın ve böylelikle dürüstlük, ilerleme ve özgürlük hepimize geri dönsün.”
“4 ayaklı çocukları” olan köpeklerine teşekkür etti
Evlenmemiş ve çocuğu olmayan Javier Milei, seçimden evvel kızarkadaşı Fatima Florez’le “Madam Butterfly” operasını izledi. Seçim gecesinde ise Florez yerine, “4 ayaklı çocuklarım” dediği köpeklerine teşekkür etti. Milei’nin köpek sevgisi daha evvel de tartışıldı. Biri, “Milei, 8 köpeği ve kızkardeşiyle uyuyor” dediğinde Milei, “8 değil, 5 köpeğim var” cevabımı vermişti.
Dünya
HABER İÇERİĞİ : Dünya
[ad_2]
