Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Ortaş, Kahramanmaraş merkezli büyük sarsıntıların yaşandığı bölgelerin tarım topraklarına çok yakın pozisyonlarda olduğunu belirtti.
Prof. Dr. Ortaş, buralarda yıkılan binaların altındaki iş yerlerinde kimyasal ilaç, gübre, hatta kimi ekipmanlarda radyoaktif gerece kadar gidecek metal içeren hususların de ayıklanmadan hafriyatlara karıştığına dikkat çekti.
Yıkım anının yanı sıra üzeri açık araçlarda taşınan molozların da rüzgarın tesiriyle bölgede toz bulutlarına neden olduğunu lisana getiren Prof. Dr. Ortaş, bu ağır kimyasalların bitkilere ve toprağa ulaştığını, sucul ortama karışması durumunda da besin zinciri yoluyla içme suyuna ve sofralara kadar ulaşabileceğini belirterek, yapılması gerekenler konusunda da ihtarlarda bulundu.
Ağır kimyasalların toprak canlılarına, toprağın kalitesini, verimliliğini, üzerinde yetişecek bitkinin gelişmesini olumsuz etkileyeceğini vurgulayan Prof. Dr. Ortaş, şöyle konuştu:
*İlkbahar mevsimi bitkilerin en süratli çalıştığı, en çok fotosensez yaptığı devir. Bu mevsimde yeni bitkiler çıkıyor.
*Birçok yerde bilhassa sebzelerin, meyvelerin dikim periyodu. Bu bitkiler süratli bir biçimde yapraklarını açarak fotosentez yapıyor. Hakim rüzgarlar o tozları taşır ve bu bitkilerin yapraklarının üzerine dökülürse o vakit bitkilerin çalışması engellenir.
*Çünkü güneş ışıklarını, atmosferdeki karbondioksiti bitkiler yapraklarının yüzeyiyle alarak besin üretiyorlar.
*Onların üzerine bu tozlar birikirse bir de o tozlar yakıcı ise asbest, çimento üzere şeyler sabaha karşı oluşan çiğin de üzerine yağmasıyla bitkilerin yapraklarında yanmalar, zedelenmeler, yıpranmalar olur.
HARFİYAT UYGUN DEPOLANMALI, TOKSİK OLANIN ÜZERİ KAPATILMALI
Bu etkenlerin zerzevat ve meyvelerde randıman düşüklüğüne neden olacağına dikkat çeken Prof. Dr. Ortaş, şöyle konuştu:
*Tüm bu nedenlerle bitkinin sıhhati, büyümesi, gelişmesi olumsuz etkilenecek.
*Bu da doğal olarak çok büyük bir oranda mutlak suretle randımana yansıyacak ve yüzde 30’lara kadar randımanı düşürecektir.
*Düşüşün oranı, toprağa karışan kimyasalın ya da bitkinin üzerine dökülen tozların içerisindeki gerecin niteliğine bağlı olarak değişir.
*Bu tesirleri önlemek için hafriyatın ıslatılması, uygun yere götürülmesi, çok toksik olanların ise büyük plastikler ya da kimi yerlerde topraklarla üzerinin kapatılarak, bunların çeşitli yollarla diğer alanlara taşınmasının engellenmesi gerekir. (DHA)
KAYNAK : Sözcü
