Kamu İktisadi Teşebbüslerinin (KİT) brüt satışları, 2021’de bir evvelki yıla nazaran yüzde 106,2 artışla 331,4 milyar liraya çıktı. KİT’lerin toplam etkin büyüklüğü ise tıpkı devirde 55,8 artarak 483,4 milyar lira oldu.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2021 yılına ait Kamu İşletmeleri Raporu’nu açıkladı.
Buna nazaran, geçen yıl sonu prestijiyle Bakanlığın portföyünde toplam 19’u KİT, 4’ü kamu bankası ve 8 öteki kuruluş olmak üzere toplam 31 kamu işletmesi yer aldı. Performans açısından değerlendirildiğinde 2021 yılında KİT sisteminin brüt satışları 2020 yılına kıyasla yüzde 106,2 artışla 331,4 milyar liraya ulaştı. Brüt satışlardaki artış, yüklü olarak BOTAŞ’tan kaynaklandı.
KİT sistemi, 2021 yılını yaklaşık 11,1 milyar lira faaliyet ziyanı ile kapattı. Kelam konusu faaliyet ziyanının oluşmasında, brüt satışları bir evvelki yıla nazaran yüzde 106,2 artarken, satış maliyetlerinin yüzde 131,3 artması tesirli oldu. Vergi ve yasal yükümlülüklerinin akabinde sistemin 2021 yılı periyot net ziyanı 24,3 milyar lira olarak gerçekleşti.
KİT’LERİN BİLANÇO DURUMU
KİT sisteminin toplam faal büyüklüğü 2021’de bir evvelki yıla nazaran yüzde 55,8 artışla 483,4 milyar liraya yükseldi. Geçen yıl etkin büyüklüğünün gayri safi yurt içi hasılaya (GSYİH) oranı ise yüzde 6,7 olarak hesaplandı. Faal büyüklükteki artış da yüklü olarak dönen varlıklardaki artıştan kaynaklandı.
Toplam öz kaynak büyüklüğü 2021’de yüzde 8,8 artışla 194,7 milyar liraya çıktı.
Bazı KİT’lerin nominal sermayelerinde yapılan artışlar sonucunda KİT sisteminin toplam nominal sermayesi 2020 yılına nazaran yüzde 49,5 artış gösterdi ve 350,2 milyar liraya yükseldi. Bu KİT’lerin ödenmiş sermayelerindeki artış ise KİT sisteminin toplam ödenmiş sermayesini yüzde 37,8 artırarak 258 milyar liraya çıkardı.
KİT sisteminin pasif yapısı incelendiğinde, yabancı kaynakların öz kaynaklara oranla daha fazla olduğu dikkati çekti.
Öz kaynaklar, toplam pasifin yüzde 40,3’ünü oluştururken yabancı kaynakların oranı yüzde 59,7 olarak belirlendi.
İSTİHDAM SARFİYATLARI ARTTI
KİT’lerde 2001 yılında yaklaşık 165 bin 359 bin kişi istihdam edilirken, bu sayı giderek azaldı. 2021’de istihdam edilen kişi sayısı 99 bin 378 bin düzeylerine indi.
Portföydeki KİT’lerin toplam istihdam sarfiyatları, kelam konusu devirde, yüzde 23,5 artışla 17,3 milyar liraya ulaşırken, gelir tablosuna yansıtılan toplam KİT satış ve faaliyet masraflarının yüzde 5,1’i istihdam sarfiyatından oluştu.
Bu ortada, KİT’lerin bünyesindeki bir çalışanın patrona maliyeti 2021’de memurlar ve kontratlı işçi için aylık ortalama 12 bin 259 lira ve personeller için aylık ortalama 16 bin 407 lira oldu. (AA)
