14 Mayıs‘ta yapılacak seçimlere bir aydan daha az bir müddet kala tüm gayretlere karşın doların 20 lirayı aşması iktisat idaresinin en büyük handikapı oldu. Dövizdeki yükseliş ve derinleşen ekonomik kriz hasebiyle seçim tarihini yaklaşık bir ay öne alan iktidarın maksadı dövizi denetim altına almaktı. Lakin kuru denetim edebilmek için devalar giderek tükeniyor. Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Tayyip Erdoğan’ın seçim kararını imzaladığı 10 Mart’tan bu yana dolar yüzde 7 yükseldi. Üstelik, TCMB bankaların döviz süreçlerini kısıtladıkça, bireylerin ve şirketlerin döviz süreçleri için Kapalıçarşı’daki döviz ofislerine yönelmesiyle ikili kur tehlikesi de ortaya çıktı.
OYUN BİTMEK ÜZERE
Örneğin; dün bankaların kotasyonu 19.40 lira düzeylerini gösterirken, hür piyasa dolar dün 20.35 lirayı gördü. Artık seçime bir iki aydan az bir müddet kala iktidarın, sandığa kadar yeni bir kur atağı yaşanmadan ilerleyip ilerleyemeyeceği merak ediliyor. İktisatçı Prof. Dr. Yalçın Karatepe, “Baskılanan kur güç biriktiriyor, biriken bu gücün bir yerden açığa çıkma durumu olacak. Seçimden sonra göreceğiz, sandıktan kimin çıkacağı dolara istikamet verecek” dedi.
Murat Kubilay
Ulusulararası finans uzmanı Dr. Murat Kubilay ise 14 Mayıs tarihine kadar durumun sürdürülmesinin artık çok sıkıntı olduğunu belirterek, “Daha evvel birinci cinse kadar baskılarlar lakin ikinci çeşide kalırsa işler tatsızlaşır diyorduk. Lakin rekor dış ticaret açığı, sarsıntı tesiri ve yatırımcı algısıyla seçimlere kadar istikrar sürdürülemeyecek” dedi.
Kubilay, “Dışarıdan siyasi ve ticari ödünlerle yeni para gelmezse, tek adam rejiminin gerçek sonucunu seçimden evvel göreceğiz. Para yoksa kısıtlamalar artacak; bunun sonucunda da iktisat duracak ve seçmen algısı bozulacak. Oyun bitmek üzere. Bayramdan sonra her şey belirginleşir” değerlendirmesini yaptı.
İkinci tıp düşünceli olur
Prof. Dr. Cem Başlevent
Doların 1.5 yıl evvel tek hanelerde olduğunu ve o vakitler şimdiki kur seviyesinin hayal bile edilmediğini hatırlatan Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Başlevent, “Seçimden evvel şok yaşanmaması için döviz rezervlerinin kullanılacağını ve bankaların TL mevduata yüksek faiz vermesinin teşvik edileceğini öngörebiliriz.14 Mayıs’a kadar yönetim edilse dahi, seçim ikinci cinse kaldıktan sonra ne olacağını öngörmek güç” dedi.
Prof. Dr. Yalçın Karatepe
Seçimi kazanan istikamet verir
İktisatçı, Prof. Dr. Yalçın Karatepe, doların seçmen davranışı üzerinde çok büyük tesirinin olduğunu belirterek “Dövize olan talep iktidarın seçime kadar işini zorlaştıran ana faktör. Vatandaşın AKP iktidarının devamı halinde doların yükseleceği tarafındaki beklentisi çok yüksek. İktidar değişiminde ise sonlu bir artış beklentisi var. Kur hareketinde en temel faktör sandıktan kimin çıkacağı olacak” dedi.
Doları frenlemek için Merkez’den 2 yeni hamle
Doların hür piyasada 20 lirayı aşmasından sonra döviz kurlarını denetim altında tutmak için harika bir efor harcayan Merkez Bankası’nın (TCMB), döviz süreçlerine yönelik sınırlamaları artırıyor. Bloomberg’den Kerim Karakaya’nın bahse yakın kaynaklara dayandırdığı haberine nazaran, TL üzerindeki baskıyı hafifletmek maksadıyla TCMB, bankaların, bankalar ortası piyasada yaptıkları döviz alımlarına günlük ölçü sınırlaması getirdi.
MAKAS AÇILIYOR
Günlük limitler, banka bazlı olarak belirlenirken, Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) eseri kapsamındaki gereksinimleriyle ilişkilendirildi. Ayrıyeten bankalardan, döviz alım süreçlerini saat 13.00’a kadar tamamlamaları bu saatten sonra hür piyasada döviz almamaları istendi. Günlük limitler ve genişleyen bankaların uyguladığı alış-satış kur farkları daha fazla şirketi ve ferdî yatırımcıyı Kapalıçarşı’daki döviz ofislerine itiyor. Bankalar ortası piyasada kur 19.39 düzeylerinde iken Kapalıçarşı’da 20 liranın üzerinde görünüyor.
KAYNAK : Sözcü
