Ramazan Bayramı’na sayılı günler kalmışken, tatil hazırlıkları da başladı. Özel dalda birçok şirketin bayram tatilini tüm haftaya yayması, milyonlarca vatandaşın memleketlerine ya da tatil beldelerine gitme planı yapmasına yol açtı.
Bu durum, hem hava hem kara ulaşımında da hareketlilik yarattı. Bayramda özel aracı ile seyahat yapmayacak olanlar, otobüs ve havayolu firmalarının yolunu tuttu. Ama, bayramda seyahat yapacak olanların karşısına artırımlı ulaşım fiyatları çıktı.
Habertürk’ten Yiğitcan Yıldız’ın haberine nazaran, bilhassa karayolu ulaşımında, bayram öncesi ve bayram haftası ortasında fiyatlar yüzde 50’nin üstünde değişkenlik gösterdi.
Örneğin, İstanbul Otogarı’ndan İzmir’e yapılacak bir otobüs seyahati 13 Nisan Perşembe günü 350 TL kadar tutarken, bayram haftasının başlayacağı 14 Nisan Cuma günü birebir firmanın bilet fiyatı 500 TL’ye çıkıyor. Yani, birebir otobüs biletinde 1 gün ortayla yüzde 40’ın üstünde fiyat değişimi yaşanıyor. Yapılacak seyahatte uzaklık arttıkça 1 günlük artırım oranı da katlanıyor.
Örneğin, 13 Nisan Perşembe günü İstanbul Otogarı’ndan Bodrum’a yapılacak bir otobüs yolcuğu seyahat 450 TL kadar tutarken, 14 Nisan günü bu bilete yüzde 66 kadar artırım geliyor ve bilet fiyatı 750 TL’ye çıkıyor. Bu fiyatların ve 1 günlük fiyat değişimlerinin birden fazla firmada benzerlik gösterdiğini belirtelim.
Akaryakıt fiyatı değişmedi
Otobüs bilet fiyatlarında kuşkusuz akaryakıt maliyeti büyük rol oynuyor. Dolayısı ile, bilet artırımlarının gerisinde akaryakıt fiyatlarındaki değişimlerin olup olmadığı sorusu da akıllara gelebilir.
Fakat, otobüslerin dizel motorlu olduğu gerçeğinden yola çıkarak motorin fiyatlarının son 1 aylık değişimine bakıldığında, litre başına fiyatların çabucak hemen birebir kaldığı görülüyor.
Örneğin, bundan 1 ay evvel, yani 14 Mart tarihinde litre fiyatı 21.63 TL olan motorin, ay içinde 19.66 TL’ye kadar ucuzlarken, 11 Nisan itibariyle 21.1 TL’ye çıktı. Sonuç olarak, son 1 ayda motorin fiyatında 50 kuruşluk bir ucuzlama geldi. Dolayısı ile, fiyat artışlarının akaryakıt maliyetli olmadığı söylenebilir.
Havayolunda da fiyat artıyor
Bir başka yandan, otobüs bilet fiyatlarını mercek altına alırken, havayolu nakliyatından da bilet fiyatlarına göz atmakta yarar var. O denli ki, farklı havayollarında fiyatlar incelendiğinde dikkat çeken sonuçlar dikkat çekiyor.
Örneğin, bir havayolu şirketin 13 Nisan tarihinde İstanbul Havalimanı-İzmir Adnan Menderes Havalimanı ortasında seyahatin bedeli öğle saatlerinde bin 163 TL biçiminde. Tıpkı şirketin 14 Nisan tarihli misal saatlerde tıpkı güzergahtaki bilet fiyatı ise 13 Nisan tarihi ile teğe bir tıpkı olacak halde yeniden bin 163 TL kadar.
Bu şirketin, tıpkı güzergahta bayram haftasındaki fiyatları ise bin 600 TL’ye kadar çıksa da, artırım oranın otobüs biletlerindeki oranın altında kaldığı görülüyor.
Sabiha Gökçen Havalimanı’ndan İzmir’e yapılacak uçak seyahatinde ise bir öteki havayolu şirketi tercih edildiğinde 13 Nisan tarihinde bilet fiyatı bin 24 TL kadar. 14 Nisan tarihinde ise tıpkı seyahat bin 400 TL’ye çıkıyor. Yani bu bilete de 1 günde yüzde 40 kadar artırım geldiği anlaşılıyor.
KAYNAK : Bloomberg HT
