İstanbul’da halde kilosu 18 liradan satılan soğan, pazarda da 25-30 lira aralığında alıcı buluyor.
Üretimdeki azalmanın fiyatlarda artışa neden olduğunu söyleyen hal esnafının umudu ise yeni hasatla birlikte Ramazan Bayramı sonrası.
Ay sonu prestijiyle kuru soğanın haldeki fiyat beklentisi 10 lira, market ve pazardaki satış fiyatı beklentisi ise 15 lira.
Kaynak: DHA
FİRELER OLUŞTU, TALEP DE ÇOK OLUNCA FİYAT FIRLADI
İstanbul Halciler Derneği Lideri Numan Dayan, “Depolarda da havalar sıcak gittiği için soğanlarda filizlenmeler yaşandı, fireler oluştu. Talep de çok olunca, fiyatlar yükseldi” dedi.
Geçmiş yıllarda pazarlarda kilo kilo, halde ise çuval çuval satılan soğan bu yıl cep yakmaya başladı.
İklim kaidelerine uygun olmayan depolarda tutulan soğan, çok kolay yeşillenmesi ve çürümesiyle birlikte geçen yıl çöpe gitti.
Soğanda, mart ve nisan aylarının geçiş periyodu kabul edilmesi de fiyatların artmasına neden oldu.
Şu anda yeni hasadın olmaması, soğan fiyatlarına halde 18, pazarda ise 30 lira olarak yansıdı.
‘BAYRAMDAN SONRA HALDE 10-12 TL’YE GERİLER’
Senede 1 ya da 2 kere hasat edilen soğan için hal esnafından Uzman Yılmaz, “Bayram sonrası fiyatlar 10-12 liraya kadar çeker. Bayram sonu marketlerde satışı 15-17 lira ortası olur. Soğan ömründe görmediği bir fiyat gördü” dedi.
Pazarda kilosu 25 liradan satılan orta uzunluk soğanın tanesi 5 lira 25 kuruşa denk geliyor. Pazar alışverişi yapanlar ise evvelden soğanı 5 kilodan az almadıklarını söylüyor.
ARZ TALEBİ KARŞILAMADI
İstanbul Halciler Derneği Lideri Numan Dayan, “Soğan konusunda şanssız bir yıl geçiriyoruz diyebilirim. Soğanın bu fiyatlara ulaşmasından ötürü biz de rahatsızız. Genel zerzevat ve meyve piyasasına baktığımız vakit Türkiye’de en ucuz piyasalardan bir tanesi diyebilirim. Soğanla patates, senede 1 ya da 2 defa hasat edilen eserlerdir. Depolarda da havalar sıcak gittiği için soğanlarda filizlenmeler yaşandı. Bunda da fireler oluştu. Talep de çok olunca, arz karşılanmadı, fiyatlarda yükselme oldu” dedi.
GÜNDE 1 KAMYON SATIŞ, HAFTADA 1 KAMYONA DÜŞTÜ
Hal esnafı Fahrettin Keleş de, “Üretim kaynaklı sorun var. Arz talep istikrarından ötürü fiyat çabucak yükseliyor” dedi.
Hal esnafı Ehil Yılmaz da, “Halde fiyatlar 18-20 lira. Sebebi de bu sene üretim az olduğu için, hava kaideleri soğuk gitti ve eski soğan bitti, yok denecek kadar az. O yüzden fiyatların önüne geçemiyoruz. Maliyetler yüksek, randıman az” diye konuştu.
Patates fiyatlarının soğana nazaran daha düşük olduğunu söz eden Yılmaz, “Şu anda onda da fiyat 7-8 lira civarında. Mal kısıtlı olduğu için üretici yüksek fiyat çekiyor. Bizim nakliye, paketleme, bir de fatura masrafımız var. Yalnızca onu koyuyoruz, 15-20 kuruş kâr ile satıyoruz. Günlük 1 kamyon satıyorsak şu an haftada 1 kamyona düştü” dedi.
HEM 20 LİRA HEM KALİTESİZ
Hal esnafından Ömer Özata da, “Geçen sene soğan çoktu, talep olmadı. Bu sene de ekim olmadığından ötürü bu türlü oldu. Olağanda soğan çöpe gitmezdi. 2-3 yıldır çöpe gitmeye başladı. Şu anda soğanın fiyatı halde 18 lira. Ancak dönem bitti şu anda yeni döneme başlayacağız. Bayramdan sonra soğan düşecek zira ekilişi var. 7-10 lira bandında olur, daha aşağısı olmaz zira ziyan edilir. İnsanları teşvik edeceksiniz ki ekecekler” sözlerini kullandı.
Manavında satmak için halden soğan alan Adnan Ergin de, “Soğan 20 lira, bir de bozuk hiç de âlâ değil. Bu türlü ne olacak bilmiyorum, 20 liraya sıkıntı aldım. Ben 23 liradan satıyorum fakat para kazanmıyorum. Soğan bitti aslında, yeni soğan çıkacak, o da 25 lira. Artık herkes tane tane alıyor. 30 liraya soğan kim nasıl alacak. Soğanlar da yeterli değil. Satamıyoruz ben de bir çuval aldım” diye konuştu.
‘TEPKİ GÖSTEREN HERKES SONRADAN ALIŞIYOR’
Halden aldıkları eserleri pazarda satan Güray Akın da, “Bildiğimiz kadarıyla depolarda soğan yok deniliyor. Fiyat artışı ondan kaynaklanıyor. 25 liraya sattığımız soğanın haldeki fiyatı 21-22 ortası. Bu paralara alıp 2-3 lira üstüne biz koyup o denli satmaya çalışıyoruz. Herkes reaksiyon gösteriyor lakin herkes de alışıyor, alışacak” dedi.
“Fiyatlar lakin hasatla birlikte esner” diyen Akın, “1 tane soğan 5 lira 25 kuruş” diye konuştu.
Pazarcı Talat Alakoç da, “Bu yılki mahsul geç kaldı. İçerideki eser de kâfi değildi, erken bitti. Olay bu, büyütmeye gerek yok. Vatandaşın haklı olarak reaksiyonu var. 2 haftaya kadar fiyatlar düşer, yeni mahsul çıkıyor” değerlendirmesinde bulundu.
‘ESKİDEN 5 KİLO ALIYORDUM, ARTIK 2 KİLO’
Pazar alışverişi yapan Sema Birgin, “Pazar esasen çok değerli. Her hafta geldiğimizde kıymetli. 2 hafta evvel 400 liraya ortalama 1 haftalık yetecek kadar eşya aldım. En son kalan paramla 1 kilo soğan aldım, yeşillik, salatalık üzere temel gereksinimler aldım. Evvelce soğanı 5 kilodan aşağı almıyorduk artık 2 kilo aldım” sözlerini kullandı.
Pazara alışverişe gelen bir kişi de, “500 liradan aşağı alışveriş yapılmıyor. Domates, salatalık aldım” diye konuştu. (DHA)
KAYNAK : Sözcü
