Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Heyeti Üyesi ve Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Lideri Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, teneffüs yolu enfeksiyonlarının ağır yaşandığı bu kış, kızamığın da listeye eklendiğini kaydetti.
Artan aşı tersliği, yaşanan ağır göçler ve sarsıntının de tesiriyle aksayan çocukluk çağı aşılamalarında aşılanma oranlarının bir an evvel eskisi üzere yüzde 98’lere ulaşılması gerektiğini, aksi taktirde ölümcül seyredebilen kızamık nedeniyle tekrar kayıpların yaşanmaya başlanabileceğine işaret etti.
Prof. Dr. Yavuz, kovidin ise şimdi mevsimsel bir hastalık olarak kabul edilemeyeceğini, dünyada hala günlük 20 bine yakın mevt yaşandığını ve İstanbul’da kimi merkezlerde test müspetlik oranlarının yüzde 50’lere ulaştığını söyledi.
Prof. Dr. Yavuz, “Neredeyse 2 ayda bir, yeni bir cinsiyle tesirli olmaya devam ediyor. Grip mesela dönem başında yüksek bir pik yaptı, akabinde azaldı. Lakin Covid hala küçük de olsa pikler yaparak devam ediyor. Günlük mevt sayıları dünyada 20 bin civarında hala. Türkiye’de takip yapılmıyor mu bilmiyoruz, yapılıyorsa da paylaşılmadığı için bilemiyoruz. İddiamız, Türkiye’de de Omicron’un en son XBB1.5 varyantının tesirli olduğu tarafında, bu artışı ona bağlıyoruz” dedi.
“1 HAFTA 10 GÜNÜ BULAN ÖKSÜRÜK OLABİLİR”
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) ‘nün, risk kümeleri için hatırlatma dozlarını yaptırması gerektiği istikametindeki açıklamasını da hatırlatan Prof. Dr. Yavuz, şöyle konuştu:
*Eğer ki iki doz aşı olduysa, 3’üncü hatırlatma dozunu da olmaları gerekiyor. Kovidde de öbür teneffüs yolu virüslerinde de uzamış öksürük olabilir 1 hafta 10 günü bulan.
*Ama hastalığın bulaşmasını engellemek açısından, hasta olan bireylerin en azından birinci 5-7 gün, mümkünse meskende durmalarını tavsiye ediyoruz.
*Topluma karışacaklarsa da kesinlikle maske kullanmaları gerekiyor. Zira herkes şu anda Covid’i hafif geçirmiyor, hala çok ağır geçirenler var
“ERİŞKİNLERDE KIZAMIK GÖRMEYE BAŞLADIK”
Solunum yolu enfeksiyonlarında bu yıl kızamığın Türkiye’de önemli külfet yaratmaya başladığını vurgulayan Prof. Dr. Yavuz, şöyle konuştu:
*Aslında 2019’da da kızamık Türkiye’de artmaya başlamıştı, pandemiden çabucak evvel. Hatta o yıl rekor kırıp 3 binlere ulaşmıştı hadise sayısı.
*Türkiye kızamık aşılaması manasında hayli yüksek düzeylere ulaşmış durumdaydı, iki doz kızamık aşılamasında.
*Ama hem pandemi devrinin tesiriyle birinci basamaktaki aşılamalar aksadı, hem de Türkiye çok fazla mülteci akınına uğradığı ve onların da aşılanma oranı yüksek olmadığı için, toplumda kızamık aşılı oranın yüzde 95’in altına düştüğü anda salgınlar olabiliyor.
*Şu anda da İstanbul’da bilhassa bu türlü bir salgın var. Hatta erişkinlerde görmeye başladık. Bu da değerli zira erişkinlerde kızamık ağır akciğer enfeksiyonları yapabiliyor.
*Yine küçük çocuklarda, bilhassa 1 yaşın altındakilerde çok tehlikeli. Uzun devir Sonuçları çok makûs oluyor.
“SADECE OCAK AYINDA 180 CİVARI HADİSE BİLDİRİLMİŞ”
Eskiden kızamıktan yılda 2 milyona yakın kişinin öldüğünü ve aşılamalar sayesinde bu sayıların yıllık 100 binlere indiğini kaydeden Prof. Dr. Yavuz, şu bilgileri verdi:
*Maalesef tekrar artışa geçmiş durumda. Güney bölgelerimizdeki zelzeleden etkilenen yerler ve o bölgede göçmenlerin tartıda olması nedeniyle de kızamık açısından telaşımız var. Oradaki kızamık takip sonuçlarını da bilmiyoruz.
*Onları da bilmemiz, aslında hastalığının toplumda denetimi açısından çok kıymetli.
DSÖ’nün sitesindeki bilgilerden Türkiye bilgilerini görebildiklerini anlatan Prof. Dr. Yavuz, “Bu yıl için yalnızca Ocak ayının bilgileri görülüyor ve yalnızca birinci ay bile, 2021 yılı boyunca gördüğümüz olay sayısını da aşmış durumda. 182 civarı hadise bildirimi olmuş, geçen yıl, bütün bir yıl boyunca toplam 160 hadise görülmüştü” diye konuştu.
“SON DERECE FAAL AŞISI VAR”
Aşılama oranlarımızın ivedilikle yine yüzde 95’in üzerine çekmemiz gerektiğini de vurgulayan Prof. Dr. Yavuz, şöyle konuştu:
*Pandemi sırasında daha da çok artan çok tereddüdünün de tesiri var. Tereddüt yaşayan insanların anlayacağı lisandan, onların tasalarını gidermeden uğraş etmezseniz bu, denetimsiz bir halde devam eder. Aşı zıtlığı yapan partiler bile var artık.
*Kızamık üzere bir hastalık, tek konağı insan, son derece tesirli bir aşısı var ve biz kızamık salgını yaşıyoruz.
*Burada bir sorun var. Kızamık neden düşünceli? Çok bulaşıcı bir hastalık. Hava yoluyla bulaşabilme özelliği var. Havada uçarak dolaşabilme özelliği var virüsün bulunduğu partiküllerin.
*Dolayısıyla bir kişi hastaysa, çok çok sayıda kişiyi etkileyebilir. Örneğin bizim bir hastamız, öğrencisi kızamık olduğu için bir öğretmen.
“YARATTIĞI BAĞIŞIKLIK YETMEZLİĞİ YILLARCA SÜREBİLİYOR”
*Gebeler buna bir örnek. Kızamık hala ölümcül bir hastalık. Bilhassa küçük çocuklarda ve bağışıklığı baskılanmışlarda çok ağır akciğer enfeksiyonuna, zatürreye neden olabiliyor. İkincil enfeksiyonlara fırsat yaratıyor. Bağışıklık yetmezliğine neden olabiliyor.
*Bu bağışıklık yetmezliği aylar, yıllar boyunca sürebiliyor. Hastalık ne kadar küçük yaşta geçirilirse, beyinde kalarak ölümcül ensefalitlere neden olma riski yükseliyor.
*Küçük çocuklarda beslenme yetersizliği de varsa, körlük yapabiliyor. Şu anda bile dünyada 200 bine yakın insanın vefatına neden oluyor ve geneli de çocuk.
“ÖĞRETMEN VE SIHHAT ÇALIŞANI ÜZERE RİSK KÜMELERİ AŞI OLMALI”
Ateş ve eşlik eden döküntü olması halinde kesinlikle tabibe başvurulması gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Yavuz, hastanın bir an evvel izole edilmesinin çok değerli odluğunu vurguladı.
Yavuz, “Oldukça uzun bir bulaştırıcılık mühleti var zira. 1 hafta 10 güne kadar uzayabiliyor. Bildiğimiz en süratli yayılan enfeksiyon kızamık. Erişkinlerde de riskli kümelerde, bilhassa de sıhhat çalışanlarında kesinlikle aşılama öneriyoruz. Öğretmenler de ön safta bu bahiste. Sıhhat Bakanlığı bu çalışmayı yapıyor lakin Ulusal Eğitim Bakanlığı da aslında bu türlü bir çalışma yapabilir öğretmenler açısından. Aşı ünitesi olan hastanelerin hepsinde bu aşılar fiyatsız yapılıyor” dedi. (DHA)
KAYNAK : Sözcü
