Dünyanın dört bir yanına süratli internet erişimi sağlaması emeliyle geliştirilen Starlink, dünya çapında 54’ten fazla ülkede 1 milyondan fazla faal kullanıcıya sahip.
Ukrayna savaşının seyrini değiştirmesi ve Elon Musk’ın 6 Şubat depremlerinden sonra arama kurtarma çalışmalarına dayanak için Türkiye’ye özel erişim vermeyi teklif etmesi üzerine son vakitlerde gündemde yer edinen Starlink, Türkiye’ye ne vakit gelecek?
Öncelikle şunu açığa kavuşturalım: Starlink projesi nedir?
Starlink, yörüngedeki binlerce uydu aracılığıyla gezegenimizin dört bir yanına düzenli ve hızlı internet sağlayabilecek bir internet hizmeti.
Proje, birebir vakitte denizlerin ve okyanusların altından geçen fiber kablolara kıyasla sabote edilemeyecek ve tehlikesiz internet akışı sağlamayı amaçlıyor.
Yeryüzünden 550 kilometre yükseklikte yakın yörüngeye oturtulan uydular, savaş üzere sebeplerle vurulmadıkları sürece bu gayeye ulaşılacak üzere görünüyor.
Proje kapsamında yörüngeye şimdiye kadar 3580’ten fazla uydu gönderildi. Hedeflenen uydu sayısı 12 bin olmakla birlikte SpaceX’in zamanla bu sayıyı 42 bine kadar çıkarmaya karar verebileceği tez ediliyor.
Starlink Türkiye’ye ne vakit gelecek, fiyatı ne kadar olacak?
Yıllar evvel 2022 yılında ülkemize geleceği iddia edilen ancak gelmeyen Starlink’in, 2024’te tam kapasitesiyle Türkiye’ye gelmesi bekleniyor.
Hizmetin global servisi, hizmet verilen ülkelerde sınırsız veri ve 50-500 Mbps internet suratı dahilinde aylık 200 Dolar tutuyor. Fiyatta değişikliğe gidilmediği sürece hizmet, Türkiye’de mevcut kurla aylık yaklaşık 3800 Türk Lirası tutabilir.
Buna ek olarak 499 Dolarlık alet kiti fiyatının mevcut kurla ortalama 9500 Türk Lirası tutması da ihtimaller dahilinde.
Projenin artıları olduğu kadar eksileri de var. Bu kadar övülen Starlink’in sağladığı internet ilişki suratı ne kadar?
Hızlı internet sağlama tezine karşın Starlink, kendisinden iki kat daha süratli bir seçenek olan fiber internet ile yarışamayacak durumda. Fiber internet 1000 Mbps’ye kadar sürat sağlarken Starlink, şimdilik en fazla 500 Mbps’ye çıkabiliyor.
Piyasamıza giriş yapması durumunda Starlink, fiyat değişikliğine gidilmezse aylık 200 Dolarlık ücretiyle piyasayı pek etkilemeyebilir.
Proje her ne kadar tüm gezegeni kapsasa da hizmetin tam kapasitesi, yalnızca devletlerin talep ve müsaadeleri üzerine sağlanabiliyor ve Starlink, şimdi Türkiye’de tam kapasite hizmet müsaadesine sahip değil.
Madem kablolara gereksinim yok, Starlink nasıl çalışıyor?
Projenin çalışma mantığı yalnızca uydulardan ve uydu fırlatmaktan ibaret değil. Uyduların fonksiyonel olabilmeleri için yeryüzünde sinyalleri yakalayacak alıcı-vericilerin bulunması gerekli. Bunun için ekseriyetle baz istasyonlarını ve Wi-Fi gibisi teknolojileri kullanıyoruz.
Fakat Starlink, farklı bir formda baz istasyonlarına ve Wi-Fi üzere teknolojilere ihtiyaç duymuyor. Tüm sistem, 499 Dolarlık alet kitlerinde çarçabuk taşınabilen ve kurulabilen çanaklar sayesinde çalışıyor.
Bu çanak, küçük olması sayesinde baz istasyonlarına kıyasla hem daha az yer kaplıyor hem de seri üretimi ve taşınması kolaylaşıyor.
Satın aldığınızda size bu alet kiti gönderiliyor ve içindeki terminal sayesinde internete bağlanabiliyorsunuz.
Nihayet Türkiye’ye geldi ve devlet yeşil ışık yaktı diyelim. Starlink’i nereden satın alabiliriz?
Starlink Türkiye’ye geldiğinde SpaceX, alet kitlerini büyük ihtimalle kendi sitesinden yahut uzantılarından satışa sunacak.
Başka bir deyişle piyasaya girdiğinde sipariş edilebilecek ve adrese teslim edilebilecek. Nitekim şu anda yurt dışında sipariş ederek alet kitini teslim almak mümkün.
Şimdi gelelim projenin sebep olduğu milletlerarası hukuki tartışmalara.
Starlink, aşağıdaki sebeplerden dolayı uluslararası mecrada tartışma konusu olmaya devam ediyor:
- Bazı ülkeler, kendi ülkeleri üzerinde yabancı asıllı bir şirketin istediği üzere uydu uçurabilmesini istemiyor. Zira Starlink, dünyanın rastgele bir yerine izinsiz internet sağlayabilir.
- Çin Halk Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu üzere kimi ülkeler, ABD menşeli bir özel şirketin topraklarını daha yakından gözlemleyebilecek olmasından rahatsız. Diğer bir deyişle, casusluk için kullanılmalarından kaygı ediyorlar.
- Gökbilimciler, uzaya çok fazla uydu gönderilmesinin uzay kirliliği ve uyduların çarpışıp enkazlar oluşturabilmeleri ihtimallerine değiniyor.
Bahsettiğimiz endişelerden en ses getireni, uydular yüzünden yaşanabilecek mümkün uzay kazaları.
Projenin yörüngeye 12 bin veya 42 bin uydu gönderilmesiyle tamamlanacağı göz önüne alınırsa, üzerimizdeki gökyüzünü bu uyduların kaplama ihtimali çok yüksek.
Bu uydulardan birinin yahut birkaçının denetimden çıkmaları yahut kaza yapmaları, öteki uydulara çarpmalarını ve domino taşı etkisi yaratmaları ihtimalini de barındırıyor. Uzaydaki uydu sayısı arttıkça zincirleme uydu kazalarının yaşanması ve enkazlarının üzerimize yağması ihtimali de artıyor.
Elon Musk’ın öbür şirketi Tesla’nın ürettiği elektrikli araçların sık sık arızalanmaları ve alev almaları göz önüne alınırsa, aynısının Starlink projesiyle yaşanması ihtimali sürekli lisana getirilen bir husus.
KAYNAK : Webtekno
