İBB’nin 6 Şubat depremlerinin ardından büyük deprem beklenen İstanbul’daki riski azaltmak izin topladığı; uzmanlar, akademisyenler, sivil toplum ve yerel yönetim temsilcilerinden oluşan “İstanbul Deprem Bilim Kurulu”nun İstanbul Planlama Ajansı (İPA) Kampüsü’nde gerçekleştirdiği toplantının özet raporu yayımlandı. Raporda dikkat çeken öneriler yer aldı.
“BOŞ KONUTLAR DEĞERLENDİRİLMELİ”
Raporda öne çıkan önerilerin bazıları şöyle:
-Boş konut stokunun, yenilemeye girecek olan alanlarda yaşayanlar için yenileme süreci içerisinde tahsisine yönelik kolaylaştırıcı yöntemler geliştirilmeli.
-AVM’lerin gerekli risk değerlendirmeleri yapıldıktan sonra afet anında ihtiyaç olan farklı kullanımlar için değerlendirilmeli ve hazır hale getirilmeli.
-Acil toplanma alanları, akaryakıt depoları ve sanayi benzeri tehlikeli kullanım türleri tespit edilerek belirlenmeli ve olası risk durumunun oluşması engellenmeli.
“GÖKDELENLER SÜREKLİ İZLENMELİ”
-Yıkılmadan deprem dayanımı sağlanabilecek ruhsatsız yapıların güçlendirilmesi için yöntem ve model belirlenmeli.
-Köprüler başta olmak üzere (Haliç, Unkapanı, Galata Köprüleri) ulaşım strüktürlerinin güçlendirilmesi için çalışma başlatılmalı.
-10 kat ve üzeri yapıların özellikle gökdelenlerin sürekli izlenmesi için yapı izleme sistemleri zorunlu olarak kullanılmalı ve bu bilgiler AKOM, AFAD, vb. kuruluşlarla paylaşılmalı.
2 KONUTTAN FAZLASI İÇİN VERGİ
-Mülkiyet konusunda İstanbul’a özel yasal düzenlemeler yapılmalı. Konutun bir yatırım olarak görülmemesi için 2. konuttan fazlası için konutlarda farklı vergilendirme sistemleri uygulanmalı.
-Kent suçu olarak, kamudan özel sektöre devredilen alanlar, olası bir afet sonrasında kamuya iade edilmeli.
“YÜKSEK KİRALARA ÖNLEM ALINSIN”
-İstanbul’da kiraların makul bir seviyeye çekilmesi için belediye tarafından bir üst limit belirlenmesi yasal olarak mümkün olmasa da, İBB’nin ev sahiplerine çeşitli teşvikler (vergi indirimi vb.) uygulayarak kiraların daha fazla yükselmesinin önüne geçilmeli.
“İBB EVANTERİNE 4 HASTENE GEMİSİ EKLENMELİ”
-Yeni yapılacak iskelelerin, deprem etkileri dikkate alınarak, yüzer ya da kazıklı olmasına karar verilmeli ve mevcutlar bu kapsamda gözden geçirilmeli.
-Deprem sonrasında deniz ulaşım araçlarını kullanacak mürettebatın personel role kartlarının hazırlanmalı ve güncel tutulmalı.
-İBB gemi envanterine en az dört adet hastane gemisi ile yakıt ve su gemileri eklenmeli.
BOĞAZDA LOJİSTİK ÜST ÖNERİSİ
-Karadeniz kıyısında sefer yapılması, kurtarma operasyonları yürütülmesinin deniz şartları açısından zor olması sebebiyle Boğaz içerisinde uygun lokasyonlar belirlenmeli.
-Deprem açısından en az hasar görmesi beklenen Karadeniz çıkışında yer alan ve halihazırda rıhtımı bulunan Rumeli Feneri ve Anadolu Feneri’nde, Boğaz hattında Beykoz ve İstinye-Tarabya koylarında, Marmara Denizi kıyısında ise Büyükçekmece’de lojistik üs kurulmalı.
-Kurulacak lojistik üsler; hastane gemilerinin yanı sıra otel-cruise gemilerinin de bağlanabileceği şekilde planlanmalı.
-Amfibik harekatın Karadeniz’de kısıtlı yürütülebileceği, Büyükçekmece ve sonrasındaki kıyı şeridi de depremden az etkileneceği için bu kıyı şeridinde yardım üsleri kurulmalı. Özellikle dışarıdan gelebilecek (ulusal ve uluslararası) arama kurtarma ekipleri ve yardım ekipmanları bu üslerden içeri yürütülmeli.
-Atatürk Havalimanı ve İstanbul Havalimanı ile entegrasyonun sağlanacağı en yakın deniz yolları tespit edilerek uygun kıyı yapıları inşa edilmeli.
MALTEPE-TUZLA HATTINDE YÜKSEK YIKIM BEKLENİYOR
-Yıkımın yüksek olacağı düşünülen Maltepe, Pendik ve Tuzla’ya deniz üzerinden ulaşım planlanmalı. Bu kapsamda özellikle kıyı yapıları gözden geçirilmeli.
-Haliç’te bulunan köprülerin zarar görme ihtimaline karşı, Haliç su yolunun İstanbul denizi ile irtibatı kesilmeli ve kıyıya bağlı küçük teknelerin de batma riski nedeniyle Haliç deniz ulaşım planlarında önceliklendirilmez.
-Kıyı şeridindeki gemiler üzerinde seyyar baz istasyonları kurularak 35 km’lik çevrede iletişim altyapısı oluşturulmalı.
“İLK ETAPTA TANKERLER DEVREYE GİRMELİ”
-Deprem sonrasında su temini ilk etapta tankerler ile sağlanmalı ve atıksuların bölgede herhangi bir sağlık sorunu yaratmaması için güvenli hatlar ile toplanması ve uzaklaştırılması sağlanmalı.
-Afetlerden hemen sonra geçici yerleşim sağlanıncaya kadar içme suyu temininin ambalajlı sularla karşılanması için İstanbul’daki ve Marmara Bölgesi’ndeki su dağıtım firmaları (şişelenmiş su) saptanmalı.
“TAHLİYE YOLLARI HAZIRLANMALI”
-Her ilçe için afet ulaşım ve tahliye yollarının hazırlanmalı. Bu yollar; kamu hastaneleri, parklar, açık alanlar, afet toplanma alanlarıyla kesişecek
şekilde oluşturulmalı.
-Her iki yakada farklı bölgeler belirlenerek malzeme, çadır, gıda gibi ihtiyaçların bulunduğu stok depoları bu bölgelere yerleştirilmeli.
KAZMA, KÜREK, ÇADIR…
-Her mahallede toplanma alanları oluşturularak bu alanlara nüfusa oranlanarak yeterli sayıda kazma kürek, gıda, çadır gibi ihtiyaçların depolanacağı konteynırlar yerleştirilmeli.
-Çadır alanlarının konumlarına dair bilgi, AFAD tarafından vatandaşlar ile paylaşılmalı.
– Her mahalleye bir İstanbul Halk Ekmek Satış Birimi ve Deposu, Hamidiye Su Satış Birimi ve Deposu gibi, afet anında lojistik birer servis noktasına dönüşecek, afet olmadığı zamanlarda da İBB’nin hâlihazırda daha fazla insana sağlıklı ekmek ve su ulaştırmasını sağlayacak birimler oluşturulmalı.
-Mahalle haritasındaki afet sonrası sağlam kalacağı varsayılan özel ve kamu mülkleri tespit edilmeli. Bu yapılar afet sonrası destek merkezleri olarak mahalleliye bildirilmeli.
-İBB 153 Çözüm Masası’nın yükünün deprem anında hızlı bir şekilde Ankara’da oluşturulacak “Yedek Çözüm Masası” tarafından devralınması,
-İlk yedi gün için, paketli gıda ve paketli su tedarik edebilecek bir hazırlığın yapılması, bunun için yeterli bir gıda stokunun olması, bu stokun güvenliği için gerekirse çevredeki daha güvenli illerde lojistik merkezleri kurulması sağlanmalı.
KAYNAK : Sözcü
