Dövizdeki dalgalanmayı denetim altına almak için milyarlarca dolar rezervi eriten, sıkıntı günlerde kullanılmak üzere ayrılan gereksinim akçesini Hazine’ye devreden Merkez Bankası (TCMB) 2022 yılında 72 milyar 22 milyon TL kâr ettiği açıklandı. Bu kâr geçen yıl kurlardaki artış nedeniyle oluşan 328.5 milyar lira ziyan bilançoda kenarda bekleterek elde edildi. Döviz satışları ile rezervlerin 40.2 milyar dolar eksiye düşmesine, faiz indirimleriyle de enflasyonun yüzde 85’lere kadar yükselmesiyle vatandaşın ağır bedel ödemesine yol açan Merkez Bankası, bugün gerçekleştireceği Olağan Genel Şura Toplantısı’nda kâr dağıtımı yapacak. TCMB, kârından; vergi, kâr hissesi ve ihtiyat akçesi ismi altında 62.3 milyar lirayı Hazine ve Maliye Bakanlığı’na aktaracak. AFAD’a yapılacak 30 milyar liralık ödemeyle birlikte Merkez, seçim öncesi devletin kasasına 92.3 milyar lira aktarmış olacak. Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi, TCMB eski başekonomisti Profesör Dr. Hakan Kara, Hazine’ye daima bir kaynak transferi sağlamak için muhasebe esnekliklerinin kullanıldığını anlattı. TCMB’nin genelde yüksek enflasyon devirlerinde kâr ettiğini söyleyen Kara, yüksek enflasyon periyotlarında TL’nin paha kaybettiğine işaret ederek, döviz varlıklarında oluşan değerlemenin satışlarla kâra dönüştürüldüğünü anlattı.
KONTROL GÜCÜNÜ AZALTIYOR
“Dolayısıyla bu formda bakınca TCMB’nin kâr etmesi pek âlâ bir şey sayılmaz” sözlerini kullanan Prof. Dr. Kara, “Yani Merkez Bankası döviz borcu yüksek olsa da kur artında kâr edebiliyor ve Hazineye yüklü ölçüde transfer yapıyor. Bu durum Merkez Bankası’nın enflasyonu denetim etme gücünü azaltıyor” dedi.
Hakan Kara
Muhasebeleştirme nedeniyle kur yükseldiğinde TCMB kâr yazıyor
TCMB eski Baş Ekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara verdiği bilgiye nazaran olağanda net döviz konumu negatif olan bir merkez bankasının döviz satışlarından kâr etmemesi gerekiyor. Lakin, TCMB’deki muhasebeleştirme nedeniyle kur üst gittiğinde her duruma Banka kâr yazıyor. Net açık konumdan kaynaklanan ziyan kısmı ise değerleme hesabına gidiyor. Merkez Bankası geçen yıl kurlardaki artış nedeniyle 328.5 milyar lira kur ziyanı yaşadı. Bu ziyan şimdi gerçekleşmediği için bilançonun faal tarafındaki değerleme hesabına yazıldı ve Banka kârını etkilemedi.
KAYNAK : Sözcü
