Seçim sonrasında iğneden ipliğe artırımların gelmesi bekleniyor
Ekonomik krizle birlikte yaşanan hayat pahalılığı, halkı günden güne daha fazla yoksullaştırıyor. Yüksek enflasyon nedeniyle geçim derdi çeken vatandaşlar, seçimlerden sonra bütçe açığının kapatılması için gelecek ek vergilerle karşılaşabilir. SÖZCÜ’ye açıklamalarda bulunan Vergi Uzmanı Dr. Ozan Bingöl, 2023 yılına Merkezi İdare Bütçesi’nde 659.4 milyar liralık bir bütçe açığı maksadıyla başlandığını hatırlatarak, daha yılın birinci iki ayında bu gayenin yüzde 30’undan fazlasının gerçekleştiğini söyledi.
SEÇİM EKONOMİSİ
Bingöl, “2023 Ocak-Şubat periyodundaki bütçe açığı 202.8 milyar TL oldu. Halbuki bu bütçe açığının içine daha EYT, taşeron personelleri takıma alma, emekli maaşlarındaki artış ve seçim iktisadı harcamaları yer almıyor. Hal bu türlü iken bir de maalesef son yılların en büyük felaketlerinden birini yaşadık, 6 Şubat zelzelesini. Sarsıntının maliyetinin yaklaşık 100 milyar dolar olduğunu varsaydığımızda seçim sonrasına neden devasa bir ek bütçeyle uyanacağımızın emareleri de yavaş yavaş ortaya çıkmaktadır” dedi.
Bütçenin yaklaşık yüzde 82’sinin vergi gelirlerinden oluştuğunu belirten Bingöl, bütçe ne kadar çok açık verirse, bu açığı kapatmak için o kadar çok vergi toplanması gereksiniminin ortaya çıktığını vurguladı. Bingöl, şöyle konuştu:
EK VERGİ ZİNCİRİ
“Bunun içindir ki; 15 Mayıs sabahını takip eden günlere yeni vergiler, ek vergi artışları, tek seferlik vergi uygulamaları, sıhhat iştirak hissesi artışları, artırımlarla uyanacağımızı söylemek kehanet olmayacaktır. Hatta 9 Mart tarihinde Kurumlar Vergisi mükelleflerine bir ek vergi getirildi. Daha doğrusu ek zelzele vergisi. Birtakım indirim ve istisnalardan yararlanan şirketler bu fiyatların toplamının yüzde 10’u kadar bir ek vergi ödeyecekler. Böylelikle aslında seçim sonrası hayata geçirilecek olan vergilerin de birincisi ile karşılaşmış olduk. Tabi şunu unutmayalım bu ek vergi zincirin birinci halkasıdır ve son da olmayacaktır.” 2023 bütçesinin vatandaş tarafından ödenecek trilyonlarca lira vergi manasına geldiğini söz eden Bingöl, bunun birilerine yüklü ölçüde para transferi niteliği taşıdığını kaydetti.
Vergi Uzmanı Dr. Ozan Bingöl İktisat yönetilemiyor Politika evraklarının, bütçenin ve yöneticilerin ekonomiyi okuyamadıkları ve bir yıllık geleceğe ait bile sağlıklı varsayımlarda bulunamadıkları bir ortamda iktisat âlâ yönetilemiyor demektir. Fakat, güzel yönetilemeyen iktisadın faturası enflasyon ve yeni vergiler olarak tekrar dürüst vatandaşa çıkıyor.
Bütçe ve programlar yol göstericiliğini yitirdi
Bütçe ve orta vadeli programların kamu kurumları ve özel bölüm için yol gösterici olması gerektiğini vurgulayan Ozan Bingöl, fakat uygulanan iktisat siyasetleri ve ekonomik gerçeklikten uzak ekonomik kestirimler nedeniyle Orta Vadeli Programlar’ın daha yayımlandığı yılda bedelsiz bir kağıda dönüştüğünü tabir etti. Bingöl, “2022 yılında neredeyse yeni bir bütçeye denk ek bütçe yapılmak zorunda kaldı. Bu yıl da farklı bir şey olmayacak. Münasebetiyle, önümüzdeki bir yılı bile planlama marifetinden mahrum bir idare sergileniyor. Ülkenin Cumhurbaşkanı ‘Önümüzdeki yıl herkes enflasyon amacını yüzde 20’ye nazaran yapsın’ diye açıklama yapıyor lakin yılın birinci iki ayındaki TÜFE artışı yüzde 10 oluyor. Merkez Bankası beklenti anketinde yıllık enflasyon yüzde 37.72 olarak yer alıyor” dedi.
Yoksulluk ve açlık olmamalı
2023 bütçesine nazaran vatandaşların dakikada 7 milyon 86 bin TL vergi ödediğini belirten Ozan Bingöl, “Yıl ortasında çıkarılması kaçınılmaz hale gelecek olan ek bütçe ile bu sayıların nasıl üstlere çıktığını daima birlikte yaşayarak göreceğiz. Olağan koşullarda bu kadar verginin toplandığı bir coğrafyada açlık ve yoksulluk olmamalıdır. Şayet bunlardan biri oluyorsa orada önemli bir ‘paylaşım ve bölüşüm’ sorunu var demektir” diye konuştu.
Dar gelirliler etkilenecek
Seçim sonrası kaçınılmaz olan vergilerin maliyet artışına neden olacağını söyleyen Ozan Bingöl, “O da fiyat artışını getirmektedir. Lakin bu enflasyondan en çok kim etkilenir, tabi ki sabit ücretliler, dar gelirliler, çalışanlar ve emekçiler… Enflasyon, başta fiyat geliri elde edenler olmak üzere halkın büyük bir kısmını fakirleştiren, gelir dağılımını bozan, temsilsiz ve adaletsiz bir vergidir. Enflasyon, cebimizdeki parayı gün gün, dakika dakika çalan hırsızdır” dedi.
Kur Muhafazalı Mevduat adeta saatli bir bomba
İktidarın seçime kadar dövizde artış olmaması için bütün imkanlarını seferber ettiğini anlatan Ozan Bingöl, en son Suudi Arabistan’dan 5 milyar dolar geldiğini hatırlattı. Bingöl, “Ülkenin Kur Muhafazalı Mevduat nedeniyle çok daha büyük maliyetlere katlanacağı, bütçe açığının inanılmaz boyutlara ulaşacağı bir durumla karşı karşıyayız. KKM’deki yüz milyarlarca liralık artış, devlet bütçesine konulmuş ve her geçen gün süratle büyüyen bir saatli bomba
gibi çalışıyor. Bütçeye öngörülemez ve dayanılmaz yük getirme potansiyelini bünyesinde taşıyor” dedi.
KAYNAK : Sözcü
