Anayasa Mahkemesi 1995 yılında yakınlarının argümanına nazaran askerler tarafından gözaltına alınan ve daha sonra kurşuna dizilip cesedi mayınla patlatılan Nezir Tekçi evrakını karara bağladı.
Çobanlık yapan Nezir Tekçi 28 Nisan 1995’te koyunlarını otlatırken gözaltına alındı. O periyot yüzbaşı olan emekli Albay Ali Osman Akın ve teğmen Kemal Alkan’ın kararıyla evvel kurşuna dizildiği daha sonra mayına oturtularak patlatıldığı sav ediliyordu.
Askeri savcılık olayla ilgili kısa müddet sonra takipsizlik kararı verdi. Olaydan 15 yıl sonra 2009 yılında, o devir vatani vazifesini yapan Yunus Şahin mahallî kıyafetler giydikleri için terörist denilerek birçok kişinin gözaltına alındığını, bunlardan Nezir Tekçi’nin öldürüldüğünü anlattı.
Anayasa Mahkemesi kayıtlarında Yunus Şahin’in, 13 Ağustos 2009 günü, Yüksekova Cumhuriyet Savcısı’na verdiği tabiri de yar aldı:
“Nezir Tekçi ile konuştuğunu, kendisine ismini ve köyünün ismini söylediğini belirtmiştir. Yunus Şahin dönüş yolunda Yüzbaşının, Nezir Tekçi’yi PKK üyeleri ile silahlarının nerede bulunduğunu söylememesi hâlinde öldürmekle tehdit ettiğini lakin Tekçi’nin hiçbir şey bilmediğini söylediğini de söz etmiştir.
Yüzbaşının daha sonra Nezir Tekçi’yi on metre kadar uzağa götürdüğünü, Nezir Tekçi’nin kumandan tarafından öldürüleceğini düşünerek başka erlere hakikat koştuğunu ve bu komutanın Kürtçe konuşan erlerden ellerini kaldırmalarını istediğini eklemiştir.
“ERLER ATEŞ ETMEYİ REDDETTİ”
Bunun üzerine yirmi kadar erin elini kaldırdığını, Yüzbaşının onlara Tekçi’ye ateş etmelerini söylediğini lakin erlerin bunu yapmayı kabul etmediğini söylemiştir.
Y.Ş. daha sonra Teğmenin, Yüzbaşıdan kendisine Nezir Tekçi’yi öldürme buyruğu vermesini istediğini, Yüzbaşının bu buyruğu verdiğini, bunun üzerine Teğmenin Nezir Tekçi’yi on metre kadar ileriye götürüp G3 tipi tüfeğiyle bir ya da iki sefer Tekçi’ye ateş ettiğini beyan etmiştir.
Ardından Yüzbaşının erlere Nezir Tekçi’ye ateş etmelerini emrettiğini, erlerin bu buyruğu yerine getirdiğini, kendisinin de öbür erlerle birlikte lakin silahını kenara yönelterek o tarafa gerçek ateş ettiğini eklemiştir.
Nezir Tekçi’nin hayatını kaybettiğini ve Teğmenin mayın sorumlusunu çağırttığını belirten Yunus Şahin bir mühlet sonra mayın patlama sesi duyduğunu, Nezir Tekçi’nin kıyafetlerinin havada uçuştuğunu ve K.A.nın erlere Nezir Tekçi’nin gövdeden ayrılmış başını saçlarından tutarak gösterdiğini tabir etmiştir.”
Yunus Şahin’in sözünden sonra yine soruşturma açıldı. “Canavarca hisle taammüden öldürme” suçlamasıyla açılan dava güvenlik gerekçesiyle Eskişehir’de görüldü. Mahkeme sözleri kâfi bulmayarak beraat kararı verdi.
Nezir Tekçi’nin babası Halit Tekçi ve kardeşleri beraat kararının katılaşması ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararı doğrultusunda yapılan tekrar yargılama sürecinden de sonuç alamayınca bu defa ferdî müracaat yolu açılınca Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu.
AİHM’İN UYARISI DİKKAT ALINMADI
Anayasa Mahkemesi, yaptığı incelemede şu tespit ve değerlendirmelere yer verdi:
Devletin hayat hakkı kapsamındaki olumlu yükümlülüklerinin yordama ait tarafı, kuşkulu her mevt olayının sorumlularının belirlenmesini ve gerekiyorsa cezalandırılmasını sağlayabilecek tesirli bir soruşturma yürütülmesini gerektirir.
İncelenen müracaatta, müracaata mevzu ceza yargılamasındaki birtakım eksiklikler nedeniyle hayat hakkının yol boyutunun ihlal edildiği sonucuna ulaşılmıştır. Hasebiyle ihlal, etkisiz yürütülen yargılama sonucunda verilen mahkeme kararından kaynaklanmaktadır.
AİHM’in hayat hakkının metot boyutunun ihlal edildiği sonucuna varmasına neden olan konulardan birinin de M.E.Y.nin tabirine başvurulmadığı dikkate alınmamıştır.
HÜKÜM: ÖMÜR HAKKI İHLAL EDİLDİ
Yüksek Mahkeme inceleme sonunda şu kararı kurdu:
Yaşam hakkının yordam boyutunun ihlal edildiğine ait argümanın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA OYBİRLİĞİYLE,
Anayasa’nın 17. hususunda garanti altına alınan ömür hakkının tarz boyutunun İHLAL EDİLDİĞİNE OYBİRLİĞİYLE,
Kararın bir örneğinin ömür hakkının tarz boyutunun ihlalinden doğan sonuçların ortadan kaldırılması için yine yargılama yapılmak üzere Eskişehir 1. Ağır Ceza Mahkemesine (E.2011/299, K.2015/319) GÖNDERİLMESİNE Muammer TOPAL, Rıdvan GÜLEÇ, Basri BAĞCI, İrfan FİDAN ve Sayın İNCE’nin karşıoyları ve OYÇOKLUĞUYLA,
D. Müracaatçılara net 90.000 TL manevi tazminatın ORTAKLAŞA ÖDENMESİNE, tazminata ait başka taleplerin REDDİNE,
karar verildi.
ZAMANAŞIMI YAKLAŞIYOR
Anayasa Mahkemesi belgenin Eskişehir 1. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine karar verdi. Dava 2 yıl içinde sonuçlanmazsa 30 yıllık zamanaşımına uğrayacak.
KAYNAK : Sözcü
