Pazartesi günü, Federal Deposit Insurance Corp.’un lideri Washington’daki bir küme bankacıyı ABD mali sisteminde gizlenen 620 milyar dolarlık bir risk konusunda uyardı.
Cuma gününe kadar geçen müddette ise iki banka bu riske yenik düştü.
ABD düzenleyicilerinin, Silvergate Capital Corp. ve çok daha büyük olan SVB Financial Group’un bu haftaki çöküşünden evvel tehlikelerin görülür derecede erken ortaya çıktığını görüp gereğince harekete geçip geçmediğiyle ilgili şu anda ulusal bir tartışmaya hazırlanıyor.
SVB’nin on yıldan fazla bir müddettir en büyüğü olan ani iflası, Silikon Vadisi girişimcilerinden oluşan devleri yüzüstü ve öfkeli bıraktı. Biden idaresi ve siyasetçiler düzenleyicilere tam inançları olduğunu tabir ederken birtakım gözlemciler mevcut durumu ele almak için geçmiş krizlerle başa çıkma plnalarını inceleme yarışına girmiş durumdalar.
FDIC Lideri Martin Gruenberg’in bu haftaki konuşması, bankaların bilançolarının Fed’in süratli faiz artışları ortasında yüz milyarlarca dolar kıymet kaybeden düşük faizli tahvillerle dolu olduğu konusundaki kaygısını birinci sefer lisana getirmesi değildi. Bu durum para çekme süreçlerinin bankayı bu varlıkları satmaya ve kayıplarla birlikte iflas etme riskinin artması olarak tanımlanıyor.
‘Kör nokta’
Bu durumda, gözlemciler, kripto para ünitesi yanlısı Silvergate’in, 1 Mart’ta artan kayıpların yaşayabilirliğini baltalayabileceği konusunda uyarmasının akabinde öteki bir çalışma haftasına girmesine müsaade verdi. Banka nihayetinde Çarşamba günü kapanacağını söyledi.
Aynı gün SVB, daha geniş bir kriz korkusunu körükleyerek bilançosunu güçlendirmesi gerektiğinin sinyalini verdi. Bunu bankanya el konulması izledi. 24 büyük bankanın yer aldığı KBW Banka Endeksi de, yüzde 16 düşerek üç yılın en makus haftasını yaşadı.
2017’de para ünitesinin denetçi vekili olarak vazife yapan Keith Noreika, “Silvergate ile biraz düzenleyici bir kör nokta vardı. Bu durum benzeri finansman uyumsuzlukları olan oburlarının başına gelebilir” sözlerini kullandı.
Yaşanan kriz 2008 krizinden sonra yürürlüğe giren Dodd-Frank düzenleyici revizyonunun eski ABD Lideri Donald Trump periyodunda kısmen geri alınmasıyla ilgili olarak Washington’da şimdiden tartışmaları alevlendirmeye başladı.
Trump, düzenlemelere uyma maliyetlerini düşürmek için tasarlanmış geniş kapsamlı bir tedbiri imzalayarak küçük ve bölgesel bankaların kontrolünü kolaylaştırmıştı. Mayıs 2018’de alınan bir tedbir, sistemik olarak değerli kabul edilmek için gerekli varlık eşiğini 50 milyar dolardan 250 milyar dolara yükseltti.
SVB o sırada 50 milyar doları şimdi aşmıştı. 2022’nin başlarında, 220 milyar dolara yükseldi ve sonuçta ABD’nin en büyük 16. bankası oldu.
Banka, bu süratli büyümenin birçoklarını, salgın sırasında ateşli teknoloji teşebbüslerinden gelen mevduatları temizleyerek ve parayı en düşük faizlerin son etabı olduğu ortaya çıkan borçlanma senetlerine aktararak elde etmişti.
Bu teşebbüsler daha sonra finansmanı tüketip hesaplarını boşaltırken, SVB birinci çeyrekte 1,8 milyar dolarlık vergi sonrası ziyan ederek paniğe yol açmıştı.
KAYNAK : Bloomberg HT
