Borçların yapılandırılmasına ait kanun teklifi, TBMM Genel Konseyi’nde kabul edildi.
Düzenleye nazaran, Kurumlar vergisi mükellefleri tarafından 2022 yılına ait kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmek suretiyle, kurum karından indirim konusu yapılan istisna ve indirim meblağları ile indirimli kurumlar vergisine tabi matrahları üzerinden, periyot çıkarı ile ilişkilendirilmeksizin yüzde 10 oranında; kurumlar vergisi istisnaları ile yurt dışından elde edilen ve en az yüzde 15 oranında vergi yükü taşıdığı tevsik edilen istisna yararlar üzerinden ise yüzde 5 oranında tek seferlik ek vergi alınacak.
Depremden etkilenen 11 vilayet ile Sivas’ın Gürün ilçesindeki kurumlar vergisi mükellefleri kapsam dışında tutulacak.
Hesaplanacak verginin birinci taksiti kurumlar vergisinin ödeme mühleti içinde, ikinci taksiti bu süreyi takip eden dördüncü ayda ödenecek.
Hesaplanan kelam konusu vergi, masraf ve indirim olarak dikkate alınmayacak; kurumlar vergisi, süreksiz vergi ve tevkif suretiyle kesilen vergiler ile varsa yurt dışında ödenen vergiler dahil hiçbir vergiden mahsup edilmesine imkan tanınmayacak.
İlk taksit ödeme müddeti içinde
Söz konusu verginin, birinci taksiti kurumlar vergisi ödeme mühleti içinde, ikincisi ise bu süreyi takip eden dördüncü ayda olmak üzere iki taksitte ödenecek.
Tam mükellef kurumlardan elde edilen risturn istisnası, bağış ve yardımlar üzere kimi istisna ve indirimler kapsam dışında tutulacak ve ek vergi kapsamına girmeyen mükellefler belirlenecek.
Genel Konseyde teklifin, daha evvel kabul edilen 10. hususu, yine müzakere edilerek değiştirildi. Kabul edilen hususa nazaran, kurumlar vergisi mükelleflerinden tek seferlik alınacak ek vergiden mikro ve küçük işletmelerin teknoloji geliştirme bölgeleri ile AR-GE ve tasarım merkezleri muaf olacak. Ayrıyeten yurt dışına gönderilen öğrencilerin kamuya olan borçları yapılandırma kapsamına alındı.
Matrah ve vergi artırımı
Mükelleflerce çeşitli sebeplerle noksan beyan edilmiş yahut beyan dışı bırakılmış geçmiş yıl gelirlerinin belirli oran ve fiyatlar dahilinde beyan edilmesi sağlanıyor. Bu halde beyan edilecek gelirlere uygulanacak oran ve meblağların tespitinde ekonomik gelişmelere paralel olarak tespit edilen matrahlar temel alınıyor.
Buna nazaran, mükellefler, Vergi Adap Kanunu’nda yer alan vergi cezaları ve gecikme faizlerine muhatap olmadan vergilerini ödeyebilecek. Artırımda bulunulan vergiler ve devirler için artırılan vergilerin ödenmesi kuralıyla vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacak.
Matrah artırımında bulunan mükelleflerin beyan edecekleri ve üzerinden vergi hesaplanacak matrahlar için taban fiyatlar belirleniyor, daha evvel ziyan beyan edilmiş olması yahut indirim ve istisnalar nedeniyle matrah oluşmaması yahut hiç beyanname verilmemiş veya ilgili yıllarda faaliyette bulunulmuş yahut gelir elde edilmiş olsa da bu faaliyetlerin ve gelirlerin vergi dairesinin bilgisi dışında bırakılmış olması nedeniyle matrah bulunmaması halleriyle mükellefler tarafından beyan edilen matrahlara uygulanan oranlar sonucu bulunan matrahlara alt hudut getiriliyor.
Kurumlar vergisi mükelleflerinin artırımda bulundukları kurumlar vergisi matrahlarının yanı sıra ilgili kanuna nazaran vergi tevkifatına tabi olan kar ve iratları üzerinden tevkif edilen vergileri artırmaları kuralı getiriliyor.
Artırım kararları düzenlendi
Gelir (stopaj) vergisi ve kurumlar (stopaj) vergisine ait vergi ve matrah artırımı kararları düzenleniyor. Bundan faydalanan mükellefler nezdinde, artırımda bulunulan vergiyi ödemeyi kabul ettikleri vergilendirme devirleri ile ilgili olarak artırıma husus ödemeler münasebetiyle gelir (stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacak. Gelir ve kurumlar vergisi kanunları uyarınca kâr dağıtımına yahut ana merkeze aktarılan meblağa bağlı ödemeler üzerinden yapılması gereken vergi tevkifatı kararlarına istinaden düzenleme kapsamında matrahlarını artıranların, kurumlar vergisi tarafından de matrah artırımında bulunmaları gerekecek.
Katma kıymet vergisi mükellefleri, vergi artırımında bulunmaları ve ödemeleri halinde, artırımda bulundukları devirler için haklarında KDV istikametinden vergi incelemesi ve tarhiyatına muhatap tutulmayacak. Artırıma temel alınan fiyat, yıl içinde verilen katma kıymet vergisi beyannamelerinde gösterilen “hesaplanan katma bedel vergisi”nin yıllık toplamı olacak. Hesaplanan KDV, indirimlerden evvelki vergi meblağı olacak.
Matrah yüzde 25 oranından az olmamak üzere artırılacak
Kanunla, 2022 yılı için de matrah artırımı getirildi. 2022 yılı gelir ve kurumlar vergisi matrahının yüzde 25 oranından az olmamak üzere matrah artırımı yapılacak.
2022 yılı için matrah artırımında bulunan gelir vergisi mükelleflerinden işletme hesabı temeline nazaran defter tutanlar için 105 bin liradan; bilanço aslına nazaran defter tutanlar ile özgür meslek erbabı için 200 bin liradan, kurumlar vergisi mükellefleri için 500 bin liradan an az olamayacak.
2022 takvim yılına yönelik matrah artırımında bulunulabilmesi için bu yıla ait gelir yahut kurumlar vergisi beyannamesinin verilmiş olması ve bu beyannamelerde beyan edilen vergiye temel matrahların, 2021 takvim yılında beyan edilen matrahın yüzde 122,93 oranında artırılması suretiyle bulunan meblağ ile 2022 takvim yılı üçüncü süreksiz vergilendirme devrinde beyan edilen matrahın yüzde 40 oranında artırılması suretiyle bulunan fiyatın yüksek olanından az olmaması kaidesi aranacak.
KAYNAK : Bloomberg HT
