Artçıları hâlâ devam eden sarsıntılarla sarsılan ülke bu hafta iktisatta büyüme ve enflasyon bilgileri, açlık ve yoksulluk hududu, Merkez Bankası’nın KKM hesaplarına ait düzenlemelerine odaklanırken siyasette de muhalefetin oluşturduğu altılı masa açıklamaları gündem oluşturdu.
Yurt dışı piyasalarda Fed Lideri Powell’ın bankanın web sitesinde yayımlanan ABD Kongresi’nde yapacağı sunumu izlendi.
1- Akşener altılı masadan kalktı
İYİ Parti Genel Yönetim Heyeti toplantısının akabinde açıklama yapan UYGUN Parti Genel Lideri Akşener, “5 parti Sayın Kemal Kılıçdaroğlu istikametinde görüşlerini paylaştılar. Üzülerek söylüyorum ki dün prestijiyle altılı masa artık millet iradesini kararlarına yansıtma kabiliyetini kaybetmiştir” söyledi. Akşener’in, Cumhurbaşkanlı adaylığı için davette bulunduğu İBB Lideri Ekrem İmamoğlu ve ABB Lideri Mansur Yavaş, çağrıyı kabul etmediklerini bildiren açıklamalar yaptı.
Gelişmeler üzerine toplumsal medya hesabından görüntülü ileti yayınlayan Kılıçdaroğlu, bu yola çıkarken daima “Halil İbrahim Sofrası”ndan bahsettiklerini, bu sofraya ‘o oturmasın, bu oturmasın’ diyerek bu ülkeyi toparlayamacaklarını belirterek, sorumlu davranmaya ve sofrayı büyütmeye devam edeceklerini söyledi.
2- EYT düzenlemesi yasalaştı
Emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemeleri içeren Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Birinci etapta 2 milyona yakın EYT’linin yararlanacağı düzenleme ile şartları yerine getiren olan EYT’liler emeklilik dilekçesini 3 Mart tarihinden itibaren vermeye başlayacaklar. Dilekçeyi Mart ayının rastgele bir gününde verenlerin emekli aylıkları, 1 Nisan’dan geçerli olmak üzere bağlanacak. Dilekçenin ayın hangi günü verildiğinin değeri olmayacak.
3- Türkiye 2022’de yüzde 5,6 büyüdü
Türkiye iktisadı 2022’de iç tüketimin katkısıyla beklentileri aşan bir büyüme performansı kaydetti. İktisat yılın tamamında yüzde 5,6 büyüdü. Yılın son çeyreğinde büyüme ise yüzde 3,5 olarak gerçekleşti. Son çeyrekte çeyreklik bazda büyüme ise yüzde 0,9 olarak kaydedildi. Sektörel performansa bakıldığında 2022’nin tamamında hizmetler bölümündeki çift haneli büyüme, buna rağmen inşaattaki sert daralma dikkat çekti. 2021’de yüzde 24,9 büyüyen ihracat ise 2022’de yüzde 9,1 ile tek hanelerde büyüme gösterdi.
Öte yandan, Türkiye iktisadı yıllık bazda büyüme kaydederken, çalışanların aldığı hisse azaldı. Çalışanların büyümeden aldığı hisse 2022’de yüzde 26,5’e geriledi. Böylece 1998 yılına giden data setinin en düşük düzeyi kaydedildi.
Aylık fiyat artışı serisi 50. ayına girdi
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) bilgilerine nazaran Şubat ayında yıllık enflasyon baz tesiriyle 1 yılın en düşük düzeyine indi. Şubat ayında aylık enflasyon ise yüzde 3,15 olarak kaydedildi. Böylece Türkiye’de aylık fiyat artışı serisi 50. ayına girdi. Üretici fiyatlarında da gevşeme devam etti ve yıllık üretici enflasyonu 15 ayın en düşük düzeyine geriledi. TÜİK zelzele nedeniyle üç bölge müdürlüğüne bağlı vilayetlerde alan fiyatlarının derlenemediğini açıkladı.
4-Merkez Bankası’ndan bankalara yeni KKM uyarısı
Merkez Bankası, Hazine karşı taraflı TL Kur Muhafazalı Mevduatları (KKM) vadesi geldiğinde Dövize dönüp, sonraki gün TCMB karşı taraflı dövize dayalı Kur Muhafazalı Mevduata dönüştüren bankaları kelamlı olarak uyardı. Süreçlerin günlük spot döviz talebini artırdığı, devamı halinde “bu yolla yapılan süreçlerin TL dönüşüm hissesine sayılmayacağı” belirtildi. Kimi bankalar, yüzde 11,5’a inen ve maliyet avantajı yaratan TL KKM’yi düz vadeli mevduata dönüştürdüğünde ödeyeceği yüzde 30 faiz yerine yüzde 20’lerde faiz ile döviz KKM’ye yönlendirmeyi tercih ediyordu. Bankalar böylece yüzde 13’lere düşmek zorunda kalan kredi faizine karşın yüzde 22’lerde olan kaynak maliyetlerinin daha da yükselmesini engellemeye çalışıyordu.
5- DB/Lopez: Zelzelenin hasarı 34,2 milyar dolar
Dünya Bankası Türkiye Ülke Yöneticisi Humberto Lopez, Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin Türkiye’de yarattığı fizikî hasar hakkında Bloomberg HT’ye açıklamada bulundu. Lopez, hazırlanan rapora nazaran, arka arda gerçekleşen iki sarsıntının Türkiye’nin 2021 yılı GSYH’sinin yüzde 4’üne karşılık gelen yaklaşık 34,2 milyar dolarlık fizikî hasara yol açtığını açıkladı.
6- GSM şirketlerine sarsıntı soruşturması
Depremlerde çöken GSM şirketleri Turkcell, Türk Telekom ve Vodafone hakkında soruşturma başlatan Bilgi Teknolojileri ve Bağlantı Kurumu (BTK) şirketlerden, afet ve acil durumlarında ülke genelinde haberleşmenin kesintisiz sağlanmasına yönelik yükümlülüklerinin gereği üzere yerine getirilmesini, tüm afet acil hareket ve planlarının revize edilerek bir ay içinde kuruma göndermesini talep etti.
7- Fed’in yarı yıl sunumunda enflasyon vurgusu
Fed Lideri Jerome Powell’ın haftaya ABD Kongresi’nde yapacağı yarı yıl para siyaseti sunumu yayımlandı. Raporda Fed’in enflasyonun yol açtığı meseleler konusunda ‘son derece farkındalığı’ olduğu ve fiyat istikrarını sağlamak için daha fazla faiz artışının gerektiği tabir edildi.
KAYNAK : Bloomberg HT
